Mùa hè, học sinh tạm rời xa mái trường về với gia đình để nghỉ ngơi, vui chơi. Việc tạo những sân chơi cho trẻ trong dịp hè đã được các cấp, ngành quan tâm. Công tác xã hội hóa được đẩy mạnh. Các gia đình cũng tạo điều kiện để con được vui chơi lành mạnh, phát triển toàn diện. Tuy nhiên, dù đã có nhiều cố gắng và có những cải thiện đáng kể, nhưng vấn đề sân chơi cho trẻ vẫn còn những tồn tại, khó khăn, cần sự vào cuộc tích cực hơn nữa của các cấp, ngành, sự chung tay của toàn xã hội, nhằm tạo cho các em những sân chơi bổ ích, lành mạnh, an toàn.

Mới cuối tháng 5, khi các trường vừa tổng kết năm học và học sinh chính thức bước vào kỳ nghỉ hè, các lớp dạy bơi cho thiếu nhi đã được mở khắp nơi, trong đó có nhiều lớp dạy bơi và cứu đuối do đoàn thanh niên phối hợp tổ chức. Lớp dạy bơi, tập huấn kỹ năng phòng, chống đuối nước hè cho thiếu nhi năm 2023 của Đoàn phường Hoàng Đông, thị xã Duy Tiên khai mạc 7h sáng ngày 26/5 tại bể bơi Hà Hoa Tiên. Các bậc phụ huynh cho con đến trước giờ khai mạc và gửi cho các đoàn viên thanh niên rồi đi làm. Dậy sớm nhưng 20 cô bé, cậu bé của lớp bơi đầu tiên trong hè vô cùng phấn khích, chạy nhảy, reo hò. Bí thư Đoàn phường Hoàng Đông Tạ Quang Quân cho biết, năm nay là năm thứ ba Đoàn phường phối hợp với bể bơi Hà Hoa Tiên tổ chức các lớp dạy bơi, trang bị kỹ năng phòng, chống đuối nước cho thiếu nhi. Năm 2022 Đoàn phường đã phối hợp mở được 3 lớp cho 60 thiếu nhi tham gia. Năm nay số lượng dự kiến bằng hoặc nhiều hơn năm trước. Phụ huynh phụ trách việc đưa, đón con, các cán bộ đoàn và một số thanh niên tình nguyện sẽ phối hợp cùng giáo viên dạy bơi trông nom các cháu trong quá trình học tại bể. Về học phí phụ huynh đóng góp để trả cho thầy dạy và phí vào bể bơi.

Chị Nguyễn Thị Nhạn ở Tổ dân phố Hoàng Hạ, Hoàng Đông dẫn 2 con, một học lớp 6, một học lớp 8 đến lớp học bơi cho biết nghỉ hè các cháu có nhiều thời gian rảnh rỗi, và học bơi vừa giúp các cháu phát triển thể chất, lại trang bị kỹ năng sinh tồn trong tự nhiên. Vui chơi dưới nước khiến các cháu vô cùng thích thú. Chị Nhạn cũng cho biết rất cảm ơn tổ chức đoàn đã mở các lớp dạy bơi và trang bị kỹ năng phòng, chống đuối nước cho các cháu. Mùa hè các cháu nghỉ nhưng bố mẹ vẫn phải đi làm. Tổ chức đoàn đứng ra tổ chức, trông nom các cháu trong quá trình học giúp các cháu có một mùa hè bổ ích, thích thú, phụ huynh yên tâm đi làm.

Chị Vũ Thị Huyền Trang, Bí thư Thị đoàn Duy Tiên cho biết: Việc tổ chức đoàn đứng lên phối hợp tổ chức các hoạt động dạy bơi, trang bị kỹ năng phòng, chống đuối nước cho trẻ em trong hè, được triển khai trên địa bàn từ năm 2018 và đạt được những kết quả rất tích cực. Những năm qua, cứ mỗi khi đến hè đoàn ở các xã, phường đều phối hợp tổ chức các lớp dạy bơi cho thiếu nhi. Nhận thấy phụ huynh hầu hết bận rộn, nhiều đoàn xã, phường còn tổ chức xe đưa, đón các cháu đi học bơi, phối hợp trông nom các cháu trong thời gian học ở bể bơi. Hè năm nay, ngay khi năm học chưa kết thúc đoàn nhiều phường, xã, tổ chức đoàn ở các cơ quan, nhà trường phối hợp tổ chức các buổi trang bị kỹ năng phòng, chống tai nạn thương tích, cứu đuối, phòng, chống đuối nước cho học sinh. Các lớp dạy bơi cho thiếu nhi vẫn được duy trì tổ chức, người dân rất ủng hộ, trẻ em thích thú, là một hoạt động bổ ích giúp các em an toàn, vui vẻ trong dịp hè. 

