Tuy nhiên, qua khảo sát cho thấy, hệ thống NVS của các trường học hiện nay chưa đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng của học sinh, NVS của nhiều trường học được xây dựng từ lâu, đang xuống cấp ảnh hưởng nhiều tới vệ sinh môi trường, mĩ quan trường học. Việc đi vệ sinh ở trường đối với nhiều học sinh trở thành nỗi ám ảnh bởi sự mất vệ sinh của khu NVS.

Ông Trịnh Xuân Thắng, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) thành phố cho biết: 2 năm học vừa qua, Phòng GD&ĐT thành phố đã chỉ đạo các nhà trường lấy ý kiến khảo sát sự hài lòng của cha mẹ học sinh về các dịch vụ giáo dục của nhà trường. Qua đó cho thấy, một trong những nội dung mà cha mẹ học sinh chưa hài lòng cao là chất lượng NVS trường học. Phòng đã tiến hành kiểm tra thực tế và thấy rằng ý kiến của cha mẹ học sinh hoàn toàn đúng.

Vì vậy, việc triển khai cải tạo, nâng cấp hệ thống NVS trường học, xây dựng mô hình NVS thân thiện được coi là nhiệm vụ cấp thiết của toàn ngành, nhận được sự đồng thuận cao từ phía các nhà trường. Trong việc xây dựng mô hình NVS thân thiện, phòng chủ trương không thực hiện thí điểm mà khuyến khích triển khai đồng loạt trên diện rộng ở tất cả các nhà trường, cấp học, góp phần tạo môi trường giáo dục xanh - sạch - đẹp, vì học sinh.

Mô hình NVS thân thiện của ngành giáo dục thành phố được triển khai nhằm nâng cao nhận thức, thái độ đúng và cải thiện hành vi của học sinh về vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường; sử dụng và bảo quản tốt công trình vệ sinh trong trường học, ở gia đình và trong cộng đồng.

Căn cứ vào thực tế hiện trạng các công trình NVS có sẵn, các nhà trường có kế hoạch chỉnh trang, nâng cấp, cải tạo, trang trí, bổ sung thiết bị đồ dùng, dụng cụ nhà vệ sinh và phát động các phong trào, như: trồng, chăm sóc cây xanh, trang trí, duy trì công tác vệ sinh và triển khai hiệu quả mô hình theo các tiêu chí. Trong đó, bảo đảm tiêu chuẩn cơ sở vật chất, thiết bị tối thiểu của NVS học sinh; thực hiện các tiêu chí xanh, sạch, đẹp và thân thiện…

Với sự hỗ trợ từ nhiều phía, trong 2 năm học vừa qua, một số công trình NVS trường học trên địa bàn thành phố đã được tu sửa, nâng cấp, xây mới đáp ứng được những tiêu chí này. Các NVS đều được lắp đặt đầy đủ hệ thống cửa kín đáo, bảo đảm an toàn giới; có bảng quy định và hướng dẫn sử dụng, bảo quản công trình vệ sinh; được bố trí cây xanh bằng những chậu cây cảnh, giỏ treo cây xanh ở trong và xung quanh khu vực NVS; sàn nhà, hành lang NVS thường xuyên được cọ rửa, không có tình trạng xả rác bừa bãi.

Ở một số trường học, NVS được xây dựng có không gian xanh, ánh sáng đầy đủ, tranh ảnh phù hợp; các trang thiết bị, dụng cụ NVS được bố trí, sắp xếp, lắp đặt khoa học, phù hợp với lứa tuổi và hướng tới lắp đặt, sử dụng các thiết bị vệ sinh thông minh. Đặc biệt, khu NVS học sinh các trường tiểu học, THCS được bố trí theo các khối phòng chức năng, phòng vệ sinh nam, nữ riêng biệt, bảo đảm cho học sinh khuyết tật tiếp cận sử dụng.

Tham quan các khu NVS thân thiện ở một số đơn vị trường học thấy rõ, các NVS không chỉ được thiết kế đủ ánh sáng, thoáng mát với những mảng cây xanh, trang trí một số hình ảnh, hướng dẫn quy trình rửa tay, cách sử dụng nước tiết kiệm, nhắc nhở nhau giữ vệ sinh chung… mà còn có đầy đủ các thiết bị vệ sinh dành cho học sinh theo giới tính, bồn rửa tay, bố trí nhiều vòi rửa tay, xà phòng, hộp giấy được xếp ngăn nắp.

Hơn thế, để giữ gìn các NVS luôn sạch đẹp, các nhà trường thuê lao công thường xuyên dọn dẹp, dội rửa bảo đảm NVS luôn khô thoáng, sạch sẽ,  tạo cảm giác dễ chịu cho học sinh khi sử dụng. Đồng thời, thường xuyên nhắc nhở, hướng dẫn học sinh sử dụng NVS đúng cách, rèn cho học sinh thói quen tốt khi sử dụng NVS, xây dựng nếp sống văn minh, ý thức bảo vệ môi trường và góp phần nâng cao công tác chăm sóc sức khỏe, tạo môi trường học tập tốt hơn cho học sinh.

Việc triển khai xây dựng mô hình NVS thân thiện trong các trường học trên địa bàn thành phố được định hướng thực hiện bảo đảm phù hợp với điều kiện thực tế. Trong đó, khuyến khích các nhà trường tự nghiên cứu, học tập cách làm của các đơn vị đã xây dựng; tích cực huy động các nguồn lực, sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương, cha mẹ học sinh và thực hiện xã hội hóa để đẩy nhanh việc xây dựng NVS thân thiện ở tất cả các nhà trường. Đối với các đơn vị đã xây dựng được mô hình, cần tiếp tục duy trì tốt công tác quản lý, sử dụng NVS và tổ chức lấy ý kiến đánh giá sự hài lòng của cha mẹ học sinh, học sinh đối với chất lượng NVS trong trường học.