Trên quốc lộ 5 đoạn qua thị trấn Bần, huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên hai bên đường nhà nào cũng bày bán tương Bần. Tương Bần là đặc trưng ẩm thực của vùng đất này, xưa kia là món đặc sản tiến vua, giờ đây đã trở thành món nước chấm nổi danh trong Nam ngoài Bắc đều ưa chuộng.
Tương Bần có gì đặc biệt?
Có rất nhiều điều đặc biệt khi nhắc đến tương Bần. Điều đặc biệt đầu tiên là tương Bần được làm từ những nguyên liệu rất tự nhiên, sản xuất từ nông nghiệp nhưng lại cho ra sản phẩm là món nước tương có hương vị ngon hảo hạng. Thành phần chính của tương gồm có nếp cái hoa vàng, đỗ tương và muối. Chỉ với những nguyên liệu dễ tìm dễ kiếm này bằng kinh nghiệm từ quá khứ truyền lại người làng Bần đã cho ra một loại nước chấm có hương vị thơm ngon, đặc trưng của người Việt.
Tương Bần là món nước chấm gia tăng hương vị của nhiều món ăn Việt
Điều đặc biệt thứ hai khi nhắc đến tương Bần chính là hương vị của tương Bần. Tương có vị ngọt thơm đậm đà của đỗ tương, gạo nếp và muối hòa quyện, màu vàng rất bắt mắt. Nếu dùng làm nước chấm, tùy vào khẩu vị mặn nhạt, cay ngọt mỗi gia đình có thể có cách pha tương biến tấu khác nhau thêm đường, thêm chanh hoặc tỏi ớt tạo nên loại nước chấm thơm ngon đúng điệu.
Người Bần làm thế nào để có món tương ngon nổi tiếng?
Để làm được món tương Bần thơm ngon nổi tiếng người làng Bần thường chế biến qua 3 công đoạn chính là lên mốc xôi nếp, ngã đỗ và ủ tương.
Đỗ tương là một trong những nguyên liệu chính để làm tương Bần
Đầu tiên, gạo nếp cái hoa vàng được đem ngâm sau đó nấu chín thành xôi. Khi xôi chín, người dân đem xôi ra phơi trong vài ngày cho xôi ngả màu mốc vàng. Đỗ tương làm tương được rang vàng thơm, đem xay nhỏ rồi ngâm trong chum sành với nước cho lên màu vàng đỏ.
Công đoạn tiếp theo là cho mốc cơm vào trong chum đỗ đã ngã cùng muối tinh theo tỷ lệ phù hợp rồi phơi ngoài nắng. Trong thời gian ngâm ủ tương, hàng ngày người làm tương sẽ mở nắp chum, khuấy đều cho thêm nước. Trời nắng thì mở nắp phơi, trời mưa thì phủ kín miệng chum bằng túi nilon để tránh nước mưa.
Tương Bần thường được phơi dưới nắng trong 1-2 tháng
Nắng là một phần thuộc yếu tố bên ngoài nhưng có tác động rất lớn đến thành công của mẻ tương Bần. Nếu nắng càng to thì tương càng sánh, càng nhanh ngấu, nhanh chín. Nếu nắng yếu thì tương sẽ ít có mùi thơm và lâu ngấu. Vì thế ở làng Bần tương được làm nhiều vào mùa hè vì nhiều nắng. Và một mẻ tương thường được ngâm trong khoảng thời gian từ một đến hai tháng.
Những món ngon từ tương Bần nên thử một lần
Tương Bần có thể vừa làm nước chấm, vừa làm gia vị nêm nếm món ăn. Khi làm nước chấm, tương Bần gia tăng hương vị đậm đà cho các món ăn như rau muống luộc, bánh đúc, bánh tẻ, thịt lợn luộc, thịt vịt, cà muối….
Cá kho măng tương Bần
Khi làm gia vị nêm nếm món ăn, tương Bần cũng được sử dụng nhiều trong các món kho xào mang đến hương vị độc đáo. Bạn có thể nấu món cá măng kho tương thơm ngon, thịt bò om tương hay tương rim đậu, thịt …sẽ rất ngon khi ăn vào mùa đông.
Được làm từ những nguyên liệu đậm chất nông thôn Việt, cách làm đậm chất truyền thống của người Việt, tương Bần trong thời đại 4.0 vẫn được rất nhiều người dân Việt Nam yêu thích và là nỗi nhớ khôn nguôi của những người dân Việt khi xa xứ.
Theo Báo Du lịch
Hải Phong