Trên địa bàn toàn tỉnh ở nhiều nơi tổ chức đoàn đã phối hợp tổ chức các lớp dạy bơi cho thiếu nhi trong dịp hè. Đặc biệt hè năm 2023, Trung tâm Hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh sẽ mở một lớp dạy bơi miễn phí cho các cháu có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Năm đầu tiên, trung tâm sẽ chiêu sinh thiếu nhi ở địa bàn Phủ Lý, nơi gần bể bơi. Từ những năm sau trung tâm sẽ chiêu sinh các cháu ở các huyện, thị. Cuối tháng 5 trung tâm đã gửi đến các trường tiểu học, THCS trên địa bàn thành phố mỗi trường 2 vé học bơi miễn phí để nhà trường xét tặng học sinh đủ điều kiện và có nhu cầu.

Chưa đến hè các nhà văn hóa thiếu nhi, trung tâm nghệ thuật thanh thiếu niên đã tưng bừng thông báo chiêu sinh các lớp học môn năng khiếu. Trung tâm hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh thông báo tổ chức chiêu sinh nhiều lớp dạy năng khiếu cho các cháu thiếu nhi, như: võ thuật, mỹ thuật, cờ vua, đàn organ, viết chữ đẹp, cầu lông, bóng bàn, bơi lội, bóng đá, nhảy, múa và earobic, kỹ năng sống,... Chị Lưu Thị Thu, Phó Giám đốc trung tâm cho biết, ngày 31/5 Trung tâm tổ chức khai mạc hè và sau đó triển khai các lớp học môn năng khiếu, dự kiến mỗi lớp có từ 15-20 học sinh. Chị Thu cũng cho biết nét mới trong hoạt động của hè năm nay là ngoài mở một lớp dạy bơi miễn phí cho các cháu có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, trung tâm cũng sẽ phối hợp với giáo viên thể dục Trường THCS Trần Phú, thành phố Phủ Lý mở một lớp bóng đá thiếu nhi.

Các trung tâm văn hóa, nhà thiếu nhi ở các huyện, thị cũng tổ chức chiêu sinh các lớp năng khiếu tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích, hấp dẫn cho thiếu nhi trong dịp hè. 

Cùng với các đơn vị công lập, những năm qua các câu lạc bộ (CLB), trung tâm nghệ thuật tư nhân phát triển ngày càng mạnh mẽ và có những chương trình đào tạo các môn năng khiếu, kỹ năng sống cho thiếu nhi khá phong phú, chất lượng. Trung tâm Nghệ thuật Kiều Hương, có trụ sở chính tại ngõ 156 Đường Lê Công Thanh, thành phố Phủ Lý sau 8 năm đi vào hoạt động hiện đã có 5 cơ sở ở các huyện, thị, thành phố trong tỉnh với khoảng 300 thiếu nhi duy trì học các môn năng khiếu, kỹ năng sống trong suốt năm học. Mùa hè, khi học sinh nghỉ học ở trường, trung tâm tăng cường chiêu sinh. Chị Kiều Hương, Giám đốc Trung tâm, cũng là giáo viên mỹ thuật Trường Tiểu học Lê Hồng Phong, thành phố Phủ Lý cho biết: hiện trung tâm đào tạo một số môn năng khiếu như nhảy hiện đại, múa bụng, múa cổ trang, catwark, MC. Để nâng cao chất lượng đào tạo trung tâm rất chú trọng chất lượng giáo viên, đổi mới phương pháp dạy, cùng với đó thường xuyên có sự liên hệ, phối hợp để học sinh tham gia các sự kiện biểu diễn lớn trong, ngoài tỉnh. Trung tâm là một trong 30 trung tâm nghệ thuật mạnh của toàn quốc thường xuyên có sự phối hợp với Đài Truyền hình VTV, VTC để làm các chương trình văn nghệ thiếu nhi phát trên các đài, nhất là vào những dịp hè, Tết. Trung tâm cũng tham gia nhiều chương trình biểu diễn lớn ở tỉnh, gần đây nhất là Lễ hội áo dài, Tuần Văn hóa-Du lịch Hà Nam năm 2023,… Và tối 3/6 trung tâm sẽ phối hợp tổ chức một chương trình Chào hè 2023 tại không gian phố đi bộ Phủ Lý. Với việc bảo đảm chất lượng đào tạo tốt, học sinh thường xuyên được tham gia các chương trình biểu diễn uy tín, mùa hè nhiều phụ huynh cho con đến đăng ký học tại trung tâm, nhiều cháu sẽ tiếp tục học ở trung tâm lâu dài trong suốt năm học.

