Xây dựng lực lượng CAX chính quy là chủ trương lớn được Bộ Chính trị đề ra trong Nghị quyết số 22 về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” và được cụ thể hóa trong Luật Công an Nhân dân năm 2018. Ngay khi có chủ trương của Bộ Công an và Tỉnh ủy, UBND tỉnh về tăng cường công an chính quy về cơ sở, Công an tỉnh đã ban hành nghị quyết, kế hoạch thực hiện một cách bài bản, bảo đảm các yêu cầu đặt ra, bước đầu mang lại hiệu quả tích cực trong công tác bảo đảm an ninh trật tự (ANTT) trên địa bàn tỉnh. 

Đại tá Nguyễn Quốc Hùng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Công an tỉnh cho biết: Ngay sau khi Bộ Công an có kế hoạch bố trí công an chính quy đảm nhiệm chức danh CAX, Đảng ủy, lãnh đạo Công an tỉnh đã tổ chức thực hiện đồng bộ các giải pháp, tiến hành rà soát, xây dựng kế hoạch thực hiện và giao cho công an các huyện, thành phố, thị xã chủ động xây dựng phương án bố trí trên cơ sở số nhân lực hiện có, đề xuất Công an tỉnh bổ sung biên chế còn thiếu. Đồng thời, xây dựng phương án cụ thể việc bố trí công tác đối với CAX bán chuyên trách để tham mưu với Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh chỉ đạo các huyện, thành phố, thị xã phối hợp, triển khai thực hiện. Cùng với đó, làm tốt công tác chính trị tư tưởng, động viên cán bộ, chiến sỹ (CBCS) được bố trí đảm nhiệm chức danh CAX. Đặc biệt, coi trọng sự phối hợp vào cuộc của các cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể; tăng cường công tác tuyên truyền, tạo sự đồng tình, ủng hộ cao của các tầng lớp nhân dân trên địa bàn. Các đơn vị trong lực lượng cũng thường xuyên trao đổi, phối hợp, kịp thời hỗ trợ, giải quyết những khó khăn, vướng mắc về nghiệp vụ cho CAX. Đã có nhiều CBCS tự nguyện viết đơn đăng ký về cơ sở nhận nhiệm vụ tại những địa bàn phức tạp về ANTT, để phát huy tối đa phẩm chất, năng lực, sở trường công tác.

Trên cơ sở đồng thuận, nhất trí cao của cấp ủy, chính quyền cơ sở, Công an tỉnh đã báo cáo đề xuất Thường trực Tỉnh ủy, lãnh đạo UBND tỉnh thực hiện bố trí CAX chính quy theo tinh thần đồng bộ, bảo đảm tiến độ, lộ trình và không làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các xã, thị trấn. Theo đó, đến ngày 11/9/2020, Công an tỉnh đã điều động 640 CBCS công an chính quy từ các phòng nghiệp vụ Công an tỉnh và công an các huyện, thị xã, thành phố về đảm nhiệm chức danh CAX ở 100% xã, thị trấn trong tỉnh (bảo đảm mỗi xã có ít nhất 5 CBCS, với những xã phức tạp về ANTT, tôn giáo bố trí 6 - 7 CBCS). Đây là những CBCS được đào tạo bài bản về nghiệp vụ, có kiến thức pháp luật, quá trình công tác thực tế, kinh nghiệm trong xử lý tình huống, vụ việc.

Thượng tá Phạm Đồng Điện, Trưởng Công an huyện Lý Nhân cho biết: Mặc dù, thời gian triển khai chưa lâu nhưng từ khi lực lượng công an chính quy về đảm nhiệm chức danh CAX, tình hình ANTT ở các địa phương đã có những chuyển biến rõ nét. Về nhận nhiệm vụ tại cơ sở trong bối cảnh tình hình ANTT phức tạp và còn nhiều thiếu thốn, khó khăn, nhưng nhờ được đào tạo bài bản, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng nên lực lượng công an chính quy tiếp cận với thực tế nhanh, thể hiện rõ vai trò nòng cốt trong tham mưu với cấp ủy, chính quyền cơ sở và phối hợp với các ban, ngành, làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn nhân dân chấp hành pháp luật, tích cực phòng ngừa, đấu tranh, tố giác các loại tội phạm, bài trừ tệ nạn xã hội.

