Để làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân trong thực hiện công tác giải phóng mặt bằng (GPMB), triển khai các dự án, tháng 3/2022, Công an thành phố Phủ Lý phối hợp cùng các cấp, ngành liên quan tham mưu Thành ủy, UBND thành phố triển khai mô hình “Liên kết bảo đảm an ninh trật tự (ANTT) và vận động nhân dân thực hiện tốt công tác GPMB triển khai các dự án trên địa bàn”. Sau một thời gian triển khai thực hiện, mô hình đã, đang phát huy hiệu quả tích cực, nhận được sự đồng tình, hưởng ứng tích cực của nhân dân, nhất là các hộ dân trong diện thu hồi đất.

Xác định thực hiện tốt công tác bồi thường GPMB sẽ đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng các công trình dự án, đặc biệt là những dự án trọng điểm thúc đẩy kinh tế - xã hội (KT-XH) phát triển, nhưng đây lại là  khâu khó, phức tạp nhất, là “nút thắt” của không ít dự án.

Trên thực tế, quá trình triển khai thực hiện công tác đền bù GPMB  thực hiện một số dự án ở thành phố gặp khó khăn, trong đó có một phần nguyên nhân được xác định là do công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chưa hiệu quả. Sự hiểu biết của người dân về chính sách bồi thường GPMB chưa đầy đủ, nhân dân chưa đồng thuận về giá bồi thường tại từng thời điểm, có sự so sánh giữa các địa phương.

Vì vậy, tiềm ẩn nguy cơ khiếu kiện, lợi dụng kích động các hộ dân trong diện thu hồi đất không đồng thuận với các quyết định của Nhà nước, dẫn đến khó khăn trong thu hồi đất ở một số dự án. Bên cạnh đó, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của một số cấp ủy thôn, tổ dân phố chưa thực sự tích cực, có thời điểm sự lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền, vận động nhân dân đạt hiệu quả chưa cao.

Nhận thức rõ điều đó, tháng 3/2022, Công an thành phố Phủ Lý cùng các ban, ngành, đoàn thể của thành phố đã tham mưu Thành ủy, UBND thành phố triển khai mô hình “Liên kết bảo đảm ANTT và vận động nhân dân thực hiện tốt công tác GPMB triển khai các dự án trên địa bàn”. Mô hình nhằm hướng đến mục tiêu nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, các ngành, đoàn thể và quần chúng nhân dân về công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong công tác bồi thường GPMB gắn với các nhiệm vụ chính trị - xã  hội của địa phương. Đồng thời, tiếp tục huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong vận động cán bộ, nhân dân tích cực, tự giác tham gia bảo đảm ANTT; chấp hành các chế độ, chính sách bồi thường GPMB, xây dựng hạ tầng bảo đảm tiến độ, an toàn, không để xảy ra mất ANTT, góp phần hoàn thành dự án theo kế hoạch đề ra.

Tuyên truyền, vận động 100% hộ dân trong diện thu hồi đất đồng thuận, ủng hộ, chấp hành chế độ chính sách bồi thường GPMB, không để các đối tượng phản động, chống đối, phần tử xấu kích động, khiếu kiện vượt cấp trái quy định làm ảnh hưởng đến tình hình ANTT và tiến độ triển khai, xây dựng các dự án.

Quá trình triển khai thực hiện mô hình, lực lượng công an thành phố tăng cường phối hợp tuyên truyền, vận động nhân dân tại các địa bàn thực hiện dự án theo hướng chặt chẽ, kiên trì, toàn diện, chắc chắn từng bước theo phương châm “Đến từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, “Đối tượng nào, phương pháp ấy”, “Mưa dầm thấm sâu”. Phát huy vai trò gương mẫu của cán bộ, công chức, đảng viên, người cao tuổi, người có uy tín, các chức sắc tôn giáo; phân các hộ theo nhóm để có biện pháp tuyên truyền, vận động phù hợp, trên nguyên tắc “dễ làm trước, khó làm sau”.

Tại những địa bàn có các dự án trọng điểm, thường xuyên tổ chức họp trực tiếp với người dân để kịp thời giải quyết, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc; tăng cường tiếp công dân, đối thoại, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo (KN,TC) các vụ việc liên quan đến công tác bồi thường GPMB. Tổ chức các phương án cưỡng chế quyết định thu hồi đất bảo đảm an toàn, đúng quy định đối với các hộ không chấp hành tại một số dự án.

Mô hình “Liên kết bảo đảm ANTT và vận động nhân dân thực hiện tốt công tác GPMB triển khai các dự án trên địa bàn” sau khi được triển khai thực hiện đã, đang nhận được sự đồng tình, hưởng ứng tích cực của nhân dân, nhất là các hộ dân trong diện thu hồi đất.

