Theo báo cáo của Sở NN&PTNT, tính đến 31/5/2019, toàn tỉnh có 81/98 xã tổ chức tích tụ, tập trung ruộng đất, với tổng diện tích trên 1.657 ha, vượt 10,5% KH, với hơn 5.270 hộ tham gia, xây dựng 151 mô hình sản xuất rau, củ, quả, lúa và hoa. Trong đó, có 33 mô hình diện tích từ 3 ha trở lên, 30 mô hình có quy mô dưới 3 ha, còn lại là các mô hình có diện tích nhỏ hơn. Riêng với lúa, có 88 mô hình sản xuất lúa hàng hóa, quy mô trên dưới 20 ha.

Về liên kết tiêu thụ sản phẩm, nhiều chủ cơ sở sản xuất đã ký kết hợp đồng tiêu thụ với các siêu thị, doanh nghiệp, bếp ăn tập thể ở trong và ngoài tỉnh. Riêng  huyện Bình Lục có một số mô hình sản xuất lúa giống chất lượng cao liên kết với Công ty Vinaseed.  Thực hiện Kế hoạch 1381, các huyện, thành phố đã thành lập được 24 cửa hàng giới thiệu, bán nông sản an toàn.

Qua đánh giá, các mô hình tích tụ ruộng đất đã từng bước thay đổi tư duy sản xuất của nông dân, nhận thức của người dân về sản xuất nông sản sạch được nâng cao, giá trị sản xuất các mô hình liên kết sản xuất nông sản sạch cao hơn trên 20% so với sản xuất truyền thống, hạn chế được tình trạng được mùa mất giá, khắc phục tình trạng bỏ ruộng đất của các hộ dân.

Bên cạnh những kết quả tích cực, còn nhiều tồn tại và khó khăn, như: Tiến độ thực hiện mô hình còn chậm, các mô hình tích tụ mang tính tự phát, nhỏ lẻ, giá trị gia tăng chưa cao; hạ tầng sản xuất chưa được đầu tư đồng bộ nên khó cho trồng  rau, củ, quả đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng an toàn, VietGap; các cửa hàng cung ứng, giới thiệu sản phẩm hoạt động chưa đồng đều…

Phát biểu tại hội nghị, nhiều ý kiến cho rằng, chủ trương tích tụ ruộng đất đã được nông dân đón nhận, nhiều mô hình sản xuất cho hiệu quả kinh tế cao; cần tiếp tục khuyến khích thực hiện với quy mô lớn, tạo thuận  lợi để đưa cơ giới hóa vào sản xuất. Vấn đề ở chỗ, quá trình hoàn tất thủ tục hành chính về thanh toán hỗ trợ theo cơ chế của tỉnh còn nhiều vướng mắc. Nhiều hộ dân không đáp ứng được quy chuẩn theo quy định nên chưa được hưởng cơ chế hỗ trợ của tỉnh.Để tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích tích tụ ruộng đất, sản xuất nông sản sạch thì cơ chế, chính sách cần được áp dụng linh hoạt hơn. Cụ thể như: Đối với HTX cần có đề án, với các hộ nên chấp thuận cho các hộ dân xây dựng phương án sản xuất thay vì phải xây dựng đề án; có cơ chế ưu tiên hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng ở những vùng quy hoạch…

Kết luận tại hội nghị, đồng chí Trương Minh Hiến, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nêu rõ: Tích tụ ruộng đất sản xuất nông sản sạch, liên kết chuỗi là hướng đi tất yếu để phát triển nông nghiệp hiện nay. Sau 2 năm thực hiện, số lượng mô hình vượt diện tích so với kế hoạch, mô hình sản xuất cho hiệu quả kinh tế cao hơn, hình thức tổ chức sản xuất có nhiều đổi mới. Cơ chế chính sách ban hành đầy đủ, kịp thời. 

Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở NN&PTNT tiếp thu ý kiến, bổ sung, chỉnh sửa báo cáo, trong đó cần lưu ý việc giao chỉ tiêu cụ thể cho các địa phương và đề xuất việc cụ thể của các ngành. Tinh thần chung gắn thực hiện nhiệm vụ này để bù đắp một phần thiếu hụt do dịch tả lợn Châu Phi gây ra, hỗ trợ hoàn thành mục tiêu tăng trưởng nông nghiệp. Sở NN&PTNT cần rà soát cơ chế, chính sách cho tích tụ ruộng đất, thủ tục thanh toán hỗ trợ cho nông dân…

Bích Huệ - Mạnh Hùng