Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động; chỉ đạo các thôn, xóm xây dựng hương ước, quy ước về công tác bảo vệ môi trường; gắn kết quả với đánh giá thi đua của các xã, thị trấn… là cách làm của huyện Thanh Liêm trong triển khai thu phí vệ sinh môi trường (VSMT) theo Quyết định số 34/2014/QĐ-UBND ngày 20/8/2014 của UBND tỉnh về việc quy định mức thu, quản lý, sử dụng phí vệ sinh trên địa bàn tỉnh (gọi tắt là Quyết định số 34 của UBND tỉnh). Đến nay, tỷ lệ hộ dân trên địa bàn huyện tham gia đóng phí VSMT đã đạt trên 90%. 

Thực hiện Quyết định số 34 của UBND tỉnh, đầu năm 2015, UBND huyện Thanh Liêm đã ban hành Quyết định số 462a/QĐ-UBND về việc ban hành Đề án thành lập tổ hợp tác (THT) VSMT, thực hiện điểm tại 3 xã: Thanh Nguyên, Thanh Thủy, Thanh Lưu. Theo đó, các THT đi vào hoạt động từ tháng 4/2015. Đến nay, 100% các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đều thành lập được THT VSMT, đảm nhận việc thu gom, vận chuyển rác thải từ các hộ gia đình về bể trung chuyển hay các bãi chôn lấp rác tại xã. Các THT thực hiện việc thu gom, vận chuyển rác từ 2-6 buổi/tuần, tùy theo lượng rác phát sinh của từng xã.

Mới được thành lập từ năm 2017 nhưng ở xã Thanh Hà, công tác thu phí VSMT đã nhanh chóng đi vào nền nếp với trên 90% số hộ dân tham gia đóng phí. 

Ông Nguyễn Trung Kiên, Chủ tịch UBND xã Thanh Hà cho biết: Toàn xã có trên 3.800 hộ với trên 11.000 nhân khẩu. Lượng rác thải sinh hoạt thải ra mỗi ngày ở Thanh Hà là rất lớn, bình quân khoảng 2,5 tấn/ngày. Với lượng rác như vậy, cùng với kinh phí hỗ trợ của huyện, xã Thanh Hà đã hỗ trợ THT VSMT mua 2 xe công nông chở rác, hỗ trợ thẻ bảo hiểm y tế cho thành viên THT. Hiện, 5 thành viên của THT VSMT duy trì việc thu gom 4 buổi/tuần. Rác thải được thu gom và vận chuyển ra các bãi chôn lấp tại cánh đồng của từng thôn. Bình quân mỗi tháng, toàn xã thu được gần 37 triệu đồng phí VSMT. Tỷ lệ thu phí đạt cao giúp xã có thêm kinh phí để trả thù lao xứng đáng cho các thành viên THT VSMT; tổ chức hiệu quả công tác xử lý chất thải sinh hoạt, ngăn chặn tình trạng ô nhiễm môi trường… Nói về công tác VSMT, ông Lại Đức Thành, thôn Dương Xá (Thanh Hà) phấn khởi cho biết: Gần 2 năm nay, VSMT tại xã có nhiều chuyển biến tích cực. Công tác thu gom rác được THT VSMT triển khai thường xuyên nên không còn tình trạng rác tràn lan ngoài đường gây mùi hôi thối...

Theo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thanh Liêm, thời gian đầu áp dụng thu phí VSMT theo Quyết định số 34 của UBND tỉnh (mức thu bình quân là 4.000 đồng/khẩu), các xã, thị trấn trong huyện gặp rất nhiều khó khăn. Có những xã gần như không thu được loại phí này, như: Liêm Túc, Liêm Phong, thị trấn Kiện Khê… Nguyên nhân là do nhiều hộ dân trây ỳ, không chịu đóng với lý do đi làm cả ngày, không có rác phát sinh hay gia đình tự xử lý được rác bằng cách chôn lấp ở ngoài vườn… Cách làm của huyện là đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân về trách nhiệm nộp phí phục vụ công tác thu gom, vận chuyển rác từ nhà đến nơi tập kết. Cùng với đó, đưa việc thu phí vào chỉ tiêu bình xét thôn, xã, gia đình văn hóa; chỉ đạo các thôn đưa quy định nộp phí vệ sinh vào quy ước, hương ước. Đặc biệt là duy trì hiệu quả hoạt động thu gom, vận chuyển rác thải để người dân tin tưởng, hài lòng... Đến nay, tỷ lệ hộ dân đóng phí VSMT trên địa bàn huyện đã đạt trên 90%. Tỷ lệ thu phí VSMT đạt cao giúp các xã trên địa bàn huyện Thanh Liêm có kinh phí tổ chức hiệu quả công tác xử lý chất thải sinh hoạt, giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường do rác thải không bỏ đúng nơi quy định.

Bà Lại Thị Hiên, Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thanh Liêm cho biết: Thời gian tới, bên cạnh việc thu gom rác thải sinh hoạt từ các hộ gia đình, huyện sẽ chỉ đạo các xã, thị trấn hướng dẫn THT VSMT thực hiện thu gom rác trên các trục đường giao thông thôn, xóm, chợ, khu thể thao, nhà văn hóa thôn, trường học, kênh mương nhằm tạo cảnh quan môi trường sạch, đẹp, hoàn thành tiêu chí môi trường góp phần thực hiện hiệu quả nhiệm vụ trọng tâm: Huyện đạt chuẩn nông thôn mới vào cuối năm 2018.

Nguyễn Oanh