Trên địa bàn toàn tỉnh hiện có khá nhiều trung tâm, CLB nghệ thuật thiếu nhi do tư nhân thành lập dạy các môn năng khiếu, kỹ năng sống cho thanh thiếu nhi. Với sự đa dạng, phong phú về môn dạy, luôn quan tâm đến chất lượng, đổi mới để phù hợp với nhu cầu, thường xuyên cho học sinh tham gia các chương trình biểu diễn, các trung tâm, Câu lạc bộ (CLB) góp phần không nhỏ tạo sân chơi bổ ích cho thiếu nhi không chỉ trong dịp hè mà còn suốt năm học.

Đối với tổ chức đoàn, hè năm 2023, Tỉnh đoàn, Hội đồng Đội tỉnh xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động hè cho thiếu nhi, trong đó đặt ra một số chỉ tiêu phấn đấu cụ thể, như: Hỗ trợ cho ít nhất 2.500 thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn; tổ chức 120 hoạt động tuyên truyền về phòng, chống đuối nước, tai nạn thương tích, phòng, chống xâm hại trẻ em; mở tối thiểu 120 lớp năng khiếu cho thiếu nhi; tổ chức 20 lớp dạy bơi miễn phí dành cho thiếu nhi; tổ chức tối thiểu 1 trại hè, trại kỹ năng dành cho thiếu nhi…

Cuối tháng 5, tổ chức đoàn, đội trong các nhà trường đã làm thủ tục bàn giao thanh thiếu nhi về cho tổ chức đoàn ở khu dân cư. Các tổ chức đoàn ở khu dân cư cũng xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động hè cho thiếu nhi. Tuy nhiên, có một vấn đề khó đã tồn tại từ nhiều năm nay, đó là ở không ít khu dân cư hầu hết thanh niên đi làm ăn xa, làm việc trong các khu công nghiệp, bận rộn không có thời gian tổ chức hoạt động cho các em. Bên cạnh đó, thời buổi công nghệ, các chương trình giải trí cho thiếu nhi trên các phương tiện thông tin đại chúng và các mạng xã hội ngày càng đa dạng, hấp dẫn và không ngừng đổi mới. Làm thế nào để thu hút được các em đến các buổi sinh hoạt do chi đoàn tổ chức, nhất là trong điều kiện trang thiết bị phục vụ các buổi sinh hoạt rất hạn chế, hoặc gần như không có, sinh hoạt “suông”?

Một vấn đề nữa là dù đã có nhiều hoạt động được tổ chức cho thiếu nhi trong dịp hè, nhưng cũng chỉ chiếm một khoảng thời gian nhỏ trong ngày, chiếm một phần trong suốt 3 tháng hè của các em. Con ở nhà, phụ huynh vẫn phải đi làm, vậy làm thế nào để thời gian các em ở nhà, trong khu dân cư vẫn được vui chơi với những trò chơi lành mạnh, bảo đảm an toàn là vấn đề cần được quan tâm.

Đồng chí Vũ Trần Tùng Anh, Phó Bí thư Tỉnh đoàn cho biết: Thanh niên hiện nay chủ yếu đi làm ăn xa, người ở nhà thì làm trong các khu công nghiệp bận rộn, ít có thời gian tổ chức hoạt động hè tại khu dân cư cho thiếu nhi, các cấp bộ đoàn đã triển khai nhiều giải pháp khắc phục vấn đề này. Ví dụ các chi đoàn huy động đoàn viên sinh hoạt 2 chiều, đoàn viên là học sinh các trường THPT, cao đẳng, đại học về nghỉ hè, thanh niên tình nguyện. Ngoài ra còn phối hợp với các tổ chức đoàn thể như phụ nữ, cựu chiến binh cùng chung tay tổ chức các hoạt động cho thiếu nhi trong hè. 

Ban Thường vụ Tỉnh đoàn, Hội đồng Đội tỉnh cũng đã chỉ đạo các cấp bộ đoàn, đội trong tỉnh triển khai tổ chức các hoạt động hè dành cho thiếu nhi với nhiều hình thức đổi mới, sáng tạo, chú trọng lồng ghép các chương trình ngoại khóa, giáo dục truyền thống dân tộc đặc biệt là rèn luyện kỹ năng sống, qua đó không chỉ thu hút đông đảo các em thiếu nhi tham gia mà các bậc phụ huynh cũng đặc biệt quan tâm.

