Thời gian qua, các dự án tu sửa và nâng cấp một số tuyến đê trên địa bàn tỉnh ta chia làm nhiều giai đoạn thi công và có dự án thi công dở dang, vì vậy toàn tuyến chưa xây dựng hoàn chỉnh, đồng bộ. Hiện nay, một số vị trí mặt đường xuống cấp ảnh hưởng đến việc đi lại của người dân, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông (ATGT). Những tồn tại này xuất hiện ở một số đoạn đê sông Hồng tại xã Phú Phúc (Lý Nhân), đê tả Đáy ở xã Thanh Tân (Thanh Liêm) và đê bối sông Châu của TP Phủ Lý, huyện Bình Lục, thị xã Duy Tiên.
Tuyến đê hữu Hồng đoạn qua huyện Lý Nhân dài hơn 27,3 km, những năm qua được Nhà nước quan tâm đầu tư kinh phí xử lý cấp bách sạt lở, nâng cấp, duy tu bảo dưỡng tại các vị trí mặt đê bê tông đã xuống cấp nghiêm trọng bằng láng nhựa với chiều dài 19,5 km; trong đó, năm 2021 đã duy tu, bảo dưỡng được gần 3,1 km. Riêng đoạn qua xã Phú Phúc dài 4,5 km trước đây đã duy tu được 2,4 km, đoạn còn lại nay đã xuống cấp khiến giao thông đi lại gặp nhiều khó khăn.
Ông Nguyễn Trung Thanh ở xóm 3, xã Phú Phúc cho biết: Mặc dù, những đoạn mặt đê còn lại bằng bê tông cơ bản bảo đảm việc đi lại của các phương tiện nhưng do việc tu sửa tuyến đê không đồng bộ và chia nhiều giai đoạn nên mặt đường đê không êm thuận. Hiện một số vị trí mặt đê xuống cấp đi lại khó khăn và mất mỹ quan. Rất mong Nhà nước tiếp tục quan tâm đầu tư kinh phí duy tu, nâng cấp đoạn đê còn lại nhằm bảo đảm ATGT.
Còn trên tuyến đê sông Đáy, hiện nay ở một số vị trí qua các xã: Thanh Tân, Thanh Thủy (Thanh Liêm) mặt đê đã xuống cấp ảnh hưởng đến việc lưu thông của các phương tiện qua địa bàn. Đặc biệt, dự án nâng cấp đoạn đê qua xã Thanh Tân dài khoảng 4 km đi qua 4 thôn: Tân Hưng, Tràng, Bạt, Đức Hòa với hơn 100 hộ ảnh hưởng thu hồi đất triển khai từ năm 2009 nhưng đến nay chưa thực hiện. Mặc dù, dự án đã có quyết định thu hồi đất nhưng chưa chi trả kinh phí hỗ trợ bồi thường, do đó các hộ không thực hiện được các giao dịch về quyền sử dụng đất, xây dựng, sửa chữa nhà ở.
Trước thực tế trên, nhân dân ở các địa phương mong muốn các cấp, ngành quan tâm sớm đầu tư cải tạo các tuyến đê xuống cấp nhằm bảo đảm ATGT và phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương. Qua tìm hiểu được biết, thời gian qua, do nguồn vốn có hạn, các dự án tu sửa và nâng cấp một số tuyến đê trên địa bàn tỉnh ta những năm qua chia làm nhiều giai đoạn thi công và có dự án thi công dở dang, toàn tuyến chưa xây dựng hoàn chỉnh, đồng bộ.
