Để nâng cao đời sống tinh thần cho người dân, song song với việc đầu tư xây dựng, hoàn thiện các thiết chế văn hóa, những năm qua, huyện Lý Nhân còn đặc biệt quan tâm phát triển phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng. Các câu lạc bộ (CLB), đội, nhóm văn nghệ đã được thành lập, duy trì hoạt động thường xuyên ở hầu khắp các thôn, xóm, tổ dân phố. Qua đó, góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở các khu dân cư.
Được thành lập từ năm 1963, đến nay, CLB Hát chèo thôn Phúc Hạ 1 (xã Hợp Lý) vẫn duy trì hiệu quả hoạt động với khoảng 20 thành viên ở các độ tuổi khác nhau tham gia. Có chung niềm đam mê văn hóa, văn nghệ, nhất là các điệu chèo cổ, các thành viên của CLB Hát chèo thôn Phúc Hạ 1 luôn động viên nhau vượt qua khó khăn, thách thức để gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của quê hương. Với hầu hết các nhạc cụ do thành viên tự chế cùng lời bài hát tự biên tự diễn, CLB Hát chèo thôn Phúc Hạ 1 vẫn nức tiếng gần xa với những tiết mục chèo đặc sắc, luyến láy, da diết đi vào lòng người với các chủ đề ca ngợi Đảng, Bác Hồ, ca ngợi quê hương, đất nước đổi mới…
Qua trao đổi với ông Nguyễn Hồng Chinh, Chủ nhiệm CLB Hát chèo thôn Phúc Hạ 1 và cũng là người có công xây dựng, giữ gìn, dành nhiều tâm huyết cho hoạt động của CLB được biết, từ khi thành lập đến nay, ngoài việc biểu diễn các tiết mục văn nghệ phục vụ cho thôn, xã, huyện nhân các dịp lễ, Tết, ngày kỷ niệm lớn của quê hương, đất nước, CLB còn tham gia các hội thi, hội diễn văn nghệ quần chúng các cấp và đạt nhiều giải thưởng cao. Đặc biệt, năm 2022, các thành viên CLB là lực lượng nòng cốt đại diện cho CLB Dân ca và chèo của huyện Lý Nhân tham dự Liên hoan các CLB Dân ca và chèo tỉnh Hà Nam và đạt giải nhì toàn đoàn. Từ việc tham gia sinh hoạt CLB, nhiều hạt nhân văn nghệ trẻ đã được bồi dưỡng, truyền nghề, trở thành thế hệ tiếp nối, giữ “lửa” cho phong trào nghệ thuật quần chúng tại địa phương.
Vừa tham gia giao lưu văn nghệ tại Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc (18/11) ở các thôn, xóm trên địa bàn xã, thời điểm này, CLB Hát chèo thôn Phúc Hạ 1 đang tập hợp thành viên, lên kế hoạch tập luyện những điệu hát mới để tham gia biểu diễn trong chương trình văn nghệ mừng Đảng, mừng Xuân, tiễn tân binh lên đường nhập ngũ năm 2024 của xã.
Ông Nguyễn Văn Đức, Trưởng thôn Phúc Hạ 1 tự hào cho biết: Phong trào văn hóa, văn nghệ luôn được cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi để hoạt động và được đông đảo quần chúng nhân dân hưởng ứng tham gia. Hiện, ngoài CLB Hát chèo, trong thôn còn có CLB Đàn hát dân ca và một số đội, nhóm văn nghệ khác duy trì hoạt động thường xuyên, nền nếp. Các thành viên của CLB, đội, nhóm văn nghệ vì có chung niềm đam mê ca hát mà tập hợp nhau lại để tập luyện, tổ chức giao lưu nhân các dịp lễ, Tết, ngày hội làng… Điều đáng quý nhất là thông qua những bài hát, điệu múa truyền thống đã tăng cường tình đoàn kết, gắn bó trong nhân dân; đồng thời, góp phần giới thiệu, quảng bá về nét văn hóa truyền thống, giáo dục thế hệ trẻ biết trân quý những giá trị văn hóa của ông cha.
