Qua việc giám sát thực tế, Thường trực HĐND huyện, các ban, các tổ đại biểu và đại biểu HĐND huyện đã phát hiện kịp thời những vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai nghị quyết, từ đó xem xét, kiến nghị điều chỉnh bảo đảm phù hợp, linh hoạt để nghị quyết thực sự đi vào cuộc sống.
Theo Thường trực HĐND huyện Lý Nhân, từ đầu nhiệm kỳ 2016-2021 đến nay, HĐND huyện đã tổ chức 15 kỳ họp (trong đó 6 kỳ họp thường lệ; 9 kỳ họp chuyên đề), đã ban hành 118 nghị quyết theo đúng quy định của luật và bảo đảm phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Hoạt động giám sát việc thực hiện các nghị quyết của HĐND được HĐND huyện, Thường trực HĐND huyện, các ban của HĐND huyện, các tổ đại biểu HĐND huyện thông qua các hình thức giám sát tại kỳ họp; giám sát thường xuyên, giám sát chuyên đề, qua việc triển khai thực hiện nghị quyết của UBND,... Kết quả giám sát được phản ánh, xem xét, kiến nghị tại các kỳ họp HĐND, các phiên họp của Thường trực HĐND, trong các báo cáo giám sát, thẩm tra của Thường trực, các ban, các tổ và từng đại biểu HĐND huyện.
Cụ thể, hoạt động giám sát tại kỳ họp được đại biểu HĐND huyện thực hiện thông qua việc xem xét nghiên cứu, thảo luận các báo cáo, tờ trình trong tài liệu kỳ họp. Các đại biểu đã phát huy tinh thần trách nhiệm dành thời gian, trí tuệ để tham gia đóng góp nhiều ý kiến, giải pháp thiết thực giúp các cơ quan chức năng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai thực hiện các nghị quyết và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) của huyện. Tại các kỳ họp, HĐND huyện đã dành nhiều thời gian để thực hiện nội dung chất vấn và trả lời chất vấn về những vấn đề còn tồn tại, hạn chế, khó khăn vướng mắc trong thực hiện nghị quyết HĐND và những vấn đề có nhiều cử tri quan tâm cần làm rõ. Chủ tịch UBND huyện, Ủy viên UBND huyện và những cơ quan có thẩm quyền tiếp thu trả lời ý kiến, kiến nghị của cử tri và các nội dung chất vấn tại kỳ họp, nội dung trả lời chất vấn rõ ràng, cụ thể, trọng tâm đi thẳng vào vấn đề cử tri và đại biểu quan tâm,... Những vấn đề liên quan đến trách nhiệm chỉ đạo chung được lãnh đạo UBND huyện trả lời, làm rõ, cam kết và đề ra những giải pháp cụ thể, mục đích cuối cùng để thực hiện có hiệu quả nghị quyết HĐND huyện đề ra.
Cùng với đó, Thường trực HĐND huyện, các ban, tổ và đại biểu HĐND huyện thực hiện tốt việc giám sát thường xuyên, đôn đốc việc triển khai, thực hiện nghị quyết HĐND huyện. Trong đó, tập trung giám sát việc thực hiện nghị quyết phát triển KT-XH. Tăng cường vai trò giám sát thường xuyên việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật ở địa phương, đơn vị bầu cử của các vị đại biểu HĐND huyện; giám sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri; đồng thời thực hiện khảo sát trực tiếp, nắm bắt thực tế, kịp thời có các văn bản đề nghị chỉ đạo, kiểm tra, làm rõ và trả lời, giải quyết.
Thường trực HĐND huyện Lý Nhân tiến hành cuộc giám sát thực hiện Quyết định số 06/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ tại xã Nguyên Lý. Ảnh: Thống Thảo
Ngoài các hình thức giám sát trên, HĐND huyện rất coi trọng đến hình thức giám sát chuyên đề có tính chuyên sâu. Từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 đến nay, HĐND huyện đã tổ chức 13 cuộc giám sát chuyên đề tại 38 lượt đơn vị. Việc lựa chọn chủ đề giám sát dựa trên các ý kiến của Thường trực HĐND, các ban HĐND, đại biểu HĐND trước khi trình HĐND huyện thông qua. Do đó, các chuyên đề do HĐND huyện chọn lựa đều mang tính trọng tâm, trọng điểm trong việc thực hiện nhiệm vụ KT-XH, quốc phòng, an ninh. Riêng trong năm 2023 vừa qua đã tiến hành giám sát kết quả xử lý vi phạm hành chính về thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự; công tác kiểm sát và việc tổ chức thi hành án dân sự trên địa bàn huyện; kết quả triển khai tổ chức thực hiện nhiệm vụ năm học 2021-2022 và nhiệm vụ năm học 2022-2023; kết quả triển khai thực hiện Đề án 06 trên địa bàn.
