Vụ mùa năm nay, toàn tỉnh có kế hoạch gieo cấy gần 28 nghìn ha lúa. Hiện nay, đang là giai đoạn cao điểm của vụ mùa nên các địa phương trong tỉnh đang tập trung nhân lực, phương tiện xuống đồng gieo cấy lúa. Toàn tỉnh phấn đấu hoàn thành gieo cấy lúa trong khung thời vụ, nhất là bảo đảm cơ cấu trà mùa sớm, tạo thuận lợi cho sản xuất vụ đông ưa ấm trên đất 2 lúa.
Thời điểm cuối tháng 6, tại các địa phương trong tỉnh, không khí sản xuất vụ lúa mùa được khẩn trương triển khai. Các công đoạn từ làm đất, rút nước, đắp bờ gió…, đến gieo cấy được đồng loạt tiến hành. Tại cánh đồng thôn Hạ Trang, xã Liêm Phong (Thanh Liêm) nước rút đến đâu, người dân xuống ruộng san mặt, đắp bờ, bỏ phân lót và đưa mạ ra ruộng cấy đến đấy. Cả cánh đồng của thôn rộng hơn 10 ha đều được người dân áp dụng phương thức cấy lúa, bỏ hẳn gieo thẳng.
Bác Nguyễn Thị Gái, người dân trong thôn hiện có 7,5 sào cấy lúa. Nhà chỉ có 1 lao động, bác Gái lựa chọn thuê tổ dịch vụ mạ khay cấy máy tại địa phương đảm nhiệm. Bác chỉ phải dành 1 ngày công tháo nước, san ruộng, đắp bờ và ra nhận ruộng lúa sau khi máy cấy hoàn thành. Bác Gái cho biết: Sản xuất vụ mùa năm nay diễn ra khá thuận lợi, nhất là thời điểm cấy lúa. Do thuê dịch vụ mạ khay, cấy máy nên từ mạ đến lúa cấy đều rất bảo đảm, thời gian cấy nhanh, chỉ trong khoảng 2 giờ đồng hồ toàn bộ diện tích của gia đình đã cấy xong.
Vụ mùa năm nay, theo kế hoạch toàn huyện Thanh Liêm phấn đấu gieo cấy gần 6.000 ha lúa mùa. Trong đó, cấy máy là 2.650ha; cấy tay 400-500 ha, còn lại là gieo thẳng. Hiện, toàn huyện đã gieo thẳng được hơn 1.500 ha lúa mùa. Toàn huyện có 30 máy cấy động cơ (Kubota) và khoảng 150 máy cấy cầm tay Văn Lang, bảo đảm phục vụ cho diện tích lúa cấy máy và đã thành lập được 13 tổ dịch vụ mạ cấy máy phục vụ bà con. Đến thời điểm này toàn bộ diện tích mạ mùa của huyện đều bảo đảm tốt về chất lượng, đáp ứng yêu cầu tiến độ cấy. Điển hình như tổ dịch vụ mạ khay, cấy máy Nam Đằm, xã Liêm Phong hiện đã bảo đảm toàn bộ mạ khay phục vụ cho 108 ha lúa cấy máy. Tổ dịch vụ đã cấy được trên 70% diện tích đã ký hợp đồng.
Theo bà Đỗ Thị Thanh Nga, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN & PTNT) huyện Thanh Liêm, công tác chuẩn bị cho mùa vụ sản xuất được các địa phương trong huyện thực hiện tốt. Do vậy, tiến độ gieo cấy đang được đẩy nhanh, nhất là diện tích lúa cấy máy. Dự kiến, Thanh Liêm sẽ hoàn thành gieo cấy lúa mùa trong khoảng 5/7 đúng theo yêu cầu lịch thời vụ.
Cùng với Thanh Liêm, hiện các huyện, thành phố, thị xã trong tỉnh cũng đang đẩy nhanh tiến độ gieo cấy lúa mùa. Toàn tỉnh đã gieo cấy được khoảng 60% diện tích lúa mùa. Trong đó, huyện Lý Nhân, Bình Lục, thị xã Duy Tiên đến cuối tháng 6 đã gieo cấy đạt trên 60% diện tích… Huyện Kim Bảng, địa phương luôn tổ chức gieo cấy sớm từ đầu lịch thời vụ đã đạt khoảng 90% diện tích. Lúa mùa của Kim Bảng cơ bản áp dụng hình thức cấy máy và cấy thủ công, gieo thẳng chỉ chiếm hơn 10% diện tích.
