Trong tổng số các chợ truyền thống trên địa bàn thị xã Duy Tiên, hiện mới chỉ có chợ Đồng Văn (phường Đồng Văn) là do doanh nghiệp đầu tư, quản lý, kinh doanh và khai thác. Các chợ còn lại đều được đầu tư từ ngân sách Nhà nước và UBND các xã, phường thành lập ban, tổ quản lý chợ.
Theo thông tin từ Phòng Kinh tế thị xã Duy Tiên, toàn thị xã có 12 chợ truyền thống, bao gồm 1 chợ hạng II (chợ Hòa Mạc, phường Hòa Mạc) và 11 chợ hạng III. Nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động giao thương, mua bán của người dân, trong những năm gần đây, thị xã đã thực hiện nâng cấp, xây dựng mới 10 chợ.
Thực hiện Quyết định số 09/2020/QĐ-UBND, ngày 20/4/2020 của UBND tỉnh, UBND thị xã Duy Tiên đã thành lập Ban Chuyển đổi mô hình quản lý chợ và ban hành kế hoạch chuyển đổi mô hình quản lý, kinh doanh, khai thác chợ trên địa bàn thị xã giai đoạn 2020-2025. Cùng với đó, thị xã cũng đã ban hành nhiều văn bản gửi các xã, phường, cơ quan, doanh nghiệp, hợp tác xã để tuyên truyền, vận động việc tiếp nhận đầu tư, quản lý, kinh doanh khai thác chợ trên địa bàn.
Phòng Kinh tế thị xã phối hợp với các xã, phường tiến hành rà soát, đánh giá tình hình hoạt động của từng chợ để xây dựng phương án chuyển đổi phù hợp trong mỗi giai đoạn; đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân, các tiểu thương kinh doanh tại chợ về chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và quy định của UBND tỉnh về công tác chuyển đổi mô hình quản lý chợ nhằm tạo sự đồng thuận, hưởng ứng trong các tầng lớp nhân dân…
Hoạt động mua bán tại chợ Đồng Văn, phường Đồng Văn (thị xã Duy Tiên).
Trong giai đoạn đầu, thị xã có kế hoạch thực hiện chuyển đổi mô hình quản lý tại 4 chợ thông qua hình thức đấu thầu và giao quản lý, gồm: chợ Hòa Mạc (phường Hòa Mạc), chợ Lương (phường Yên Bắc), chợ Điệp Sơn (xã Yên Nam), chợ Tiên Ngoại (xã Tiên Ngoại). Đây đều là những chợ có hoạt động mua bán diễn ra sôi động, giao thông thuận tiện, tiểu thương kinh doanh đa dạng các mặt hàng. Riêng với chợ Hòa Mạc, sau khi được đầu tư xây dựng mới, gồm có 400 ki - ốt. Đến nay, thị xã đã hoàn thành việc đấu giá trên 200 ki - ốt để đưa vào hoạt động. Trên 100 ki - ốt còn lại, thị xã đang hoàn thiện các thủ tục theo quy định tại Quyết định số 09 để đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư tiếp nhận quản lý, kinh doanh, khai thác chợ.
Trao đổi về nội dung này, ông Bùi Xuân Phương, Phó Trưởng phòng Kinh tế thị xã Duy Tiên cho biết: Chợ Hòa Mạc có rất nhiều lợi thế về hạ tầng, giao thông, vị trí địa lý do được xây mới và nằm tại trung tâm thị xã, gần KCN Hòa Mạc, CCN Cầu Giát nên có đông công nhân lao động đến tham quan, mua sắm. Để thu hút các doanh nghiệp, hợp tác xã tiếp nhận quản lý, thị xã sẽ thông tin rộng rãi về quy mô, cơ sở hạ tầng, các mặt lợi thế của chợ trên hệ thống các phương tiện thông tin đại chúng.