Trên thực tế, việc đề xuất, lựa chọn nội dung, dự kiến nội dung chương trình giám sát và xây dựng, ban hành nghị quyết về chương trình giám sát hằng năm của HĐND, Thường trực HĐND, các ban HĐND được thực hiện theo quy trình chặt chẽ, đúng luật định. Căn cứ vào nội dung giám sát đã được HĐND huyện giao, Thường trực HĐND, các ban HĐND huyện xây dựng kế hoạch giám sát, xác định rõ mục đích, yêu cầu, nội dung, đối tượng, phạm vi và mốc thời gian giám sát; đồng thời quyết định thành lập Đoàn giám sát của Thường trực và các ban HĐND để triển khai thực hiện. Đoàn giám sát nghiên cứu, rà soát các văn bản pháp luật, các chủ trương, chính sách, quy định có liên quan đến nội dung giám sát, đồng thời xây dựng đề cương hướng dẫn báo cáo cho các đối tượng chịu sự giám sát; thông báo lịch trình, thời gian gửi báo cáo và tổ chức giám sát tới các cơ quan, tổ chức chịu sự giám sát để triển khai thực hiện. Tổ chức họp đoàn giám sát để triển khai, quán triệt nội dung kế hoạch giám sát, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên đoàn giám sát, thống nhất kế hoạch làm việc tại các địa phương, đơn vị.
Thông qua giám sát cho thấy, các nghị quyết do HĐND huyện ban hành đã được UBND huyện, các cơ quan, đơn vị nghiêm túc triển khai thực hiện. Đối với các nghị quyết về nhiệm vụ phát triển KT-XH, phương án phân bổ ngân sách UBND huyện tổ chức hội nghị để triển khai đồng thời phân giao kế hoạch cho các đơn vị để tổ chức thực hiện bảo đảm các chỉ tiêu phù hợp với thực tế tại địa phương. Đối với các nghị quyết khác, UBND huyện đã xây dựng kế hoạch để tổ chức triển khai bảo đảm chất lượng và tiến độ. Nội dung các nghị quyết do HĐND huyện ban hành bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, đúng thẩm quyền, có tính khả thi, phù hợp với điều kiện của huyện, được các cơ quan, tổ chức có liên quan, cán bộ, đảng viên và nhân dân trong huyện quan tâm, đồng lòng hưởng ứng thực hiện.
Qua việc giám sát thực tế, Thường trực HĐND huyện, các ban, các tổ đại biểu và đại biểu HĐND huyện đã phát hiện kịp thời những vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai nghị quyết, từ đó xem xét, kiến nghị điều chỉnh bảo đảm phù hợp, linh hoạt để nghị quyết thực sự đi vào cuộc sống. Sau mỗi cuộc giám sát, HĐND, Thường trực HĐND, các ban HĐND sẽ ban hành Thông báo kết quả giám sát và chỉ rõ những ưu điểm, tồn tại, kiến nghị giám sát để các cơ quan, đơn vị chịu sự giám sát thực hiện và thường xuyên theo dõi, đôn đốc các đơn vị thực hiện các kiến nghị sau giám sát. Với những nội dung còn nhiều tồn tại hạn chế, liên quan trách nhiệm nhiều cơ quan, đơn vị, Thường trực HĐND đã yêu cầu các cá nhân, đơn vị giải trình và xây dựng kế hoạch khắc phục, báo cáo kết quả khắc phục những tồn tại hạn chế về HĐND huyện, đồng thời tiếp tục giám sát việc khắc phục những tồn tại, hạn chế.
Để hoạt động giám sát việc thực hiện nghị quyết của HĐND được thực hiện thường xuyên, có chất lượng, đồng thời bảo đảm hiệu lực, hiệu quả các nghị quyết do HĐND ban hành, thời gian tới, Thường trực HĐND huyện Lý Nhân tiếp tục nâng cao chất lượng công tác giám sát việc tổ chức thực hiện các nghị quyết do HĐND tỉnh, huyện ban hành. Thường trực HĐND, các ban, các tổ đại biểu HĐND huyện phát huy vai trò, trách nhiệm hơn nữa trong giám sát việc thực hiện nghị quyết do HĐND ban hành. Đồng thời đánh giá đúng kết quả triển khai thực hiện nghị quyết, những vấn đề còn tồn tại, hạn chế kiến nghị UBND và các đơn vị, cá nhân liên quan chỉ đạo tổ chức khắc phục. Kịp thời kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung những quy định, cơ chế, chính sách mà qua giám sát thực tế phát hiện chưa thực sự phù hợp, thiết thực. Tổ chức các cuộc giám sát chuyên đề mang tính chuyên sâu.
Cùng với đó, tiếp tục nâng cao chất lượng công tác tham mưu ban hành các nghị quyết của HĐND huyện, trong đó quan tâm thực hiện đầy đủ các bước xây dựng bảo đảm theo đúng trình tự, thủ tục quy định, đặc biệt chú trọng thực hiện khâu lấy ý kiến về đề nghị xây dựng nghị quyết và lấy ý kiến đối với dự thảo nghị quyết theo đúng quy định. Làm tốt công tác tuyên truyền, quán triệt thực hiện nghị quyết, để các tầng lớp nhân dân biết, nắm được chủ trương, tạo sự đồng thuận, đồng lòng và vào cuộc của người dân thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ nghị quyết đề ra, nhất là trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao, NTM kiểu mẫu, xây dựng đô thị văn minh; công tác giải phóng mặt bằng; phát triển KT-XH; công tác vệ sinh môi trường; bảo đảm an ninh trật tự...
Đức Anh