Về việc tạo môi trường an toàn cho trẻ vui chơi trong khu dân cư, đồng chí Phó Bí thư Tỉnh đoàn Vũ Trần Tùng Anh cũng cho biết, đây là vấn đề được cấp ủy, chính quyền cũng như các ban, ngành, đoàn thể quan tâm. Đối với tổ chức đoàn đã phối hợp, đẩy mạnh tuyên truyền để trước hết phụ huynh có biện pháp quản lý con em, nhất là trong dịp hè, tạo môi trường lành mạnh, an toàn cho các cháu. Tổ chức đoàn cũng đã rất tích cực trong tạo các điểm vui chơi miễn phí an toàn ở khu dân cư cho thiếu nhi. Từ nhiều năm nay, các cấp bộ đoàn đã tích cực đóng góp kinh phí, ngày công, vận động người dân, các mạnh thường quân tặng các điểm vui chơi miễn phí cho trẻ em. Giai đoạn từ năm 2018 đến 2022 tổ chức đoàn các cấp đã tặng được 135 điểm vui chơi cho thiếu nhi. Từ đầu năm 2023 đến nay đã tặng được 26 điểm. Các điểm vui chơi miễn phí đều được đặt ở trong khu dân cư, bảo đảm an toàn, khi cần trẻ có thể chạy ra chơi, không phải đi xa. Bình quân mỗi điểm lắp đặt 5-7 thiết bị thể thao phù hợp với trẻ em như xích đu, bập bênh, xà đơn, xà kép,... Trong thời gian tới, các cấp bộ đoàn, đội sẽ tiếp tục lên kế hoạch và khảo sát mặt bằng tại các khu dân cư có đông trẻ em mà điều kiện vui chơi còn nhiều khó khăn, vận động các nguồn lực để xây dựng mới các điểm vui chơi, bảo đảm thanh thiếu nhi có không gian sinh hoạt.

Tháng hành động vì trẻ em năm 2023 (diễn ra từ ngày 25/5 đến 30/6) có chủ đề “Chung tay giảm thiểu tổn hại trẻ em”. Trong thời gian này nhiều hoạt động trọng tâm được tổ chức nhằm nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc giải quyết các vấn đề về trẻ em và phòng ngừa, giảm thiểu các nguy cơ xâm hại trẻ em, tai nạn, thương tích trẻ em nhất là đuối nước, tai nạn giao thông; quản lý trẻ em trong dịp hè; triển khai các hoạt động vui chơi, giải trí lành mạnh, thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em. Các cấp, ngành cũng tổ chức thăm hỏi, tặng quà, trao học bổng cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em nghèo vượt khó học giỏi; xây dựng các công trình trường, lớp học, nhà bán trú, điểm vui chơi, giải trí cho trẻ em. Vận động các nguồn lực xã hội hỗ trợ trẻ em; Bảo đảm kỳ nghỉ hè an toàn, lành mạnh cho trẻ em. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chế độ, chính sách đối với trẻ em; kịp thời phát hiện, xử lý các yếu tố, hành vi bạo lực, xâm hại trẻ em.

Thông qua các hoạt động trong Tháng hàng động vì trẻ em năm 2023 nhằm xây dựng môi trường sống an toàn, thân thiện, lành mạnh cho trẻ em, bảo đảm trẻ em được phát triển toàn diện. Nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc giải quyết các vấn đề về trẻ em và phòng ngừa, giảm thiểu các nguy cơ xâm hại trẻ em, tai nạn, thương tích. Thực hiện hiệu quả chính sách, pháp luật về chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em. Chủ động giải quyết các vấn đề về trẻ em, phòng ngừa, giảm thiểu các nguy cơ trẻ em bị xâm hại, trẻ em bị tai nạn, thương tích, nhất là đuối nước, tai nạn giao thông. Thúc đẩy việc phổ biến, giáo dục kiến thức pháp luật về bảo vệ trẻ em, kỹ năng phòng ngừa, giảm thiểu các nguy cơ gây tổn hại cho trẻ em, đặc biệt cho cha mẹ, giáo viên, người chăm sóc trẻ em và trẻ em. Đồng thời, kêu gọi, vận động nguồn lực để mọi trẻ em có một mùa hè an toàn, thân thiện, lành mạnh.

Nội dung: Đỗ Hồng

Thiết kế: Đức Anh