Xác định xây dựng đời sống văn hóa là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, làm cơ sở để các thôn củng cố, giữ vững và phát huy những nét đẹp văn hóa truyền thống quê hương, những năm qua, cấp ủy, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể địa phương luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức tuyên truyền, vận động nhân dân, hội viên tích cực tham gia các hoạt động văn hóa truyền thống gắn với phong trào văn nghệ, thể dục thể thao, nâng cao chất lượng cuộc sống cả về vật chất và tinh thần. Trên cơ sở bám sát các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, định hướng phát triển văn hóa, cấp ủy, chính quyền xã Tiên Sơn chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng con người văn hóa. Trong đó đặc biệt nhấn mạnh việc xây dựng môi trường văn hóa, con người văn hóa gắn với chủ đề năm 2023: “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong xây dựng và phát triển văn hóa, con người đáp ứng yêu cầu xây dựng tỉnh Hà Nam phát triển bền vững”.

Ông Trần Kim Công, Chủ tịch UBND xã Tiên Sơn cho biết: Xã Tiên Sơn được sáp nhập năm 2020 từ ba xã Tiên Phong, Châu Sơn và Đọi Sơn với tổng diện tích tự nhiên 12,39km2, trong đó có 635ha đất sản xuất nông nghiệp; dân số 14.400 người, phân bố ở 12 thôn xóm. Sau khi sáp nhập ba xã, mặc dù nét văn hóa có những đặc điểm vùng miền, song cơ bản tương đồng, được hun đúc, xây đắp từ xa xưa; người dân luôn có tinh thần đoàn kết, chung sức xây dựng quê hương. Tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái trong cộng đồng dân cư luôn được cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể đặt lên hàng đầu; tạo mọi điều kiện thuận lợi để các thôn xóm, cơ quan, đơn vị phát huy truyền thống đoàn kết của cán bộ, đảng viên, nhân dân, đoàn viên, hội viên chung sức xây dựng cơ quan, đơn vị, làng xóm văn hóa, xây dựng tình làng nghĩa xóm bền chặt. Các thôn xóm đều xây dựng quy ước, hương ước trên cơ sở thống nhất ý kiến của toàn dân và được cấp trên phê duyệt. Mọi người dân luôn thực hiện tốt quy ước, hương ước, nêu cao tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, đặc biệt là giáo dục thế hệ trẻ sống, học tập và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật, xây dựng thôn xóm bình yên, gia đình hòa thuận.

Qua tìm hiểu được biết, hiện 12 thôn xóm của Tiên Sơn đều đã được đầu tư xây dựng nhà văn hóa, là nơi để hằng ngày người dân tổ chức hội họp, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao. Các thôn xóm đều đã xây dựng, thành lập các câu lạc bộ (CLB) văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao, như: Bóng chuyền hơi, cầu lông, bóng đá, đi bộ, đi xe đạp, dân vũ, văn nghệ và CLB đọc sách của người cao tuổi… với tổng số khoảng 50 CLB, bình quân mỗi thôn xóm xây dựng được 5-6 CLB. Trong đó, tiêu biểu và thu hút đông đảo người dân tham gia là các CLB dân vũ, bóng chuyền hơi, đi xe đạp, đi bộ, dưỡng sinh…

Dẫn tôi đi tham quan thôn Lê Xá (trước đây thuộc xã Châu Sơn, từ xưa có tiếng học hành, khoa cử, nhiều ông đồ giỏi chữ nghĩa) – Khu dân cư văn hóa tiêu biểu, công chức văn hóa xã Lê Ngọc Sinh cho biết: Những năm qua, cấp ủy, chính quyền, các ngành, đoàn thể của xã thường xuyên đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, thực hiện tốt hương ước, quy ước. Đồng thời có nhiều giải pháp nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh". Lê Xá là một trong những thôn thực hiện tốt phong trào này.

