Cuộc thi tìm hiểu lịch sử quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào được tổ chức với mục đích thiết thực hưởng ứng "Năm đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào 2017", kỷ niệm 55 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Lào (5/9/1962 - 5/9/2017), 40 năm Ngày ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Lào (18/7/1977 - 18/7/2017). Qua đó, góp phần vun đắp, tuyên truyền, giáo dục truyền thống cách mạng, tình hữu nghị thuỷ chung trong sáng, bền chặt giữa Đảng, Nhà nước, nhân dân hai nước trong quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng, bảo vệ đất nước, đấu tranh chống những luận điệu xuyên tạc, bóp méo lịch sử, gây chia rẽ tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt Nam-Lào.

Ngay khi triển khai, cuộc thi đã nhận được sự quan tâm, hưởng ứng nhiệt tình của các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là những cựu chiến binh (CCB), chuyên gia đã từng tham gia, chiến đấu, công tác tại Lào, cán bộ, đảng viên (CBĐV), đoàn viên, hội viên, chiến sỹ LLVT, thế hệ con cháu CCB, cựu thanh niên xung phong, học sinh (HS), sinh viên... Ông Ngô Văn Bạn- CCB đã có thời gian làm chuyên gia tại nước bạn Lào khi biết về chủ trương phát động cuộc thi tỏ ra rất vui mừng. Ông cho biết, mặc dù tuổi cao không trực tiếp viết bài dự thi song ông cũng hưởng ứng tham gia bằng cách kể cho con cháu, cung cấp tư liệu những điều "mắt thấy, tai nghe", những ký ức đẹp đẽ, thiêng liêng thể hiện tình cảm keo sơn gắn bó giữa hai đất nước, hai dân tộc láng giềng, đặc biệt là tình cảm của người dân Lào dành cho quân dân Việt Nam.

Lý Nhân là địa phương có số lượng bài dự thi nhiều nhất tỉnh (trên 18.300 bài). Nhận thức sâu sắc mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc thi, Ban Thường vụ Huyện uỷ Lý Nhân đã tập trung chỉ đạo, tổ chức phát động tới toàn thể CBĐV, nhân dân trong huyện. Tuy thời gian không dài nhưng với sự chỉ đạo tổ chức thực hiện nghiêm túc, sâu sát của cấp ủy, chính quyền, MTTQ, đoàn thể, cơ quan, đơn vị, trường học… cuộc thi đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của đông đảo CBĐV, đoàn viên, hội viên, đặc biệt là thầy cô giáo, HS. Đã có hơn 16 nghìn giáo viên, HS ngành giáo dục huyện tham gia. Theo tổng hợp của ban tổ chức cuộc thi cấp tỉnh, em Trần Thị Phương Linh (học sinh lớp 4B, Trường Tiểu học Nhân Hòa, Lý Nhân) là thí sinh nhỏ tuổi nhất tham gia cuộc thi. Cùng  với đó, nhiều bài viết được các thầy, cô giáo, HS huyện Lý Nhân thể hiện công phu, sưu tầm nhiều hình ảnh, tư liệu quý. Thầy Hà Xuân Đức (Trường THCS Đức Lý) một trong những thí sinh dự thi cho biết: Hưởng ứng cuộc thi, tôi đã sưu tầm tư liệu, hình ảnh nhằm khắc họa mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào; Lào - Việt Nam. Qua tham dự cuộc thi tôi nhận thấy hai đất nước Việt Nam - Lào không chỉ cùng tựa lưng vào dãy Trường Sơn hùng vĩ, cùng uống chung dòng nước sông MêKông mà còn chung tình cảm, lòng chân thành, hữu nghị, cùng hướng tới mục tiêu hòa bình, phát triển. Điểm chung đó được thể hiện bằng tình đoàn kết keo sơn, gắn bó giữa hai dân tộc từ những năm tháng chiến tranh, hai đất nước đã giúp đỡ nhau cả về vật chất lẫn tinh thần. Có biết bao người mẹ, những phụ nữ Lào đã nhường cơm sẻ áo cho bộ đội Việt Nam trên đường hành quân ra trận. Các anh, các chị "Bộ đội Cụ Hồ" cũng đã chia sẻ từng hạt muối, viên thuốc, phong lương khô cùng đồng bào Lào trong lúc gian nan. Trong công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc nhân dân hai nước tiếp tục có những việc làm thiết thực vun đắp tình cảm thiêng liêng, cao đẹp ấy.

Trong số hơn 25 nghìn bài dự thi có 153 bài lọt vào chung khảo cấp tỉnh (dự kiến cuối tháng 10/2017 sẽ tổng kết, trao giải cuộc thi cấp tỉnh). Theo một số thành viên ban giám khảo, để tìm ra bài dự thi xuất sắc nhất thực sự rất khó bởi nhiều bài nội dung phong phú, tư liệu, hình ảnh minh họa phù hợp, có sự phân tích sâu sắc về mối quan hệ sắt son thuỷ chung, trong sáng giữa hai nước, bài trình bày đẹp, công phu, trang trọng. Sự hưởng ứng nhiệt tình của đông đảo các tầng lớp nhân dân không chỉ thể hiện tình cảm của người dân Hà Nam với nước bạn Lào mà còn góp phần vun đắp mối quan hệ hợp tác toàn diện và tình hữu nghị thủy chung son sắt giữa Đảng, Nhà nước, Nhân dân hai nước "mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững".

Nguyễn Hằng