Khu lưu niệm Cát Tường, thôn Cao Cát, thị trấn Bình Mỹ (Bình Lục) là nơi ghi dấu Bác Hồ về thăm Hà Nam lần thứ 2 năm 1958. Tọa lạc ngay trên khu đất năm xưa Bác Hồ từng nói chuyện với bà con nơi đây, công trình gồm các hạng mục: khu quảng trường, nhà tưởng niệm, khu trưng bày kỷ vật, nhà bia. Khu lưu niệm là địa chỉ đỏ trong giáo dục truyền thống, lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ hôm nay.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát phong trào các địa phương, cơ sở. Người đã dành cho Đảng bộ và nhân dân Hà Nam những tình cảm và sự quan tâm đặc biệt. Người đã nhiều lần trực tiếp nói chuyện, gửi thư, điện, viết bài biểu dương, khen ngợi Đảng bộ và nhân dân Hà Nam. 62 năm trước, sáng ngày 14/01/1958, Bác đã tới thăm công trường đắp đập Cát Tường, thuộc xã An Hòa (nay là thị trấn Bình Mỹ), huyện Bình Lục để lấy nước cứu hàng nghìn mẫu lúa chiêm đang bị khô hạn. Tại đây, Bác đến thăm từng nơi làm việc của các nhóm cán bộ, công nhân, nông dân. Trước đông đảo nhân dân, Bác khen ngợi tinh thần cố gắng hoàn thành con đập để kịp thời đưa nước về cấy hết diện tích.
Bác nói: “Tỉnh giao đắp đập trong bảy ngày, các cô, các chú phải cố gắng rút ngắn thời gian để sớm có nước cày cấy”. Mọi người cùng đồng thanh hứa với Bác quyết tâm đắp đập thật nhanh, cấy hết diện tích. Thực hiện lời dạy của Bác, chỉ chưa đến năm ngày nhân dân huyện Bình Lục đã hoàn thành việc đắp đập Cát Tường. Con đập dài 120m, bề mặt rộng hơn 2m, cao bằng mặt đê, chắn ngang sông Sắt ngăn không cho nước đổ vào sông Ninh, tạo điều kiện giữ nước cứu hàng nghìn mẫu lúa chiêm đang bị khô hạn. Đây cũng là lần thứ 2 Bác Hồ về thăm Hà Nam và dự Hội nghị sơ kết công tác chống hạn của tỉnh. Tại hội nghị, Bác khen ngợi cán bộ, nhân dân Hà Nam trước kia không những vừa sản xuất vừa chiến đấu anh dũng, mấy năm gần đây có nhiều thành tích trong chống hạn, sản xuất. Bác đã trao Lá cờ “Chống hạn khá nhất” cho huyện Bình Lục và trao Huy hiệu chống hạn cho các đơn vị khơi kênh Ben, đắp đập Cát Tường (Bình Lục) và vét mương Mạc Thượng (Lý Nhân).
Hướng dẫn viên giới thiệu với các em thiếu niên, nhi đồng về Khu lưu niệm Cát Tường, thị trấn Bình Mỹ (Bình Lục).
Để ghi nhớ công ơn Chủ tịch Hồ Chí Minh và ghi dấu sự kiện Người về thăm, năm 2011, được sự quan tâm của Trung ương và các cấp, ngành, Khu lưu niệm Cát Tường được khởi công xây dựng tại đúng vị trí Bác Hồ về thăm, động viên nhân dân chống hạn cứu lúa năm xưa. Khu lưu niệm Cát Tường cùng với những công trình văn hóa khác là những tư liệu, hiện vật quý, góp phần giáo dục truyền thống, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho người dân Hà Nam, nhất là thế hệ trẻ ngày nay. Đặc biệt, năm 2018, đúng vào dịp kỷ niệm 60 năm Ngày Bác Hồ về thăm Hà Nam, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã cấp và trao Bằng công nhận Khu lưu niệm Cát Tường là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.
Từ khi công trình được hoàn thành và đưa vào sử dụng đến nay, Khu lưu niệm Cát Tường trở thành điểm du lịch và là địa chỉ đỏ cho các hoạt động giáo dục truyền thống, bồi dưỡng lý tưởng cho thế hệ trẻ. Hằng năm, Khu lưu niệm Cát Tường đón hàng nghìn lượt đoàn viên, thiếu nhi trong và ngoài tỉnh đến thăm quan, báo công, tổ chức Lễ kết nạp đoàn viên, đội viên mới. Từ những hoạt động có ý nghĩa đó, giúp đoàn viên, thiếu nhi có những tư tưởng đúng đắn, có mục tiêu phấn đấu trong học tập, rèn luyện, không ngừng tăng cường giáo dục đạo đức, truyền thống, văn hóa, lối sống, ý thức chấp hành pháp luật, bồi đắp lý tưởng, ước mơ, hoài bão, niềm tin giúp các em hoàn thiện nhân cách, trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ.
Tại lễ báo công của Đoàn đại biểu cháu ngoan Bác Hồ tỉnh Hà Nam giai đoạn 2015-2020 với Bác tại Khu lưu niệm Cát Tường, em Nguyễn Hồng Hạnh, học sinh Trường THCS Nguyễn Khuyến, thị trấn Bình Mỹ (Bình Lục) cho biết: Được về dự lễ báo công dâng Bác, khi dâng hương và nghe thuyết minh về Bác, em rất xúc động và hiểu hơn về lịch sử quê hương, cũng như sự hy sinh to lớn của những thế hệ cha anh đi trước. Em hứa sẽ chăm ngoan, nỗ lực học tập thật giỏi. Còn em Nguyễn Xuân Hoan, học sinh Trường THCS Nam Cao (Lý Nhân) chia sẻ: Được về thăm khu lưu niệm, dâng hương báo công với Bác giúp em hiểu sâu sắc hơn về lịch sử dân tộc và những lời dạy của Bác...
Anh Trương Tuấn Lực, Phó Bí thư Tỉnh đoàn, Chủ tịch Hội đồng Đội tỉnh cho biết: Khu lưu niệm Cát Tường là nơi giáo dục truyền thống lịch sử, lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau. Việc các cấp đoàn, hội, đội tổ chức các hoạt động tham quan dã ngoại, báo công dâng Bác tại đây không ngoài mong muốn giáo dục cho các em về nhân cách, hiểu biết sâu sắc hơn về cuộc đời, sự nghiệp của Bác khi về thăm Hà Nam; bồi đắp cho các em tình yêu quê hương, đất nước, giáo dục lòng tự hào về nơi các em được sinh ra, lớn lên và học tập. Từ đó, giúp các em hoàn thiện về đức - trí - thể - mỹ, trở thành con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ.
Trần Ích