Theo báo cáo của UBND thành phố Phủ Lý, từ tháng 2/2022 đến hết tháng 12 năm 2023, thành phố Phủ Lý đã triển khai 202 dự án GPMB; phê duyệt 182 phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB với tổng giá trị 476,51 tỷ đồng. Kết quả trong thời điểm từ tháng 2/2022 đến hết tháng 12 năm 2023, lực lượng công an thành phố cùng các ban, ngành, đoàn thể, cấp ủy, chính quyền cơ sở phối hợp tuyên truyền 3.016 hộ bị ảnh hưởng bởi 104 dự án nhận tiền bồi thường, hỗ trợ GPMB với số tiền 387,77 tỷ đồng.

Qua đó đã hoàn thành và cơ bản hoàn thành, bàn giao mặt bằng sạch với tổng diện tích khoảng 95,1ha thuộc 31 dự án cho các đơn vị chủ đầu tư, trong đó có nhiều dự án trọng điểm, cấp bách của tỉnh, thành phố, như: Dự án đầu tư xây dựng (ĐTXD) nút giao Phú Thứ và tuyến đường kết nối tại xã Tiên Hiệp; Dự án ĐTXD đường Lê Công Thanh giai đoạn 3 địa bàn xã Tiên Tân, Tiên Hiệp; Dự án đường 68m theo hình thức BT địa bàn phường Liêm Chính; Dự án xây dựng nền đường và hệ thống thoát nước khu vực đoạn tuyến từ đường Lê Công Thanh đến quốc lộ 1A địa bàn phường Thanh Châu; Dự án nâng cấp, gia cố tăng khả năng thoát lũ và chống sạt lở bờ sông Đáy trên toàn tuyến sông Đáy thuộc địa bàn tỉnh Hà Nam giai đoạn I địa bàn phường Lê Hồng Phong, xã Phù Vân...

Đáng chú ý đã tập trung nắm tình hình, phối hợp tuyên truyền vận động 184 hộ (đã có quyết định cưỡng chế) bị ảnh hưởng bởi 9 dự án nhận tiền bồi thường, hỗ trợ GPMB, không phải tiến hành thực hiện phương án cưỡng chế thu hồi đất. Điển hình như “Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư phục vụ GPMB hạng mục hồ điều hòa Lam Hạ”, “Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư phục vụ các dự án trên địa bàn phường Lam Hạ”, “Dự án đầu tư xây dựng đường Lê Công Thanh giai đoạn 3 tại xã Tiên Hiệp, Tiên Tân”...

Công tác đối thoại, tiếp dân, giải quyết KN,TC, phản ánh; công tác kiểm tra, giám sát liên quan đến GPMB cũng được chú trọng. Thành ủy, UBND thành phố đã tổ chức 23 cuộc họp trực tiếp với người dân tại các địa bàn có dự án trọng điểm để kịp thời giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc; định kỳ vào ngày 10, 20 hằng tháng, Chủ tịch UBND thành phố tiếp công dân; các phòng, ban, ngành, địa phương tổ chức tiếp công dân thường xuyên theo đúng quy định.

Kết quả, toàn thành phố đã tiếp 775 lượt đoàn, tương ứng trên 1.100 lượt người, trong đó có 511 người đến phản ánh, kiến nghị, KN,TC những vấn đề liên quan đến đất đai, bồi thường, hỗ trợ GPMB. Đã giải quyết 501/511 đơn, hiện còn 10 đơn đang giải quyết theo thẩm quyền. Tổ chức rà soát, kiểm tra căn cứ pháp lý của 29 hồ sơ cưỡng chế để khắc phục, hoàn thiện theo quy định.

Đặc biệt, thành phố Phủ Lý đã triển khai ứng dụng phần mềm “Phản ánh hiện trường” (PhuLy-S) để tiếp nhận và xử lý các thông tin phản ánh của nhân dân về các lĩnh vực, trong đó có công tác ANTT, các vấn đề có liên quan đến đất đai, GPMB…, làm “cầu nối” thân thiện, hiệu quả giữa chính quyền với nhân dân. Chủ động nắm chắc tình hình, phân tích đánh giá nguyên nhân, phát hiện những thiếu sót trong quá trình tổ chức thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế, GPMB, an sinh xã hội và sớm có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục; chỉ đạo giải quyết kịp thời, ổn định các mâu thuẫn, tranh chấp, khiếu kiện liên quan đến đất đai.

Chỉ đạo lực lượng công an thành phố có kế hoạch phương án bảo đảm ANTT, triển khai các biện pháp tuyên truyền chủ trương, chính sách rộng rãi trong các tầng lớp nhân dân. Qua đó vận động các hộ dân chấp hành, không để các thế lực thù địch, phản động lợi dụng kích động, lôi kéo biểu tình, gây rối  ANTT; không để ảnh hưởng đến phát triển KT-XH ở địa phương.

