Tính đến nay, Hà Nam đã có 19 xã đã được công nhận xã nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu, đó là: Xuân Khê, Nhân Bình, Đức Lý, Nhân Chính, Hợp Lý (Lý Nhân); Thanh Sơn, Thi Sơn, Nguyễn Úy, Nhật Tựu (Kim Bảng); An Đổ, Vũ Bản (Bình Lục); Mộc Bắc, Mộc Nam (thị xã Duy Tiên); Phù Vân, Liêm Tiết, Kim Bình (TP Phủ Lý); Thanh Nguyên, Liêm Phong, Thanh Tâm (Thanh Liêm). 

Trao đổi với chúng tôi, ông Vũ Quang Hiển, Quyền Chủ tịch UBND xã Thanh Sơn (Kim Bảng) cho biết: Tiêu chí thu nhập luôn được xem là tiêu chí hết sức quan trọng, bởi mục đích chính của xây dựng NTM, NTM kiểu mẫu là làm cho đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao. Chính vì vậy, để nâng cao thu nhập cho người dân, những năm qua, xã Thanh Sơn đã tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển kinh tế, trong đó chú trọng xây dựng các mô hình nông nghiệp hiệu quả cao; đồng thời đẩy mạnh phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại dịch vụ, ngành nghề nông thôn. Trong sản xuất nông nghiệp, bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, đưa cơ giới vào các khâu sản xuất, xã đã thành lập HTX Nông sản an toàn; xây dựng thành công, hiệu quả mô hình nuôi cá theo công nghệ “sông trong ao” đem lại hiệu quả kinh tế cao. Đặc biệt, trong quá trình sản xuất nông nghiệp, giờ đây người dân địa phương luôn ý thức và coi trọng việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật an toàn, đúng quy trình kỹ thuật; không sử dụng chất cấm trong chăn nuôi… nhằm bảo vệ sức khỏe chính bản thân mình và người tiêu dùng, bảo vệ môi trường sống của cộng đồng dân cư.

Cùng với việc quan tâm phát triển nông nghiệp, Thanh Sơn còn đặc biệt chú trọng phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ, ngành nghề nông thôn. Hiện, trên địa bàn xã có khoảng 30 công ty, doanh nghiệp chuyên sản xuất vật liệu xây dựng, thu hút, giải quyết việc làm cho nhiều lao động địa phương. Ngoài ra, trên địa bàn xã còn có một số tổ hợp may mặc gia công, một số xưởng cơ khí, hộ kinh doanh buôn bán dọc tuyến quốc lộ 21… Nhờ quan tâm, đa dạng hóa các loại hình phát triển kinh tế, thu nhập của người dân trong xã không ngừng tăng. Năm 2021, thu nhập bình quân đầu người của Thanh Sơn đạt 79,5 triệu đồng; năm 2022 ước đạt 80,5 triệu đồng.

Tại xã Xuân Khê (Lý Nhân) – xã đầu tiên “cán đích” xã NTM kiểu mẫu của tỉnh, những năm qua, Đảng bộ, chính quyền xã vẫn luôn xác định: Đẩy mạnh phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho nhân dân là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng trong xây dựng NTM, NTM kiểu mẫu. Tập trung phát triển kinh tế, Xuân Khê đẩy mạnh việc tích tụ ruộng đất, thực hiện sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Hiện nay, doanh nghiệp thuê đất của người dân đã đi vào sản xuất ổn định, giải quyết việc làm thường xuyên cho trên 300 lao động là người địa phương. Ở Xuân Khê đã hình thành một lực lượng lao động mới là công nhân nông nghiệp làm việc ngay tại quê hương. Hiệu quả sử dụng đất canh tác trên địa bàn cũng nhờ vậy được nâng cao hơn.

Không chỉ tích tụ ruộng đất, phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, được sự hỗ trợ, khuyến khích của chính quyền địa phương, nhiều hộ dân ở Xuân Khê cũng mạnh dạn đầu tư, phát triển các ngành nghề, dịch vụ, sản xuất tiểu thủ công nghiệp. Đến nay, ước tính toàn xã có khoảng trên 30 cơ sở sản xuất, chế biến gỗ, làm nhà gỗ, hàng cơ khí; nhiều nhóm thợ xây dựng dân dụng và hàng chục tổ may gia công tại gia đình… luôn bảo đảm việc làm, thu nhập ổn định cho nhiều lao động tại địa phương.

Đồng chí Ngô Văn Quang, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Xuân Khê nhấn mạnh: Thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp trong phát triển kinh tế, năm 2022 thu nhập bình quân đầu người của xã ước đạt 80 triệu đồng, tăng khoảng 5 triệu đồng so với năm 2021. Thu nhập tăng, việc làm ổn định, đời sống của nhân dân được cải thiện và nâng cao. Đây tiếp tục là tiền đề quan trọng để mỗi người dân địa phương góp công, góp của xây dựng xã NTM kiểu mẫu, không ngừng làm thay đổi diện mạo nông thôn.

Nói về việc thực hiện tiêu chí thu nhập của các xã đã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, ông Nguyễn Quang Nghiệp, Chi Cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) khẳng định: Năm 2022, các xã đã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu đều hoàn thành và hoàn thành vượt mức tiêu chí về thu nhập. Đây là “đòn bẩy” quan trọng trong động viên, khích lệ người dân tiếp tục chung sức, đồng lòng giữ vững và không ngừng nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM, NTM kiểu mẫu ở mỗi địa phương.

Có thể nói, việc nâng cao tiêu chí thu nhập cho người dân luôn là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu được đặt ra không chỉ đối với các xã đã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, mà đối với tất cả các địa phương. Bởi vấn đề việc làm, thu nhập của người dân liên quan đến nhiều yếu tố khác trong cả quá trình xây dựng NTM. Chính vì vậy, trong điều kiện thực tế hiện nay, để đạt được mục tiêu không ngừng nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn, cấp ủy, chính quyền các địa phương vẫn cần chú trọng khai thác hiệu quả hơn nữa tiềm năng đất đai thông qua việc đầu tư xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp tiên tiến, hiện đại, gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ sản phẩm. Đây cũng là tiền đề để phát triển công nghiệp nông thôn, phát triển thương mại dịch vụ tại cơ sở, tiếp tục duy trì, phát triển thêm các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp… bảo đảm việc làm, thu nhập cho các tầng lớp nhân dân.