Chị Dương Kiều Nhung (trú tại Tổ dân phố Nguyễn Hữu Tiến, phường Đồng Văn, thị xã Duy Tiên) bị kết án 2 năm tù giam về tội danh “Đánh bạc dưới hình thức ghi lô đề”. Sau chuỗi ngày dài đằng đẵng sống trong hối hận, dằn vặt giữa bốn bức tường nhà giam, năm 2017 chị Nhung được trở về địa phương trong vòng tay yêu thương, bao dung của gia đình, người thân. Ngày mãn hạn tù trở về địa phương, với nỗi mặc cảm, tự ti rất lớn, chị Nhung hoang mang, lo lắng, trăn trở không biết làm gì để kiếm tiền, duy trì cuộc sống hằng ngày; không biết phải đối mặt với bà con làng xóm ra sao. Hiểu được những khó khăn chị gặp phải khi tái hòa nhập cộng đồng, cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể địa phương, nòng cốt là hội phụ nữ (HPN), công an phường đã trực tiếp đến gặp gỡ, chia sẻ những vấn đề khúc mắc, động viên, giúp đỡ chị tham gia Câu lạc bộ “Thắp sáng niềm tin phụ nữ” do HPN phường Đồng Văn thành lập. Bên cạnh đó, HPN phường còn đứng ra vận động các tổ chức, cá nhân ủng hộ chị Nhung 5 triệu đồng, tạo điều kiện cho chị vay vốn từ nguồn vốn ưu đãi của Ngân hàng Chính sách xã hội với số tiền 50 triệu đồng để mở rộng kinh doanh. Từ sự quan tâm, khích lệ, giúp đỡ kịp thời đó, chị Nhung đã dần vượt qua rào cản tâm lý của bản thân, lấy lại tinh thần, quyết tâm vượt lên số phận để làm lại cuộc đời. Hiện tại, chị đã có cửa hàng bán nước giải khát của riêng mình, có thu nhập ổn định.

Với tội danh “Mua bán trái phép chất ma túy”, anh Vũ Nguyên Văn (trú tại thôn Sàng, xã Đạo Lý, huyện Lý Nhân) từng phải nhận mức án 7 năm tù. Nhớ lại khoảng thời gian chấp hành án phạt, anh Văn luôn ân hận về những lỗi lầm đã gây ra, từ đó thêm quyết tâm phấn đấu lao động cải tạo để sớm trở về với gia đình. Năm 2021, khi trở về địa phương, dù rất vui mừng vì được đoàn tụ cùng gia đình nhưng không khỏi tự ti khi đối mặt với bà con hàng xóm nên anh khá e ngại khi tiếp xúc với mọi người. Nắm bắt được những diễn biến tâm lý đó của anh Văn, cán bộ, chiến sĩ Công an xã Đạo Lý thường xuyên thăm hỏi, động viên, tạo điều kiện hỗ trợ anh Văn làm lại giấy tờ tùy thân; tư vấn giúp anh cùng gia đình tập trung phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống. Không phụ sự kỳ vọng, giúp đỡ của người thân và lực lượng Công an xã, anh Văn đã bắt tay vào làm kinh tế, chấp hành tốt quy định của địa phương. Hai con đi học xa, nhà chỉ còn hai vợ chồng nhưng hiện tại, vợ chồng anh mỗi vụ cấy khoảng 20 mẫu ruộng, kết hợp cùng chăn nuôi, cho thu nhập ổn định, bảo đảm cuộc sống gia đình.

Theo thống kê của Phòng Cảnh sát Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp, Công an tỉnh, từ đầu năm 2024 đến hết tháng 8/2024, toàn tỉnh có 1.312 người chấp hành xong án phạt tù đang cư trú tại địa phương, trong đó có 1.265 người đã được xóa án tích. Thực hiện Đề án “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tái hòa nhập cộng đồng trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2021- 2025” và các văn bản chỉ đạo, triển khai về công tác thi hành án hình sự, hòa nhập cộng đồng và công tác đặc xá, thời gian qua, công an các địa phương đã có nhiều cách làm sáng tạo, thiết thực trong công tác tiếp nhận, quản lý, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương, đem lại niềm tin cho nhân dân nói chung, những người được đặc xá, tha tù trở về địa phương nói riêng. Theo đó, từ năm 2023 đến nay, các cơ quan chức năng trong tỉnh đã hướng dẫn thực hiện đăng ký cư trú cho 1.018 người; hướng dẫn cấp, đổi lại căn cước công dân cho 1.516 người; hướng dẫn thủ tục xin cấp lại lý lịch tư pháp cho 509 người; thực hiện tư vấn, giới thiệu việc làm cho 376 người; hỗ trợ đào tạo nghề cho 154 người; phối hợp trao tặng hàng trăm suất quà động viên người chấp hành xong án phạt tù thông qua mô hình “Phiên chợ của tình người". Đặc biệt, để tháo gỡ khó khăn đối với người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương không có việc làm, không có tiền để đầu tư sản xuất, kinh doanh, Công an tỉnh đã chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành và các cơ quan liên quan triển khai có hiệu quả nguồn vốn vay đối với đối tượng này. Đến ngày 7/9/2024, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Hà Nam đã giải ngân cho 72 khách hàng vay với tổng số tiền 6 tỷ 560 triệu đồng. Các hộ gia đình được vay vốn đã mạnh dạn mở rộng sản xuất kinh doanh, chăn nuôi, trồng trọt, góp phần cải thiện cuộc sống, nhanh chóng tái hòa nhập cộng đồng.

Từ thực tiễn cho thấy, để người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng đòi hỏi một quá trình khó khăn, phức tạp, cần sự kiên trì, nỗ lực của chính những người lầm lỗi và những chính sách hỗ trợ đồng bộ của các cấp, ngành, sự sẻ chia, giúp đỡ của cả cộng đồng.