Thông tin từ Bảo tàng Lịch sử quốc gia (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) ngày 16/11 cho biết: Chào mừng ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11/2022) và kỷ niệm 90 năm ngày khánh thành công trình toà nhà bảo tàng (1932 - 2022), ngày 18/11, Bảo tàng Lịch sử quốc gia khai mạc trưng bày chuyên đề "Từ nhà Bác cổ đến Bảo tàng Lịch sử quốc gia".
Đồng thời, nhân dịp này, Bảo tàng Lịch sử quốc gia cũng tổ chức tiếp nhận hiện vật do Hoa Kỳ trao trả Việt Nam.
Việt Nam là quốc gia thành viên thực hiện Công ước của UNESCO năm 1970 về các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn việc xuất nhập cảnh, buôn bán trái phép tài sản văn hoá. Năm 2013, trong cuộc điều tra tại bang Indianna, Cục Điều tra Liên bang Hoa Kỳ (FBI) đã phát hiện công dân Donald Miller (hiện đã qua đời) tự xưng là nhà từ thiện, nhà khảo cổ nghiệp dư lưu giữ trái phép bộ sưu tập lớn cổ vật và hài cốt. Năm 2014, FBI đã thu hồi hơn 7.000 đồ vật, hiện vật mà Donald Miller từ bỏ quyền sở hữu, hợp tác với FBI, mong muốn trao trả lại cho chủ sở hữu hợp pháp.
Ngày 27/2/2019, FBI công bố thông cáo báo chí trên website của cơ quan này, tuyên bố mong muốn trao trả các tác phẩm nghệ thuật bị đánh cắp về với cộng đồng mà chúng thuộc về, đồng thời kêu gọi chính phủ nước ngoài liên hệ, cử chuyên gia giám định liên hệ với FBI. Sau khi tiếp nhận thông tin, Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ đã gửi Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch thông báo về việc Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) đề nghị trao trả một số cổ vật được xác định là có nguồn gốc Việt Nam.
Ngày 6/5/2022, Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) đã gửi văn bản đến Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ và các cơ quan liên quan khẳng định việc Bộ Văn hóa, Thể thao và Văn hóa tiếp nhận số cổ vật trên là đúng quy định theo điều 45 Luật Di sản văn hóa và giao Bảo tàng Lịch sử quốc gia tiếp nhận số cổ vật trên qua đường ngoại giao và lưu giữ, quản lý theo quy định.
Ngày 5/8/2022, được sự đồng ý và ủy quyền của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ đã tiếp nhận số cổ vật từ FBI. Ngày 31/8/2022, tại Washington DC (Hoa Kỳ), đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ đã bàn giao cho Vụ Châu Mỹ (Bộ Ngoại giao) trực tiếp mang về Việt Nam để bàn giao cho Bảo tàng Lịch sử quốc gia.
Ngày 4/10/2022, đại diện Bảo tàng Lịch sử quốc gia cùng thành viên Hội đồng Giám định cổ vật của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xem xét, giám định hiện vật và nhận bàn giao tổng số 10 hiện vật trên từ Vụ Châu Mỹ (Bộ ngoại giao). Các hiện vật gồm: 1 rìu đá Hậu kỳ đá mới; 4 hiện vật (3 rìu đồng, 1 nồi gốm) văn hóa Đông Sơn; 3 tượng cá sấu đá thế kỷ 1 - 2 sau công nguyên và 2 tẩu đồng thế kỷ XVII- XVIII. Hiện nay, Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã tiếp nhận, lưu giữ, hoàn thiện hồ sơ khoa học và tiếp tục nghiên cứu, lập kế hoạch phát huy giá trị của sưu tập hiện vật trong thời gian tới.
Theo Bảo tàng Lịch sử quốc gia: Kỷ niệm 90 năm ngày khánh thành công trình tòa nhà bảo tàng (1932 - 2022) và ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11/2022), trưng bày "Từ nhà Bác cổ đến Bảo tàng Lịch sử quốc gia" giới thiệu những tư liệu, hình ảnh gắn với lịch sử tồn tại của công trình. Cùng với công trình này là những tri thức, kinh nghiệm quý giá mà thế hệ sau cần phải trân trọng, nghiên cứu kỹ lưỡng để thừa kế, phục vụ ngày một tốt hơn nhu cầu của khách tham quan.
Trưng bày giới thiệu nhiều tư liệu, hiện vật, hình ảnh gắn với lịch sử 90 năm, từ khi khánh thành công trình tòa nhà Bảo tàng Louis Finot của Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp đến nay là Bảo tàng Lịch sử quốc gia (1932 - 2022). Đây là một trong những công trình tiêu biểu cho phong cách kiến trúc Đông Dương ở Việt Nam thời thuộc địa, một phong cách kiến trúc kết hợp độc đáo giữa phương Đông và phương Tây do các kiến trúc sư người Pháp thiết kế, xây dựng. Sau đó, các thế hệ người Pháp, người Việt và đặc biệt là Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, Bảo tàng Lịch sử quốc gia tiếp tục bảo tồn, phát huy hiệu quả.
Theo Thanh Giang/TTXVN