Người cao tuổi xã Đức Lý thường xuyên tham gia các CLB văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao. Ảnh: Khánh Chi
Tương tự, các CLB văn hóa, văn nghệ trên địa bàn xã Trần Hưng Đạo cũng hoạt động sôi nổi, ngày càng thu hút đông đảo người dân tham gia. Cùng với việc tập luyện biểu diễn những tiết mục văn nghệ hiện đại, các CLB văn nghệ của xã còn chú trọng đến việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc thông qua các làn điệu dân ca, dân vũ, nhạc cụ dân tộc. Hằng năm, ngoài tham gia biểu diễn phục vụ lễ hội truyền thống đền Trần Thương và các sự kiện của địa phương, CLB văn hóa, văn nghệ của các thôn còn tham gia giao lưu với CLB văn hóa, văn nghệ của các xã trong huyện và các huyện lân cận.
Ông Trần Văn Nghị, Chủ tịch UBND xã Trần Hưng Đạo cho hay: Trước đây, tại các thôn, phần lớn là tự thành lập các đội, nhóm văn nghệ để cùng nhau tập luyện. Triển khai xây dựng nông thôn mới nâng cao, năm 2022, xã đã ra quyết định thành lập, duy trì hoạt động CLB văn hóa, văn nghệ của 8/8 thôn. Nhờ đó, phong trào văn nghệ được duy trì có nền nếp hơn. Đến nay, ngoài 8 CLB văn hóa, văn nghệ quy mô thôn, chi hội người cao tuổi tại các thôn cũng đều thành lập được CLB, đội văn nghệ riêng để duy trì hoạt động. Hầu hết các CLB đều xây dựng quỹ, tổ chức sinh hoạt hằng tháng. Từ nguồn quỹ này, các CLB còn tổ chức được nhiều hoạt động có ý nghĩa như thăm hỏi, tặng quà, hỗ trợ các thành viên ốm đau, có hoàn cảnh khó khăn, bị rủi ro đột xuất… Từ đó, thúc đẩy phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” của địa phương ngày càng phát triển, đi vào chiều sâu.
Theo phòng Văn hóa - Thông tin huyện Lý Nhân, hiện nay, các thôn, tổ dân phố trên địa bàn huyện đều đã thành lập CLB, đội văn nghệ quần chúng. Để các CLB duy trì hoạt động thường xuyên, hiệu quả, các xã, thị trấn đã quan tâm hỗ trợ một phần kinh phí cho các CLB, đội văn nghệ dàn dựng các tiết mục tham gia các chương trình giao lưu, hội diễn văn nghệ quần chúng. Bên cạnh đó, huyện Lý Nhân cũng quan tâm bố trí ngân sách, huy động các nguồn lực đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, hỗ trợ các xã xây dựng, mua sắm trang thiết bị cho nhà văn hóa thôn, tổ dân phố nhằm tạo thuận lợi cho các CLB, đội văn nghệ tham gia tập luyện, sinh hoạt. Tại các địa bàn dân cư, CLB, đội văn nghệ cũng đã xây dựng được tiêu chí sinh hoạt khá bài bản. Điển hình như CLB Chiếu chèo thôn Ngò Báng (xã Đức Lý), CLB Hát dân ca (xã Xuân Khê), CLB Hát chèo thôn Phúc Hạ 1 (xã Hợp Lý), CLB Múa hát Lải lèn thôn Nội Chuối (xã Bắc Lý)…
Có thể thấy, hoạt động của các CLB, đội văn nghệ thôn, tổ dân phố đã thúc đẩy phong trào văn nghệ quần chúng trên địa bàn huyện Lý Nhân phát triển mạnh mẽ, góp phần quan trọng để các xã duy trì, nâng cao chất lượng tiêu chí văn hóa trong xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Phát huy những kết quả đạt được, trong thời gian tới, huyện Lý Nhân tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp đối với hoạt động văn hóa, văn nghệ quần chúng; quan tâm tổ chức các hội thi, hội diễn văn nghệ để tìm ra hạt nhân mới làm lực lượng kế cận, phát triển phong trào văn nghệ quần chúng tại địa phương; đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, nghiên cứu cơ chế khuyến khích để các CLB, đội văn hóa, văn nghệ hoạt động ngày càng hiệu quả; động viên, khuyến khích các nghệ nhân dân gian tham gia trao truyền, gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của quê hương; huy động các nguồn lực xã hội hoá để đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, thiết chế văn hóa nhằm xây dựng đời sống văn hoá cơ sở, nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân.
Nguyễn Oanh