Thực tế nhìn từ chợ Đồng Văn cho thấy, việc giao cho doanh nghiệp tiếp nhận quản lý, khai thác chợ đạt hiệu quả kinh doanh tốt hơn, mang lại nhiều lợi ích cho cả người bán, người mua. Khi doanh nghiệp tiếp nhận quản lý sẽ đầu tư sửa chữa, nâng cấp các công trình, hạng mục bị xuống cấp; thực hiện nghiêm quy định về phòng cháy, chữa cháy; bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Ngoài ra, các dịch vụ khác như điện, nước, công tác vệ sinh môi trường tại khuôn viên chợ cũng được các chủ đầu tư quan tâm, thực hiện tốt hơn. Từ đó, thu hút được các tiểu thương vào kinh doanh, đồng thời tạo niềm tin cho người tiêu dùng.
Ông Dư Minh Nguyên, thành viên Ban Quản lý chợ Đồng Văn cho biết: Chợ Đồng Văn được Công ty TNHH Bình Minh đầu tư xây dựng mới rộng rãi, khang trang với đầy đủ hệ thống xử lý nước thải, thu gom chất thải rắn; bố trí riêng các khu vực bàn bày bán thực phẩm thịt gia súc, gia cầm, hàng thủy hải sản, rau, quả theo đúng tiêu chuẩn chợ an toàn thực phẩm. Ngoài ra, Công ty TNHH Bình Minh cũng thường xuyên chỉ đạo Ban Quản lý chợ chấp hành nghiêm các tiêu chí chợ đạt chuẩn an toàn phòng cháy, chữa cháy, làm tốt công tác vệ sinh môi trường… Qua đó, ngày càng thu hút được đông đảo người dân địa phương và các xã, phường lân cận đến mua sắm.
Dù đã nỗ lực triển khai nhưng tiến độ thực hiện chuyển đổi mô hình quản lý chợ trên địa bàn thị xã Duy Tiên hiện vẫn còn chậm, chưa đạt so với mục tiêu kế hoạch đề ra. Ngoài chợ Đồng Văn, các chợ còn lại vẫn chưa có nhà đầu tư tiếp nhận khai thác. Những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai được Phòng Kinh tế thị xã đưa ra là: Các văn bản hướng dẫn thực hiện chuyển đổi mô hình quản lý, khai thác chợ còn khá chung chung, chưa cụ thể, chi tiết về cách thức xây dựng phương án, mẫu đánh giá hiện trạng tài sản chợ; nguồn vốn dành cho đầu tư phát triển chợ còn hạn chế, nhất là nguồn ngân sách; các nhà đầu tư chỉ quan tâm đến các dự án chợ có lợi thế thương mại, tập trung chủ yếu ở khu vực trung tâm phường, thị xã, quanh khu công nghiệp vì sức tiêu thụ hàng hóa lớn, có khả năng thu hồi vốn nhanh. Còn với các chợ nông thôn đang xuống cấp và có nhu cầu đầu tư lớn lại không kêu gọi được các thành phần tư nhân đầu tư, khai thác…
Thực tế, dù đã được quan tâm đầu tư nâng cấp, cải tạo nhưng nhiều chợ dân sinh trên địa bàn thị xã Duy Tiên vẫn đang hoạt động với quy mô nhỏ, hạn chế về cơ sở hạ tầng và các dịch vụ phục vụ hoạt động của chợ. Chính vì vậy, việc kêu gọi các doanh nghiệp, cá nhân, hợp tác xã vào đầu tư, khai thác chợ là một chủ trương đúng đắn nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về thương mại, dịch vụ, bảo đảm các chợ hoạt động theo đúng các quy định của pháp luật. Đồng thời, từng bước xã hội hóa việc đầu tư xây dựng hạ tầng, triển khai các phương án bảo đảm an toàn phòng cháy chữa cháy, vệ sinh an toàn thực phẩm, phát triển mạng lưới chợ theo hướng văn minh thương mại, thúc đẩy trao đổi hàng hóa, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Xác định rõ điều đó, trong thời gian tới, thị xã Duy Tiên sẽ đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền các quy định của Trung ương, của tỉnh liên quan đến việc chuyển đổi mô hình quản lý, kinh doanh, khai thác chợ tới nhân dân, tiểu thương kinh doanh tại các chợ; tiếp tục thông báo, mời các nhà đầu tư quan tâm để tiếp nhận quản lý, đầu tư kinh doanh và khai thác các chợ trên địa bàn.
Nguyễn Oanh