Để hoàn thành sớm, các địa phương trong huyện đã huy động tối đa nhân lực, phương tiện. Như xã Tượng Lĩnh có trên 80% diện tích lúa cấy bằng máy, trên địa bàn duy trì 2 tổ dịch vụ mạ khay cấy máy với 5 máy cấy động cơ đồng loạt xuống đồng. Do vậy, địa phương hoàn thành gieo cấy xong trước 25/6.
Với các địa phương khác, tại xã Kim Bình (thành phố Phủ Lý) tiến độ gieo cấy lúa mùa thực hiện khá nhanh. Đến cuối tháng 6, toàn xã đã gieo cấy được gần 80% diện tích. Đây là vụ đầu tiên người dân trong xã đưa máy cấy vào đồng ruộng đẩy nhanh tiến độ cấy lúa mùa.
Gia đình chị Nguyễn Thị Hiền, người dân trong xã có diện tích cấy lúa mùa hơn 2 ha. Để bảo đảm tiến độ sản xuất, vụ này chị Hiền đã thuê máy cấy cho hơn 1 ha lúa ở chân ruộng cao. Chị Hiền chia sẻ: Để cấy thủ công 2 ha phải kéo dài hơn 1 tuần và thuê cả chục lao động. Áp dụng cấy máy cho hơn 50% diện tích gia đình đã giảm 50% chi phí và rút ngắn thời gian tương ứng.
Để phục vụ sản xuất vụ lúa mùa 2024, ngay từ cuối vụ xuân, Sở NN&PTNT đã chỉ đạo đến các địa phương tập trung thu hoạch nhanh gọn diện tích lúa xuân đã chín, giải phóng đất sớm để phục vụ sản xuất lúa mùa. Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp (HTXDVNN) điều hành dịch vụ làm đất để các chủ máy xuống đồng làm đất gieo cấy lúa mùa. Đất mạ mùa cũng được ưu tiên lấy nước và làm đất sớm kịp gieo đúng khung thời vụ…Vụ mùa năm nay, lúa cấy máy được mở rộng lên gần 6.000 ha, chiếm hơn 20% tổng diện tích gieo cấy. Để bảo đảm đủ lượng máy cấy, nhiều nơi đã đầu tư mua thêm máy cấy, giàn gieo mạ khay. Như tại HTXDVNN Cát Lại, xã Bình Nghĩa (Bình Lục) đã thành lập tổ dịch vụ, mua giàn gieo mạ với 10 nghìn khay mạ và 2 máy cấy để chủ động cấy cho 150 ha lúa mùa trên địa bàn… Về phía các đơn vị thủy nông phục vụ trên địa bàn cũng thực hiện có hiệu quả công tác tưới, tiêu đáp ứng yêu cầu sản xuất.
Đánh giá tiến độ sản xuất vụ mùa, ông Trương Quốc Hưng, Phó Giám đốc Sở NN & PTNT cho biết: Sản xuất vụ mùa năm nay được các địa phương trong tỉnh triển khai tốt ở tất cả các khâu từ xây dựng kế hoạch, chuẩn bị ruộng, lấy nước, làm đất đến khâu giống, gieo mạ… Hiện nay, việc gieo cấy lúa mùa đang được thực hiện khẩn trương. Diện tích lúa cấy máy và cấy thủ công đang được mở rộng thay thế diện tích lúa gieo thẳng. Với tiến độ như hiện nay, khả quan diện tích lúa mùa sẽ được gieo bảo đảm khung thời vụ, nhất là cơ cấu trà lúa mùa sớm để mở rộng diện tích vụ đông ưa ấm. Thời gian tới, cùng với việc hoàn thành kế hoạch gieo cấy, sở tiếp tục chỉ đạo các địa phương triển khai các biện pháp chăm sóc, phòng trừ dịch hại cho diện tích lúa đã cấy. Đồng thời, chủ động ứng phó khi có diễn biến bất thuận của thời tiết.
Mạnh Hùng