Công tác chỉ đạo nghiệp vụ của công an cấp trên về cơ sở vì thế cũng nhanh hơn, kịp thời, đồng bộ hơn, việc quản lý các đối tượng hiệu quả cũng cao hơn. Đây chính là điều kiện thuận lợi để CBCS bám dân, bám cơ sở, nắm bắt kịp thời tình hình, tham mưu với cấp ủy, chính quyền chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể phối hợp thực hiện tốt nhiệm vụ bảo đảm ANTT, nắm bắt kịp thời tình hình, giải quyết hiệu quả vụ việc ANTT mới phát sinh, đồng thời khắc phục được sự chồng chéo trong thi hành nhiệm vụ. Từ đó củng cố niềm tin, sự gắn kết, đồng sức, đồng lòng, tích cực của quần chúng nhân dân trong việc giúp đỡ lực lượng công an thực thi nhiệm vụ giữ vững ANTT ngay từ cơ sở. 

Minh chứng rõ nét trong hiệu quả của việc điều động công an chính quy về đảm nhiệm chức danh CAX trong 2 năm qua, số vụ phạm pháp hình sự trên địa bàn tỉnh giảm mạnh (phạm pháp hình sự giảm 5,5%, tai nạn giao thông giảm 3,1% so với năm 2019). CAX luôn chủ động triển khai các biện pháp giải quyết dứt điểm những vụ việc mới phát sinh ngay từ cơ sở; triệt phá các ổ nhóm tội phạm, nhất là tội phạm trộm cắp tài sản, tội phạm ma túy, phối hợp chặt chẽ với các đội nghiệp vụ công an huyện, thành phố, thị xã đẩy mạnh các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, tệ nạn xã hội. Lực lượng CAX đã bắt 108 vụ, 134 đối tượng phạm pháp hình sự, ma túy; phối hợp với các lực lượng triệt phá 52 chuyên án hình sự, 30 chuyên án ma túy, điều tra khám phá 344 vụ phạm pháp hình sự, thu giữ 1,4kg heroin, 5,3 kg ma túy tổng hợp...

Đặc biệt, trong đợt bùng phát dịch Covid-19, lực lượng CAX chính quy đã phát huy vai trò nòng cốt, làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn nhân dân thực hiện các quy định về giãn cách và tích cực tham gia phòng, chống dịch. Đồng thời, chia sẻ khó khăn, vất vả với người dân, không quản ngại ngày, đêm bám địa bàn thực hiện việc kiểm tra, kiểm soát không để dịch bệnh lây lan ra cộng đồng và bảo đảm giữ vững ổn định ANTT tại địa phương.

Tuy nhiên, do đây là một nhiệm vụ mới, nên bước đầu triển khai thực hiện bố trí công an chính quy đảm nhiệm chức danh CAX trên địa bàn tỉnh khó tránh khỏi những khó khăn, vướng mắc nhất định. Trụ sở làm việc chật hẹp, điều kiện phương tiện, công cụ hỗ trợ thiếu, chưa đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ được giao. Cùng với đó, sau khi sáp nhập thôn xóm, lực lượng công an viên giảm, địa bàn rộng, số lượng CBCS CAX trước mắt còn mỏng, lại chủ yếu được điều động từ địa phương khác về nên việc nắm địa bàn, dân cư gặp nhiều khó khăn và cần có thời gian. Thượng úy Nguyễn Văn Hồng, Trưởng Công an xã Phú Phúc (Lý Nhân) cho biết: Để khắc phục khó khăn, tạo sự yên tâm và động viên anh em tập trung hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, trước mắt chúng tôi cố gắng khắc phục khó khăn, sắp xếp, bố trí phòng làm việc hợp lý, gọn gàng, tạo sự thoải mái cho CBCS cũng như người dân khi đến liên hệ công việc.

Tăng cường công an chính quy về cơ sở là một chủ trương lớn, liên quan đến công tác tổ chức, công tác cán bộ trong lực lượng Công an Nhân dân, việc thực hiện cần có lộ trình, vừa làm vừa rút kinh nghiệm. Thời gian tới, Công an tỉnh tiếp tục kiểm tra, rà soát, bổ sung, trang bị phương tiện, vũ khí, công cụ hỗ trợ phục vụ công tác, chiến đấu tại cơ sở. Thường xuyên tổ chức tập huấn nghiệp vụ, phương pháp công tác dân vận, kinh nghiệm thực tế, pháp luật cho lực lượng công an chính quy và cán bộ dự nguồn công an chính quy. Làm tốt công tác phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc bố trí nơi làm việc, sinh hoạt cho công an chính quy khi được điều động về địa phương để CBCS có điều kiện thuận lợi hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Cùng với đó, chỉ đạo lực lượng CAX triển khai các biện pháp nghiệp vụ nắm chắc tình hình địa bàn, nắm hộ, nắm người, làm tốt công tác tuyên truyền, chủ động phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm, vi phạm pháp luật, kịp thời phát hiện, giải quyết có hiệu quả các vụ việc, không để phát sinh phức tạp.