Hiện nay, lúa xuân đang trong giai đoạn sinh trưởng đẻ nhánh rộ - đứng cái. Hiện đã có một số đối tượng sâu, bệnh phát sinh, gây hại cho lúa. Thời tiết vụ xuân năm nay có diễn biến phức tạp thuận lợi cho các đối tượng sâu, bệnh tăng mật độ, khả năng cao hơn trung bình những vụ xuân trước. Để hiểu rõ hơn về sâu, bệnh hại trên lúa trong vụ xuân và biện pháp phòng trừ, phóng viên (P.V) Báo Hà Nam đã trao đổi với ông Nguyễn Hải Nam, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và Kiểm lâm (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN & PTNT) về vấn đề này.
P.V: Xin ông cho biết tình hình sâu, bệnh trên lúa xuân giai đoạn đầu vụ?
Ông Nguyễn Hải Nam: Lúa xuân năm nay ngay từ sau thời điểm gieo cấy sinh trưởng trong điều kiện nền nhiệt độ ấm hơn các vụ trước. Đây là điều kiện để sâu, bệnh phát sinh và gây hại sớm trên lúa. Trong đó nổi lên là bệnh đạo ôn lá xuất hiện gây hại rải rác cục bộ trên các giống nhiễm (ADI30, DT100, Bắc thơm số 7, J02). Cục bộ có diện tích lúa bị nhiễm 1 – 3% số cây. Đối tượng sâu cuốn lá nhỏ đã trưởng thành, vũ hóa và sâu non có mật độ rải rác, cục bộ bình quân 0,1 – 0,2 con/m2, sâu phổ biến tuổi 5; rầy nâu, rầy lưng trắng đã xuất hiện, cục bộ 8 – 10 con/m2, phổ biến tuổi 2 – 3; bệnh nghẹt rễ gây hại cục bộ khoảng 17 ha lúa ở các địa phương… Ngoài ra, lúa cỏ tiếp tục phát sinh trên một số thửa ruộng, cánh đồng, đã có khoảng 30 ha lúa bị nhiễm lúa cỏ, tập trung nhiều tại một số địa phương của huyện Lý Nhân.
Các đối tượng sâu, bệnh khi phát hiện đều đã được các địa phương, HTXDVNN chỉ đạo, hướng dẫn nông dân phòng trừ kịp thời, hiệu quả. Tuy nhiên, theo điều tra thực tế trên đồng ruộng và dự báo, tình hình sâu, bệnh có khả năng diễn biến phức tạp trong thời gian sinh trưởng tiếp theo của lúa xuân. Do đó cần theo dõi chặt chẽ và tổ chức phòng trừ tốt, không để diễn biến nặng và lây ra diện rộng.
Người dân tìm hiểu và mua thuốc phòng trừ sâu, bệnh tại cửa hàng của Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp Kim Bảng. Ảnh: Thành Nam
P.V: Dự báo mức độ sâu, bệnh cụ thể trên cây lúa trong thời gian tới sẽ như thế nào, thưa ông?
Ông Nguyễn Hải Nam: Hiện nay, đơn vị đã tổ chức điều tra để có dự báo sát với thực tế sâu, bệnh trên cây lúa. Thời gian tới, bệnh đạo ôn lá vẫn là đối tượng cần quan tâm số 1. Bệnh có khả năng phát sinh gây hại mạnh trên các giống lúa nhiễm nặng (Nếp, Ải 32, TBR 225, Nhị ưu 838…), những diện tích lúa cấy dày, xanh tốt bón phân không cân đối. Cùng với đó, các đối tượng sâu cuốn lá nhỏ, rầy nâu – rầy lưng trắng… vẫn là đối tượng chính của mùa vụ cần quan tâm, theo dõi chặt chẽ. Trong điều kiện thời tiết vụ xuân năm nay giai đoạn sinh trưởng chính khi lúa xuân chuẩn bị trỗ (xung quanh đầu tháng 5) các đối tượng sâu, bệnh sẽ có mật độ cao hơn trung bình nhiều năm. Khả năng gây hại nặng cho lúa xuân nếu không được phòng trừ kịp thời, hiệu quả.
Ngoài ra, lúa cỏ và bệnh lùn sọc đen Phương Nam vẫn là các đối tượng cần quan tâm. Nhất là bệnh lùn sọc đen Phương Nam cần phải tăng cường bám sát đồng ruộng điều tra mật độ rầy lưng trắng (đối tượng trung gian truyền bệnh), phát hiện sớm cây lúa có các biểu hiện, triệu chứng của bệnh để kịp thời xử lý theo đúng kỹ thuật…
P.V: Để phòng trừ hiệu quả các đối tượng sâu, bệnh trên lúa, ngành NN & PTNT đã triển khai những biện pháp gì, thưa ông?
Ông Nguyễn Hải Nam: Để phòng trừ sâu, bệnh hiệu quả quan trọng nhất là công tác dự tính, dự báo. Vấn đề này, chi cục giao cán bộ chuyên môn phối hợp với trung tâm dịch vụ nông nghiệp các địa phương điều tra, dự tính, dự báo để có thông báo ngắn hạn và chỉ đạo phòng trừ hằng tuần đối với từng đối tượng sâu, bệnh, nhất là những loại chính của mùa vụ (đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông, sâu cuốn lá nhỏ, rầy nâu – rầy lưng trắng…). Về phía trung tâm dịch vụ nông nghiệp các huyện, thành phố, thị xã tổ chức giao ban hằng tuần với cán bộ bảo vệ thực vật cơ sở, phân công cán bộ theo dõi vùng, miền kịp thời nắm bắt tình hình và chỉ đạo phòng trừ các đối tượng sâu, bệnh. Cùng với đó, tăng cường công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức về thời điểm, các loại thuốc đặc hiệu phòng trừ từng đối tượng sâu, bệnh. Người dân cần thực hiện việc phòng trừ sâu, bệnh đúng thời điểm, đúng thuốc, đúng liều lượng và đúng kỹ thuật theo đúng hướng dẫn của cơ quan chuyên môn, HTXDVNN.
Sau khi phun trừ sâu, bệnh, cần tiếp tục theo dõi, kiểm tra đồng ruộng khi mật độ sâu, bệnh còn nhiều cần tổ chức phun kép lần 2. Riêng đối tượng lúa cỏ, tiếp tục hướng dẫn nông dân phát hiện nhổ bỏ triệt để ngăn chặn nguồn gây hại cho những vụ tiếp theo.
P.V: Xin cảm ơn ông!
Mạnh Hùng (Thực hiện)