Hằng ngày vào khoảng 17h, tại sân Nhà văn hóa thôn Lê Xá luôn có đông đảo thành viên CLB Bóng chuyền hơi tập luyện. Đồng chí Trần Thị Doanh, Bí thư Chi bộ, Trưởng Ban công tác Mặt trận thôn cho biết: Khu dân cư văn hóa Lê Xá được sáp nhập từ 3 thôn Lê Xá 1, Lê Xá 2 và Lê Xá 3, đến nay có trên 550 hộ, với  trên 1.000 nhân khẩu. Thôn có 5 xóm, gồm: Biên Giới, Sông Lô, Sông Đà, Tây Bắc và Hòa Bình. Thôn đã thành lập được các CLB dân vũ, bóng chuyền hơi, dưỡng sinh, đi xe đạp, đi bộ, văn nghệ, hướng tới thành lập CLB bóng bàn, đội bóng đá. Trong đó, hoạt động đều là các CLB dân vũ, bóng chuyền hơi, dưỡng sinh, đi xe đạp, mỗi CLB có khoảng 30 - 40 thành viên trở lên tham gia; người dân, tùy theo các độ tuổi và sức khỏe tích cực tham gia CLB phù hợp và thường xuyên tập luyện, giao lưu. Đặc biệt, CLB văn nghệ không chỉ phục vụ các hoạt động của thôn, mà còn tích cực giao lưu với các đơn vị bạn và phục vụ các hoạt động, sự kiện do xã tổ chức.

Bà Trần Thị Minh, Trưởng thôn, Chủ nhiệm các CLB thôn Lê Xá cho biết: Hưởng ứng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" nhân dân trong thôn tích cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội. Đời sống của nhân dân được cải thiện và nâng cao. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái luôn là nét đẹp truyền thống, được các thế hệ cán bộ, đảng viên, nhân dân duy trì, phát huy. Ví dụ, năm 2019 trong thôn có một cháu bị bệnh hiểm nghèo, gia đình khó khăn, thôn đã vận động quyên góp ủng hộ được hơn 50 triệu đồng giúp cháu chữa bệnh. Hay vận động ủng hộ đồng bào miền Trung bị ảnh hưởng bởi lũ lụt được hơn 50 triệu đồng và nhiều quần áo, bánh chưng… Số tiền và vật chất tuy không nhiều, nhưng đó là tấm lòng của người dân Lê Xá.

Cũng như thôn Lê Xá, thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” bảo đảm có chiều sâu, chất lượng, hiệu quả, thiết thực được tất cả các thôn trên địa bàn xã hướng đến và tích cực thực hiện. Từ đó tạo chuyển biến trong xây dựng, phát triển con người toàn diện, góp phần xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Phong trào được tổ chức thực hiện gắn với xây dựng nông thôn mới, xây dựng nếp sống văn minh đô thị; đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa việc xây dựng các thiết chế văn hóa và hoạt động văn hóa, thể thao ở cơ sở, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội ở địa phương. Tính riêng 6 tháng đầu năm 2023, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn xã ước đạt trên 21,669 tỷ đồng, đạt 109% dự toán; thu nhập bình quân đầu người ước đạt 37,74 triệu đồng, đạt 50,3% kế hoạch năm. Trên 95,2% dân số tham gia mua thẻ bảo hiểm y tế; tỷ lệ hộ nghèo còn 2,0% theo tiêu chí mới; tỷ lệ rác thải được thu gom 98%. Hằng năm, qua bình xét, có trên 94% số gia đình đạt danh hiệu Gia đình văn hóa. Công tác an sinh xã hội được quan tâm; công tác an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững… Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Tiên Sơn đang nỗ lực phấn đấu hoàn thành xây dựng nông thôn mới vào năm 2024.

Phát huy những kết quả đã đạt được, thời gian tới, Tiên Sơn tiếp tục đẩy mạnh thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với các phong trào thi đua khác một cách toàn diện, thiết thực, hiệu quả theo Quyết định số 2214/QĐ-TTg ngày 28/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình thực hiện Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” giai đoạn 2021-2026, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, hoàn thành xây dựng nông thôn mới nâng cao, bảo đảm đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, xây dựng Tiên Sơn giàu mạnh, văn minh, xứng đáng quê hương núi Đọi - sông Châu giàu bản sắc văn hóa truyền thống.