Có thể khẳng định, với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Thành ủy, UBND thành phố Phủ Lý trong thực hiện mô hình“Liên kết bảo đảm ANTT và vận động nhân dân thực hiện tốt công tác GPMB triển khai các dự án trên địa bàn” đã, đang phát huy hiệu quả tích cực, nhận được sự đồng tình, hưởng ứng tích cực của nhân dân, nhất là các hộ dân trong diện thu hồi đất. Thông qua mô hình, thời gian qua, công tác GPMB trên địa bàn thành phố có nhiều chuyển biến tích cực, nhiều dự án đã hoàn thành đạt và vượt tiến độ đề ra, kịp thời bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư và đơn vị thi công triển khai thực hiện.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, quá trình thực hiện mô hình vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, như: Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của một số cấp ủy, chính quyền ở cơ sở có lúc có nơi chưa thực sự chủ động, tích cực; công tác phối hợp giữa các cấp, ngành, công tác tuyên truyền vận động nhân dân có thời điểm chưa thực sự chặt chẽ, sâu rộng nên đạt hiệu quả chưa cao. Công tác quản lý đất đai của một số phường, xã chưa chặt chẽ, thiếu đồng bộ, tồn tại vướng mắc qua nhiều thời kỳ nhưng chưa xử lý dứt điểm dẫn đến sự chậm trễ trong công tác giải quyết các thủ tục liên quan đến đất đai nói chung và GPMB nói riêng.

Cơ chế chính sách bồi thường GPMB mặc dù đã được điều chỉnh nhưng vẫn còn bất cập, chưa đồng bộ, đơn giá bồi thường còn thấp dẫn đến so sánh trong nhân dân. Công tác kiểm kê, đo đạc, lập bản đồ, quy hoạch sử dụng đất chất lượng chưa cao, dẫn đến việc xác lập hồ sơ thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư vẫn còn sai sót. Việc bố trí nguồn kinh phí của chủ đầu tư có thời điểm còn chưa kịp thời. Ý thức chấp hành pháp luật và sự hiểu biết pháp luật của một bộ phận nhân dân còn hạn chế...

Để tiếp tục triển khai thực hiện tốt Nghị quyết số 08-NQ/TU ngày 10/9/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về “Xây dựng và phát triển đô thị Phủ Lý đến năm 2025 định hướng đến năm 2030”, Nghị quyết số 04-NQ/TU ngày 24/12/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố về “Xây dựng hệ thống hạ tầng giao thông kết nối các phân khu chức năng, tạo động lực phát triển không gian đô thị, thương mại, dịch vụ chất lượng cao giai đoạn 2021 - 2025”, thành phố xác định việc duy trì và phát huy hiệu quả mô hình “Liên kết bảo đảm ANTT và vận động nhân dân thực hiện tốt công tác GPMB triển khai các dự án trên địa bàn thành phố” là thực sự quan trọng, cần thiết.

Do đó, thời gian tới, Thành ủy, UBND thành phố Phủ Lý tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả công tác GPMB. Xác định rõ lộ trình kế hoạch để tập trung chỉ đạo thực hiện, đưa việc lãnh đạo công tác GPMB vào chương trình công tác hằng năm của cấp ủy, xem đây là nhiệm vụ trọng tâm. Kiện toàn ban chỉ đạo mô hình, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, đơn vị đối với các dự án có triển khai công tác thu hồi đất của địa phương, đơn vị. Định kỳ tổ chức giao ban đánh giá, rút kinh nghiệm, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ GPMB các dự án, đặc biệt là các công trình, dự án trọng điểm.

Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền các cấp trong lĩnh vực đất đai và trong công tác GPMB. Tuân thủ, thực hiện đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền trong công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi GPMB. Trao đổi, yêu cầu chủ đầu tư có trách nhiệm phối hợp, liên hệ chặt chẽ để cung cấp hồ sơ, tài liệu cho đơn vị, tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, GPMB.

Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tăng cường tuyên truyền, vận động người dân thực hiện dịch vụ công, thực hiện chuyển đổi số trong lĩnh vực đất đai. Tăng cường công tác tiếp, đối thoại công dân; xử lý kịp thời các đơn, thư phản ánh, kiến nghị, KN,TC của công dân. Nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về đất đai, quản lý đô thị, trật tự xây dựng và các chính sách liên quan đến công tác GPMB. Phát huy tốt vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp trong công tác giám sát, phản biện xã hội.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm liên quan đến công tác GPMB. Thực hiện tốt cơ chế trao đổi thông tin, báo cáo; định kỳ sơ, tổng kết, bổ sung tài liệu, củng cố hồ sơ mô hình. Kịp thời biểu dương, khen thưởng những nhân tố tích cực, những gương điển hình tiên tiến trong quá trình thực hiện mô hình, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm nếu có.

Thực hiện: Trần Ích Thiết kế: Đức Huy