Tăng cường năng lực tiếp cận pháp luật của người dân

Thực hiện Quyết định số 977/QĐ-TTg ngày 11/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tăng cường năng lực tiếp cận pháp luật của người dân” (sau đây gọi là Đề án), thời gian qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị, địa phương triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp đề ra. Qua đó góp phần nâng cao nhận thức của người dân về tiếp cận pháp luật. Đồng thời nâng cao trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quy định về tiếp cận thông tin; hỗ trợ, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận pháp luật…

Theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Đề án “Tăng cường năng lực tiếp cận pháp luật của người dân” được triển khai thực hiện trong phạm vi cả nước từ năm 2023 – 2030, được xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng góp phần xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân và thực hiện thắng lợi Nghị quyết XIII của Đảng. Nhằm kịp thời triển khai Đề án, UBND tỉnh Hà Nam đã ban hành Kế hoạch số 2437/KH-UBND ngày 12/9/2022 chỉ đạo triển khai thực hiện tới các đơn vị, địa phương trong toàn tỉnh. Theo đó, đã chỉ ra 3 nhóm nhiệm vụ trọng tâm cần tổ chức triển khai, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, hình thành thói quen tìm hiểu, sử dụng và tuân theo pháp luật của người dân; nâng cao năng lực, trách nhiệm của các sở, ban, ngành; UBND các huyện, thị xã, thành phố; đầu tư, hỗ trợ nguồn lực, công nghệ thông tin bảo đảm cho các hoạt động phục vụ yêu cầu tiếp cận pháp luật của người dân, của các cơ quan, tổ chức. Kế hoạch cũng đã phân công cụ thể trách nhiệm của các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố trong tổ chức thực hiện các nhiệm vụ.

Nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả kế hoạch của UBND tỉnh, Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh đã có văn bản chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cụ thể đối với các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố trong hoạt động nâng cao năng lực tiếp cận pháp luật của người dân. Các cơ quan, đơn vị, địa phương tập trung triển khai nội dung của Đề án, tuyên truyền đến cán bộ, công chức, người lao động trong cơ quan nghiêm túc thực hiện; thường xuyên biên tập tài liệu, đăng phát tin, bài tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật mới ban hành, vấn đề liên quan đến đời sống nhân dân trên Chuyên trang Phổ biến, giáo dục pháp luật của tỉnh và các phương tiện thông tin đại chúng.

Từ tăng cường công tác phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương trong việc tổ chức các hội nghị phổ biến giáo dục pháp luật đã góp phần hướng dẫn, cung cấp kiến thức, kỹ năng để người dân chủ động tiếp cận, tìm hiểu pháp luật; trợ giúp pháp lý, nâng cao khả năng tiếp cận pháp luật cho người khuyết tật, người yếu thế trên địa bàn tỉnh. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận thông tin pháp luật được kịp thời, chính xác, đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ truyền thông chính sách của địa phương. Tham gia một buổi tuyên truyền pháp luật về Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở do Sở Tư pháp phối hợp với Công đoàn các khu công nghiệp tỉnh tổ chức, chị Lương Thị Thu Phương (KCN Hòa Mạc, Duy Tiên) nói: Sau khi được chia sẻ những thông tin pháp luật hữu ích, tôi đã có những căn cứ pháp luật để đánh giá việc bảo đảm các quyền lợi của người lao động tại công ty của mình. Qua đây tôi cũng sẽ tuyên truyền thêm cho các công đoàn viên trong công ty để nắm chắc hơn nữa những quyền lợi mà mình được hưởng.

Bên cạnh đó, trên cơ sở khảo sát, đánh giá nhu cầu, thực trạng thực hiện pháp luật của người dân; nhiều địa phương đã nghiên cứu, xây dựng, triển khai các mô hình, hình thức tiếp cận pháp luật phù hợp với từng đối tượng, địa bàn thuộc phạm vi quản lý. Một số hình thức phổ biến như: câu lạc bộ (CLB) pháp luật; nhóm nòng cốt tuyên truyền, phổ biến pháp luật và hòa giải; nhóm nòng cốt tuyên truyền, phổ biến pháp luật về giải phóng mặt bằng… Việc cung cấp, hướng dẫn các kiến thức, kỹ năng tìm hiểu, khai thác pháp luật tại các địa phương được triển khai bằng hình thức phù hợp, chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, phương tiện thông tin đại chúng, lồng ghép trong sinh hoạt cộng đồng, sinh hoạt nhóm nòng cốt, CLB; đồng thời gắn với việc thực hiện tiêu chí tiếp cận pháp luật trong xây dựng nông thôn mới (NTM), NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Nhằm tạo thuận lợi tối đa cho người dân trong tiếp cận pháp luật, hiện nay, Sở Tư pháp đã bảo đảm duy trì thường xuyên giới thiệu toàn bộ văn bản quy phạm pháp luật mới, biên tập tài liệu phục vụ công tác phổ biến, giáo dục pháp luật... trên Chuyên trang Phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh Hà Nam; các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố cũng thường xuyên phổ biến quy định pháp luật trên trang Thông tin điện tử của cơ quan, đơn vị, địa phương, củng cố, nâng cao hiệu quả đường dây nóng và các kênh tiếp nhận, trả lời kiến nghị, phản ánh, giải đáp, tư vấn, hỗ trợ các vấn đề liên quan đến việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân.

Một trong những yêu cầu nhiệm vụ trọng tâm khi triển khai Đề án trên địa bàn tỉnh là tăng cường đầu tư, hỗ trợ nguồn lực, công nghệ thông tin bảo đảm cho các hoạt động phục vụ yêu cầu tiếp cận pháp luật của người dân, của các cơ quan, tổ chức. Hiện nay, các địa phương đã bảo đảm kinh phí, cơ sở vật chất, phương tiện, thiết bị phục vụ các cơ quan nhà nước thực hiện chức năng, nhiệm vụ, chương trình, đề án được giao. Đồng thời, tăng cường huy động nguồn lực xã hội hỗ trợ công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và bố trí nguồn lực, đầu tư cho các chương trình, đề án, nhiệm vụ về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong lĩnh vực phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm bảo đảm việc cung cấp thông tin pháp luật cho người dân được đầy đủ, kịp thời, nhanh chóng, thuận lợi.

Để bảo đảm các hoạt động triển khai Đề án “Tăng cường năng lực tiếp cận pháp luật của người dân” có trọng tâm, trọng điểm, thiết thực, chất lượng, hiệu quả, các đơn vị, địa phương cần tiếp tục đề cao trách nhiệm người đứng đầu trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ tăng cường năng lực tiếp cận pháp luật của người dân trong lĩnh vực, địa bàn thuộc phạm vi quản lý. Cùng với đó, tăng cường sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các cấp, các ngành, giữa cơ quan nhà nước với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên trong triển khai thực hiện các nội dung của đề án.

Nguyễn Khánh