Chẳng hạn như đối với kè đê bối sông Châu ở các đoạn còn lại của thôn An Mông 2, xã Tiên Sơn (Duy Tiên) thuộc Dự án xử lý sạt lở đê bối Tiên Phong được UBND tỉnh phê duyệt dự án đầu tư tại Quyết định số 1201/QĐ-UBND ngày 23/6/2020. Các hạng mục của dự án thực hiện đào đắp tôn cao đường kết hợp với xây dựng 557m tường kè bảo đảm yêu cầu chống lũ cho nhân dân khu vực ngoài bối, chia làm 2 đoạn. Hiện mới thi công xong đoạn 1 tại thôn An Mông dài 247m và đoạn 2 còn lại chưa xây dựng do nhân dân thôn An Mông 2 đề nghị nắn tường kè ra phía sông để mở rộng đường giao thông. Theo báo cáo của ngành chức năng, do việc mở rộng đường giao thông đã vượt tổng mức đầu tư nên dự án dừng thi công, vì vậy sau khi UBND tỉnh bố trí được nguồn vốn mới tiếp tục thi công.
Thực tế, do nguồn kinh phí hạn chế nên để nâng cấp đồng bộ mặt đê của toàn tuyến là rất khó khăn. Vì vậy, hằng năm UBND tỉnh đã báo cáo với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tổng cục Phòng, chống thiên tai bố trí vốn duy tu, bảo dưỡng một số đoạn không bảo đảm điều kiện giao thông, ứng cứu đê khi có sự cố. Hiện nay một số dự án tu sửa, nâng cấp các tuyến đê đã được triển khai. Đối với đê hữu Hồng, ngày 19/01/2021 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt dự án Quản lý tổng hợp rủi ro lũ lụt thích ứng với biến đổi khí hậu và trên địa bàn tỉnh ta được đầu tư nâng cấp hoàn thiện mặt cắt toàn bộ tuyến đê hữu Hồng. Thời gian thực hiện dự án bắt đầu từ năm 2022 đến năm 2027 với các hạng mục chủ yếu là hoàn thiện mặt cắt đê, mặt đê kết hợp với giao thông. Dự án sau khi hoàn thành bảo đảm yêu cầu phòng, chống lũ và ATGT.
Tuyến bối sông Châu qua thôn Bãi Vĩnh, Tràng An (Bình Lục) đang được nhà thầu thi công tiếp tục xây dựng. Ảnh: Đức Anh
Trên tuyến đê bối sông Châu thuộc địa phận thôn Bãi Vĩnh, xã Tràng An (Bình Lục) hiện đang được đơn vị thi công tiếp tục hoàn thiện các hạng mục công trình. Ông Trịnh Văn Hồng nguyên là Chủ tịch UBND xã Tràng An cho biết: Trước đây, mặt đường của tuyến bối hoàn toàn do nhân dân tự nguyện đóng góp kinh phí cứng hóa và năm 2020 tuyến bối được đầu tư nâng cấp theo Dự án xây dựng kè bờ sông Châu. Tuy nhiên, quá trình thi công do thiếu vốn nên công trình thi công dở dang, còn phần kết cấu mặt đê và tường chắn chưa xây dựng. Trước đề nghị của nhân dân, vừa qua dự án tiếp tục được đầu tư.
Ông Đào Xuân Ảnh, Chủ tịch UBND xã Thanh Tân cho biết: Sau nhiều lần kiến nghị của nhân dân, vừa qua dự án nâng cấp đoạn đê qua xã Thanh Tân được ngành chức năng trực tiếp kiểm tra tại hiện trường và tổ chức khoan thăm dò, thực hiện các biện pháp kỹ thuật. Sau 13 năm dừng thi công, đến nay dự án tiếp tục khởi động sẽ mang lại niềm vui cho nhân dân không chỉ bảo đảm giao thông êm thuận mà còn giải quyết các vấn đề về điều chỉnh giá hỗ trợ đền bù mới phù hợp thực tế và các quyền lợi liên quan của chủ sử dụng đất tại địa phương.
Nâng cấp, duy tu, sửa chữa mặt đê bối không những nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai, mà còn giúp việc đi lại êm thuận, bảo đảm ATGT cho người và các phương tiện. Do vậy, người dân các địa phương nơi có các tuyến đê đi qua mong tỉnh ưu tiên, sớm bố trí kinh phí hoàn thiện những đoạn đê đang thi công dở dang trên địa bàn tỉnh.
Phùng Thống