Trong đó, tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, xây dựng các mô hình, sáng kiến; tổ chức nhiều hoạt động thiết thực nhằm nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của người dân, huy động  sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, góp phần nâng cao hiệu quả công tác BVMT trên địa bàn tỉnh.

Bám sát nội dung của Đề án số 01 và nhiệm vụ chính trị tại địa phương, MTTQ huyện Bình Lục đã tham mưu với Huyện ủy ban hành các văn bản chỉ đạo về công tác BVMT. Phối hợp với các tổ chức thành viên đẩy mạnh công tác tuyên truyền, duy trì các mô hình “Ngày thứ 7 với dân”, “Ngày Chủ nhật xanh”…, nhằm thay đổi nhận thức của người dân, vận động các hộ gia đình chủ động phân loại rác thải tại nguồn và tổ chức thu gom, xử lý chất thải, nước thải trong sinh hoạt, chăn nuôi, thay đổi các thói quen sinh hoạt ảnh hưởng đến môi trường; tham gia xây dựng cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp… Tuyên truyền, hướng dẫn triển khai thành công mô hình “Làm men vi sinh xử lý mùi hôi chuồng trại và rác thải hữu cơ thành phân bón hữu cơ” tại 17/17 xã, thị trấn, bước đầu đạt kết quả tích cực.

Bà Phan Thị Thu Huyền, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Bình Lục cho biết: Nhằm phát huy tinh thần tự quản của người dân trong công tác BVMT, Ủy ban MTTQ huyện đã ban hành kế hoạch hướng dẫn xây dựng mô hình “Khu dân cư tự quản”. Đến nay, toàn huyện có 26 khu dân cư tự quản, trong đó có 14 mô hình tự quản về BVMT, các mô hình khác có lồng ghép nội dung về BVMT. Đồng thời, phát động triển khai mô hình “Đường hoa, cây xanh” và được MTTQ các cấp, các tổ chức thành viên tích cực hưởng ứng, góp phần hoàn thiện và nâng cao chất lượng các tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao, NTM kiểu mẫu tại mỗi địa phương. Tính riêng năm 2023, toàn huyện đã trồng được 106 tuyến đường với tổng số gần 15.000 cây xanh/hoa. Trong đó, MTTQ huyện phối hợp xây dựng 4 tuyến đường cây xanh tại Khu lưu niệm Cát Tường và các xã Đồn Xá, An Lão, La Sơn. Nội dung BVMT đã trở thành một trong những tiêu chí đánh giá, bình xét trong thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”.

Cùng với tập trung làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia quản lý tài nguyên, BVMT, MTTQ huyện Thanh Liêm đã chú trọng xây dựng các mô hình điểm, như: “Khu dân cư sáng - xanh - sạch - đẹp”; “Tiểu khu đoàn kết thực hiện nếp sống văn minh đô thị”; “Khu dân cư tự quản BVMT và ứng phó với biến đổi khí hậu”. Duy trì, nhân rộng mô hình “Tuyên truyền, vận động nhân dân phân loại rác thải tại nguồn và hướng dẫn quy trình ủ phân hữu cơ bằng thùng Compost” tại các khu dân cư của 8 xã.

Thực hiện Đề án số 01, MTTQ tỉnh đã phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Y tế Cộng đồng triển khai thực hiện 3 sáng kiến, là những vấn đề trọng tâm trong công tác BVMT hiện nay. Trong đó, sáng kiến “Giải pháp phân loại và xử lý 100% rác thải” được triển khai thí điểm tại thôn Văn Phú, thị trấn Bình Mỹ và một số xã An Ninh, Trung Lương… (Bình Lục). Sáng kiến “Trường học với công tác BVMT” triển khai tại Trường THCS Thanh Hải và Liêm Túc (Thanh Liêm). Với sáng kiến “Nói không với rác thải nhựa” triển khai tại xã Công Lý (Lý Nhân), MTTQ tỉnh hỗ trợ thùng, men vi sinh và tập huấn quy trình thực hiện phân loại, ủ rác hữu cơ thành phân bón cho 120 hộ dân; hỗ trợ làn nhựa cho 60 hộ gia đình khó khăn; tổ chức truyền thông cho 300 phụ nữ, tiểu thương của xã về BVMT. 100% người tham gia cam kết duy trì thói quen không sử dụng túi nilon, 100% thôn trên địa bàn xã duy trì phong trào “Sạch từ nhà ra ngõ”, vệ sinh đường làng ngõ xóm thường xuyên. Qua đánh giá hiệu quả từ thực tiễn, các sáng kiến sẽ tiếp tục được nhân rộng trong giai đoạn 2025 - 2027.

Nhằm tăng cường sự phối hợp trong công tác BVMT, Ủy ban MTTQ tỉnh đã phân công mỗi tổ chức thành viên phụ trách một huyện, thị xã, thành phố để hướng dẫn triển khai thực hiện các nội dung của Đề án số 01. Đồng thời, tham gia tích cực vào công tác BVMT thông qua các cuộc vận động, phong trào thi đua, hoạt động cụ thể, như: Câu lạc bộ Cựu chiến binh tự quản BVMT; mô hình “Bể thu gom rác thải nguy hại trên đồng ruộng” của Hội Nông dân; phong trào tình nguyện tham gia BVMT, ứng phó với biến đổi khí hậu, “Ngày Chủ nhật xanh”, “Tuyến đường tự quản sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn” của Đoàn Thanh niên; phong trào “5 không, 3 sạch” của Hội Phụ nữ…

UBND các huyện, thị xã, thành phố đã ban hành các đề án, kế hoạch về việc phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn; thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt; “Chống rác thải nhựa”, thực hiện mô hình “Làm men vi sinh xử lý mùi hôi chuồng trại và rác thải hữu cơ thành phân bón hữu cơ”…, góp phần thực hiện tốt tiêu chí về môi trường trong xây dựng NTM; môi trường sống tại các địa phương được cải thiện rõ rệt.

Theo đánh giá của Ủy ban MTTQ tỉnh, sau 5 năm thực hiện Đề án số 01, tỷ lệ hộ dân nông thôn dùng nước sạch hợp vệ sinh đạt 96%; 100% rác thải đô thị được thu gom và xử lý; 98% rác thải nông thôn được thu gom, phân loại, xử lý rác hữu cơ tại hộ. Toàn tỉnh có gần 3.000 hộ gia đình thuộc 55 xã được hướng dẫn, hỗ trợ thực hiện mô hình ủ phân hữu cơ bằng thùng compost; trong đó 2.416 hộ đang duy trì và thực hiện có hiệu quả. Nhận thức của người dân đối với công tác BVMT nói chung, việc phân loại và thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt nói riêng được nâng lên.

Thời gian tới, MTTQ các cấp trong tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền các chỉ thị, nghị quyết, văn bản quy định, hướng dẫn về công tác BVMT của Trung ương, của tỉnh; thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa”, “Toàn dân tham gia BVMT, ứng phó với biến đổi khí hậu”. Tổ chức các hội nghị, hội thảo, tọa đàm về BVMT và ứng phó với biến đổi khí hậu gắn với phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Tiếp tục triển khai và nhân rộng các mô hình Khu dân cư tự quản BVMT, thu gom xử lý rác tại nguồn; nâng cao chất lượng giám sát và công tác phối hợp của MTTQ đối với lĩnh vực môi trường.