Chính thức thành lập năm 2010, 10 năm qua, Đội trống nữ thôn Thư Lâu, xã Nguyên Lý, huyện Lý Nhân luôn nhiệt tình, trách nhiệm tham gia biểu diễn phục vụ bà con nhân dân trong các dịp lễ hội của làng.
Ngoài ra, đội trống còn nhận lời mời tham gia biểu diễn ở các địa phương trong và ngoài tỉnh. Bằng tình yêu, sự kiên trì, nỗ lực, quyết tâm trong luyện tập, những năm qua, dù biểu diễn ở bất cứ đâu, trên sân khấu nào các tiết mục của Đội trống nữ thôn Thư Lâu đều nhận được sự ủng hộ, cổ vũ nhiệt tình của đông đảo người xem.
Thành viên Đội trống nữ Thư Lâu tranh thủ luyện tập.
Trò chuyện với chúng tôi, cô Nguyễn Thị Tuyết, Đội trưởng đội trống nữ thôn Thư Lâu vui vẻ chia sẻ: Hơn chục năm trước, vào ngày hội làng, thôn Thư Lâu phải thuê đội trống nữ Đọi Tam (xã Đọi Sơn, nay là xã Tiên Sơn) về đánh phục vụ bà con. Thấy chị em Đọi Tam ngày thường cũng vất vả làm ruộng, làm công nhân như phụ nữ thôn mình mà vẫn dành thời gian luyện tập, thành lập được đội trống nữ, đánh trống rất chuyên nghiệp, tôi nghĩ họ làm được thì mình cũng làm được.
Với suy nghĩ ấy, cộng với sự động viên của các cụ cao niên trong thôn, có sự ủng hộ dàn trống của một mạnh thường quân (người con của quê hương) vậy là tôi bắt đầu đi thuyết phục một số chị em tham gia đội trống.
Lúc đầu vận động hết sức khó khăn, phải "đi từng ngõ, gõ từng nhà", vậy mà chị em ai cũng lắc đầu nói: Từ trước đến giờ chỉ quen cầm cuốc, cầm liềm, chân lấm tay bùn đâu biết cầm dùi để đánh trống. Tôi kiên trì thuyết phục, nhỏ nhẹ tâm sự rằng: Chị em phụ nữ ở Đọi Tam cũng vậy, lúc đầu họ cũng chỉ quen với việc đồng áng, đâu biết đánh trống thế nào. Nhưng bằng tình yêu, sự kiên trì luyện tập giờ họ đã có đội trống, đánh trống rất điêu luyện...
“Mưa dầm thấm lâu”, chị em nghe ra, đồng ý nhận lời nhưng còn ngại chồng, mẹ chồng. Vận động được chị em, tôi lại quay sang thuyết phục chồng, mẹ chồng đồng ý tạo điều kiện cho chị em tham gia đội trống.
Sau một thời gian vận động, tháng 3/2010, Đội trống nữ thôn Thư Lâu chính thức được thành lập. Đội gồm 24 thành viên nữ, có duy nhất một nam đảm nhiệm việc đánh chiêng. Vận động thành lập được đội trống đã khó, hướng dẫn chị em luyện tập đánh trống sao cho đều, cho đúng lại càng khó hơn.
Cô Tuyết bộc bạch: Do không thuê được thầy dậy, tôi ngày đêm tự học hỏi trên internet. Có một chút thuận lợi, trước kia, tuổi học trò, do tích cực tham gia các hoạt động đội của nhà trường, 14 tuổi tôi đã biết đánh trống, nhưng lúc đó chỉ là trống nghi thức. Giờ phải học, phải luyện đánh trống hội. Từ khi thành lập, tối nào chị em cũng tập trung luyện tập ngay tại nhà tôi. Lúc đầu tay chân vừa cứng, vừa ngượng chỉ gõ vào mẹt, vào mặt gỗ sao cho đều, cho đúng nhịp. Sau khi 24 quả trống đặt từ Đọi Tam được chuyển về đặt tại đình làng, lúc ấy chị em mới ra đình luyện tập. Dù công việc bận rộn, nhưng liên tục trong vòng 6 tháng đầu, tối nào chị em trong đội cũng thu xếp thời gian để luyện tập. Có hôm 9 giờ tối đội mới đủ người, luyện tập mải miết tới gần 11giờ đêm. Qua giai đoạn bỡ ngỡ, cứng tay... dần dần cả đội bắt đầu đánh đều, đúng nhịp...
Hiện, đội trống Thư Lâu đã biểu diễn thành thục các bài trống trình, trống khai hội, trống chúc mừng, trống cảm ơn, trống thu hội... Những bài trống của đội khi biểu diễn đều nhận được sự ủng hộ, cổ vũ của người xem.
Vui mừng với thành quả đạt được qua quá trình kiên trì luyện tập, chị em trong đội trống càng yêu và nhiệt tình gắn bó với đội, tự hào đã góp phần bảo tồn, phát huy được nét đẹp văn hóa truyền thống của quê hương. Hiện, các thành viên trong đội trống gắn kết như người một nhà. Chị em có chuyện vui, buồn đều chia sẻ cùng nhau. Nhà nào có việc, chị em cùng chung tay tới giúp. Đi biểu diễn xa, chị em luôn đoàn kết, nhắc nhau giữ gìn sức khỏe, đảm bảo biểu diễn đẹp, âm hưởng tiếng trống thôi thúc, tưng bừng vang xa...
Nói về khó khăn, cô Tuyết cho biết: Khó khăn nhất hiện nay chính là thế hệ kế cận. Để có được một tay trống thành thục cần phải luyện tập trong một thời gian dài. Tôi năm nay đã 66 tuổi, đang muốn tìm một người trẻ tuổi hơn để đào tạo thay thế nhưng vẫn chưa chọn được. Ngoài ra, đội trống cũng cần một số thành viên dự bị, bởi khi có lời mời biểu diễn đột xuất, nếu thành viên chính trong đội có việc bận không thể tham gia thì có người thay thế kịp thời.
Rời thôn Thư Lâu cô Tuyết hẹn chúng tôi ngày hội làng về xem đội trống biểu diễn. Cô Tuyết cười nói: Đội trống của các cô giờ vừa đánh trống, vừa múa biểu diễn nhìn chuyên nghiệp lắm. Chị em đội trống tự hào, là phụ nữ nông thôn, chị em không chỉ đảm đang việc nhà, việc đồng áng... mà còn biết đánh trống phục vụ bà con nhân dân trong mỗi mùa lễ hội. Sự ghi nhận, cổ vũ, động viên của những người thân trong gia đình, của bà con làng xóm và đông đảo người xem xa gần chính là động lực để mỗi thành viên đội trống tiếp tục nỗ lực cố gắng trong luyện tập để có những tiết mục biểu diễn hay nhất, hấp dẫn nhất phục vụ bà con.
Phạm Hiền