Đằng sau những lá đơn tự nguyện của 1.500 hộ dân ở huyện Tĩnh Gia (Thanh Hóa) xin không nhận tiền hỗ trợ có rất nhiều vấn đề đặt ra. Đó là những câu chuyện hộ cận nghèo nhưng có nhà tiền tỷ; chuyện một số đối tượng đang chấp hành án tù nhưng vẫn có tên trong danh sách nhận tiền hỗ trợ hay chuyện sáp nhập hộ nghèo để đạt chuẩn nông thôn mới (NTM); thậm chí có cả chuyện cán bộ thôn “đưa nhầm” vợ, chồng, con cái và bố mẹ… vào trong danh sách các hộ thuộc diện khó khăn được hưởng hỗ trợ do bị ảnh hưởng của dịch Covid-19.

Những sự việc trên được phát hiện và làm rõ, cá nhân hay tập thể nào làm sai sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Nhưng vấn đề đặt ra ở đây, tại sao lại xảy ra những sai phạm đó, nguyên nhân do đâu, sự tắc trách, bệnh thành tích, năng lực yếu kém, hay phẩm chất đạo đức của đội ngũ cán bộ lãnh đạo cơ sở xuống cấp?

Chuyện hộ cận nghèo mà có nhà lầu, đi tù vẫn có tên trong danh sách hưởng hỗ trợ hay chuyện vợ con và người thân của cán bộ lãnh đạo “lọt” vào danh sách hộ cận nghèo… là điều không thể chấp nhận được và chắc chắn xuất phát từ mục đích trục lợi chính sách. Thêm vào đó, chính sự buông lỏng trong công tác quản lý của cấp xã đã tạo “kẽ hở” cho những kẻ cơ hội “đục nước béo cò”.

Thực ra, những vụ việc xảy ra ở Thanh Hóa thời gian qua không phải là chuyện hy hữu. Bởi trước đó, hiện tượng trục lợi chính sách giảm nghèo, người có công, hỗ trợ thiên tai địch họa… đã từng xảy ra ở một số địa phương trong cả nước. Bài học từ những vụ việc chủ tịch xã cho con đi làm con nuôi để hưởng tiền hộ nghèo, chuyện làm hồ sơ người có công giả, hay chuyện “dê, bò, gà đi nhầm vào nhà lãnh đạo xã”… cách đây 2-3 năm nhưng dường như đến giờ vẫn còn nguyên giá trị. Người bị cách chức, người bị đi tù… đó chính là những bài học sâu sắc về công tác cán bộ. Trong đội ngũ cán bộ để lọt vào đó những kẻ vừa tắc trách, vừa yếu kém về năng lực, xuống cấp về phẩm chất đạo đức, cộng thêm căn bệnh thành tích sẽ không chỉ kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương mà còn làm xói mòn lòng tin của người dân đối với các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước.