Nhằm phát huy vai trò, trách nhiệm của đồng bào Công giáo trong công tác giữ gìn an ninh trật tự (ANTT) tại cơ sở, năm 2017, Ủy ban MTTQ tỉnh phối hợp với Công an tỉnh tham mưu với cấp ủy, chính quyền triển khai xây dựng mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT”. Mô hình đã động viên giáo dân các xứ, họ đạo chủ động, tích cực tham gia phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh, tố giác tội phạm, tệ nạn xã hội (TNXH), góp phần nâng cao hiệu quả phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (ANTQ)”, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), giữ vững ổn định tình hình ANTT cơ sở.

Giáo xứ Đinh Đồng, thôn Ba Làng (trước là các thôn Tân Hương, Đống Hai, Đinh Đồng, xã Thanh Phong, Thanh Liêm) là thôn Công giáo toàn tòng với trên 500 hộ, trên 1.600 nhân khẩu. Trước đây, địa bàn này được coi là một trong những tụ điểm phức tạp về ANTT, “điểm đen” về trật tự an toàn giao thông. Các đối tượng thường lưu trú tập trung ở khu vực này để mua bán trái phép chất ma túy, gây rối trật tự công cộng, gây bức xúc trong nhân dân.

Nhằm giải quyết tình trạng trên, năm 2018 thực hiện chỉ đạo của Công an và Ủy ban MTTQ huyện Thanh Liêm, Công an và Ủy ban MTTQ xã Thanh Phong đã tham mưu với cấp ủy, chính quyền triển khai xây dựng mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT”. Để mô hình phát huy hiệu quả bền vững, Đảng ủy xã ban hành nghị quyết chuyên đề về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với việc đẩy mạnh phong trào toàn dân tham gia xây dựng mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT” tại giáo xứ Đinh Đồng; UBND xã xây dựng kế hoạch triển khai thành lập ban chỉ đạo (BCĐ), tổ giúp việc; ban hành các tiêu chí về xây dựng mô hình để phấn đấu thực hiện, như: 100% gia đình chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương, quy ước, hương ước làng văn hóa, giáo lý, giáo luật của giáo hội…

Ngay sau lễ ra mắt, với phương châm “Sống tốt đời, đẹp đạo”, “Sống phúc âm trong lòng dân tộc”, các thành viên tham gia mô hình, linh mục chánh xứ, ban hành giáo, họ đạo tập trung thông tin, tuyên truyền về nội dung, ý nghĩa, mục đích của mô hình tới từng gia đình; phối hợp với lực lượng công an vận động, hướng dẫn giáo dân tham gia phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ”; chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, hương ước, quy ước thôn. Trong những ngày lễ, linh mục chánh xứ thường xuyên lồng ghép nội dung về phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh, tố giác tội phạm, TNXH vào bài giảng, từ đó nâng cao nhận thức, tinh thần cảnh giác cho giáo dân.

Ông Nguyễn Văn Khương, Chủ tịch UBND xã Thanh Phong cho biết: Mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT” tại Giáo xứ Đinh Đồng đã phát huy hiệu quả rõ rệt. Với sự vào cuộc tích cực của thành viên BCĐ, linh mục, hội đồng giáo xứ, sự hưởng ứng tích cực của giáo dân, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn có nhiều chuyển biến tích cực. Tội phạm được kiềm chế, những hành vi vi phạm pháp luật và TNXH của con em trong thôn có chiều hướng giảm; ý thức tham gia giữ gìn ANTT, tố giác tội phạm của giáo dân được nâng lên. Thông qua mô hình đã vận động bà con giáo dân chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương. Từ hiệu quả thực tế ở Giáo xứ Đinh Đồng, năm 2020 xã Thanh Phong đã nhân rộng mô hình ra thôn Bói và đến nay thu được kết quả rất tích cực.

Ông Lê Văn Liễu, Trưởng Ban hành giáo Giáo xứ Tiêu Động Thượng cho biết: Chúng tôi thấy mô hình này rất hiệu quả. Nhờ sự quan tâm của các thành viên BCĐ, lực lượng công an, linh mục quản xứ nên tình hình ANTT trong thôn luôn bảo đảm. Việc thành lập mô hình đã tăng cường hơn nữa trách nhiệm của ban hành giáo, cán bộ thôn và giáo dân. Mô hình không những góp phần bảo đảm ANTT ở địa bàn thôn mà còn vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn hóa, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân.

Mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT” đối với giáo xứ có 6 nội dung tiêu chí cụ thể: Thực hiện đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương về bảo đảm ANTT và hoạt động tôn giáo; không để xảy ra hoạt động phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, hoạt động lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo, tranh chấp, khiếu kiện, gây bức xúc về ANTT; 100% hộ gia đình giáo dân đăng ký tham gia thực hiện các cuộc vận động do cấp ủy, chính quyền, đoàn thể và ủy ban đoàn kết công giáo các cấp phát động, tích cực tham gia các phong trào thi đua của địa phương; 90% gia đình  giáo dân trở lên đạt “Gia đình văn hóa”, giữ vững danh hiệu “Khu dân cư văn hóa”; kiềm chế, giảm tội phạm, TNXH, hành vi vi phạm pháp luật, không có tụ điểm phức tạp về trật tự xã hội, không phát sinh người mắc TNXH; phối hợp giải quyết kịp thời mâu thuẫn trong cộng đồng dân cư, không để phát sinh phức tạp, tích cực phối hợp với cấp ủy, chính quyền, lực lượng chức năng tham gia đấu tranh, phòng ngừa tội phạm, vi phạm pháp luật.

Đối với gia đình giáo dân: Thực hiện đầy đủ quyền, nghĩa vụ công dân, chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương, quy ước của khu dân cư; tích cực tham gia phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ”, đấu tranh phòng, chống tội phạm, TNXH, quản lý giáo dục, giúp đỡ người lầm lỗi ở khu dân cư; tích cực hưởng ứng chương trình giảm hộ nghèo, tăng hộ khá, đoàn kết, tương trợ xóm giềng, hưởng ứng phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, từ thiện nhân đạo; thực hiện nếp sống văn hóa ở khu dân cư, gia đình hòa thuận, chăm lo phụng dưỡng người già, không có bạo lực gia đình, thực hiện bình đẳng giới, vợ chồng thực hiện sinh con đúng quy định, nuôi con khỏe, dạy con ngoan, không để con em vi phạm pháp luật và mắc TNXH.

Theo thống kê của Công an tỉnh, từ năm 2017 đến nay, lực lượng công an và MTTQ các cấp đã tham mưu với cấp ủy, chính quyền thành lập, duy trì có hiệu quả 23 mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT”  tại các xứ, họ đạo. Qua hơn 5 năm triển khai thực hiện, mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT” đã phát huy tác dụng tích cực, rõ nét trong thực tế đời sống. BCĐ xây dựng mô hình các địa phương đã tập trung tuyên truyền sâu rộng đến nhân dân, giáo dân về mục đích, ý nghĩa, nội dung của mô hình và 10 tiêu chí đánh giá tiêu chuẩn “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT”. Hình thức tuyên truyền đa dạng, phong phú thông qua hệ thống truyền thanh cơ sở, các hội nghị thôn, sinh hoạt tổ ANTT, các buổi giảng giáo lý và hội họp của hội đồng giáo xứ, giáo họ…

Việc thực hiện mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT” gắn liền với các phong trào tự phòng, tự quản, tự bảo vệ, tự hòa giải. Cấp ủy, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể từ xã đến thôn phối hợp với chức sắc, chức việc, người có uy tín trong giáo xứ, giáo họ đẩy mạnh tuyên truyền, vận động giáo dân thực hiện tốt quyền, nghĩa vụ của công dân theo đường hướng “Sống tốt đời, đẹp đạo”, “Sống phúc âm trong lòng dân tộc”, đoàn kết lương giáo, chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương. Do làm tốt công tác tuyên truyền, vận động tại 23 xứ, họ đạo triển khai mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT” 100% hộ dân ký kết tích cực tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm, TNXH, cảm hóa, giáo dục, giúp đỡ người lầm lỗi, xây dựng khu dân cư an toàn về ANTT; 19/23 giáo xứ, giáo họ duy trì bảo đảm ANTT tốt, không có tội phạm, TNXH, không có vụ việc phức tạp kéo dài.

Thông qua mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT”, quần chúng nhân dân đã cung cấp hàng trăm nguồn tin có giá trị, giúp lực lượng công an đấu tranh, triệt xóa kịp thời hàng trăm vụ việc liên quan đến ANTT, tổ chức hòa giải thành công nhiều vụ việc mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân. Từ khi triển khai xây dựng mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT”, những vụ việc liên quan đến ANTT giảm rõ rệt về số lượng và tính chất mức độ theo từng năm. Nội dung mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT” còn được các ban, ngành, đoàn thể, giáo xứ, giáo họ lồng ghép vào nhiều phong trào thi đua yêu nước, như: “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, “Đền ơn đáp nghĩa”, “Khuyến học, khuyến tài”… Từ đó, khối đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư được củng cố ngày càng vững chắc, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân. Qua bình xét tại các khu dân cư xây dựng mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT” hằng năm, tỷ lệ “Gia đình văn hóa” đạt trên 90%; tỷ lệ “Khu dân cư văn hóa” đạt trên 95%.

Phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ vùng đồng bào Công giáo và phong trào xây dựng mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT” đã và đang phát huy hiệu quả, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại cơ sở. Qua triển khai, thực hiện mô hình, lực lượng công an các cấp đã thể hiện rõ vai trò nòng cốt trong việc tham mưu với cấp ủy, chính quyền ban hành các văn bản chỉ đạo phát huy vai trò của cả hệ thống chính trị, triển khai nhiều biện pháp công tác, tăng cường tuyên truyền, vận động, hướng dẫn nhân dân và bà con giáo dân tích cực tham gia phong trào; chủ động nắm chắc địa bàn, quan tâm giải quyết kịp thời những vấn đề tại cơ sở. Do đó đã thu hút sự tham gia tích cực của các chức sắc, chức việc tôn giáo và giáo dân, góp phần quan trọng trong phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả đối với các loại tội phạm, TNXH.

Để thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 09 của Bộ Công an về đẩy mạnh phong trào bảo vệ ANTQ trong đồng bào các tôn giáo, trong đó tiếp tục chỉ đạo, triển khai nhân rộng mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT” tại một số địa phương, Công an tỉnh xác định xây dựng phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ”, xây dựng mô hình ở vùng đồng bào theo đạo phải đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của cấp ủy, sự thống nhất quản lý, điều hành của chính quyền cơ sở, có cơ chế, biện pháp cụ thể để phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, các ngành, đoàn thể, nhất là lực lượng công an và MTTQ. Coi trọng và thường xuyên thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động các chức sắc, chức việc và bà con giáo dân. Nội dung tuyên truyền ngắn gọn, dễ hiểu, thiết thực giúp chức sắc, chức việc, giáo dân thấy được lợi ích, quyền và trách nhiệm trong công tác bảo vệ ANTT, từ đó đồng tình, ủng hộ, tích cực, tự giác tham gia phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ.

Công tác xây dựng mô hình tổ chức quần chúng tự quản về ANTT ở vùng đồng bào theo đạo Công giáo, ngoài việc thực hiện các bước theo quy trình chung thì nội dung, tiêu chí cần phải xác định cụ thể, phù hợp với tình hình, đặc điểm của địa phương; kết hợp những điểm tích cực, tương đồng trong giáo lý, giáo luật, đạo đức tôn giáo với các quy định pháp luật và đạo đức, văn hóa truyền thống dân tộc. Hình thức, biện pháp thực hiện phong phú, theo hướng tự quản, tự phòng, tự bảo vệ, tự hòa giải từ cơ sở, tạo điều kiện để chức sắc, chức việc, giáo dân tham gia nhiều hơn, trực tiếp hơn trong thực hiện mô hình và công tác bảo đảm ANTT.

Mô hình “Xứ, họ đạo bình yên, gia đình giáo dân gương mẫu giữ gìn ANTT” được xây dựng tại địa phương, không chỉ góp phần kiềm chế sự phát sinh các loại tội phạm, TNXH, mà còn góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân. Mô hình không những giúp thôn trở thành đơn vị vững mạnh trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, mà còn tạo động lực thi đua tích cực, động viên, khích lệ giáo dân nỗ lực phát triển kinh tế hộ, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập, cải thiện, nâng cao mức sống.

Bà Lê Thị Hường, Trưởng thôn Tiêu Thượng, xã Tiêu Động, Bình Lục

Để phong trào, mô hình mang lại hiệu quả thiết thực, bền vững, quá trình thực hiện phải chú trọng gắn kết chặt chẽ với các phong trào, cuộc vận động do Đảng, Nhà nước, MTTQ, ban, ngành, đoàn thể và tổ chức tôn giáo phát động; kết hợp với nhiệm vụ phát triển KT-XH, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, quan tâm giải quyết, tạo điều kiện thuận lợi để các nhu cầu tôn giáo chính đáng, hợp pháp phát triển tự nhiên phù hợp với thực tế. Quan tâm chỉ đạo thực hiện tốt công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm; có chính sách động viên, khen thưởng phù hợp, kịp thời cho các tập thể, cá nhân nhất là các chức sắc, chức việc, giáo dân có thành tích xuất sắc trong phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ”, trong thực hiện nội dung, tiêu chí mô hình. Lực lượng công an cần tích cực hỗ trợ, giải quyết những vụ việc phức tạp về ANTT, thường xuyên mở các đợt tấn công, trấn áp tội phạm, TNXH; phát hiện, xử lý nghiêm hoạt động vi phạm pháp luật; tạo khí thế thi đua và môi trường thuận lợi cho phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ” phát triển sâu rộng.

Nội dung: Trần Ích

Ảnh: Trần Ích

Thiết kế: Quốc Khánh