Qua hơn 2 năm triển khai sử dụng hóa đơn điện tử đã giúp doanh nghiệp giảm 70% các bước quy trình phát hành và 90% các tranh chấp liên quan đến hóa đơn; rút ngắn 99% thời gian thanh toán, quản lý hóa đơn; tiết kiệm 80% chi phí cho mỗi hóa đơn. Hơn nữa, sử dụng hóa đơn điện tử không chỉ nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước (NSNN) mà còn giúp doanh nghiệp, hộ kinh doanh giảm chi phí hoạt động, tạo lập môi trường kinh doanh lành mạnh, bình đẳng giữa các tổ chức, cá nhân nộp thuế, tạo sự yên tâm cho người mua hàng hóa, dịch vụ, giảm chi phí liên quan tới việc gửi, bảo quản, lưu trữ hóa đơn và giảm rủi ro về việc mất hóa đơn... Từ đó giúp cho hoạt động sản xuất, kinh doanh có nhiều thuận lợi hơn và góp phần nâng cao hiệu quả quản lý NSNN.

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về việc triển khai áp dụng hóa đơn điện tử đối với các doanh nghiệp, đầu năm 2022, Cục Thuế tỉnh phối hợp với các ngành chức năng, địa phương triển khai kế hoạch áp dụng hóa đơn điện tử trên địa bàn. Các chi cục thuế khu vực đã tiến hành khảo sát  doanh nghiệp, hộ kinh doanh thuộc đơn vị quản lý, nắm bắt số doanh nghiệp đang hoạt động, tổ chức tuyên truyền và hướng dẫn doanh nghiệp sử dụng hóa đơn điện tử; rà soát, phân loại người nộp thuế là đối tượng sử dụng hóa đơn điện tử theo quy định. Đồng thời, Cục Thuế tỉnh đã phối hợp với các đơn vị chuẩn bị điều kiện về cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin để thực hiện việc lập, chuyển dữ liệu hóa đơn điện tử đến cơ quan thuế, gửi hóa đơn điện tử cho người mua và các nội dung khác về quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử; mở các đợt tuyên truyền hoá đơn điện tử cho các doanh nghiệp trên địa bàn; triển khai tập huấn cho doanh nghiệp và đội ngũ công chức thực hiện nhiệm vụ; tích cực tham gia góp ý nhằm hoàn thiện hệ thống chính sách để nhanh chóng đưa chính sách lớn về hóa đơn điện tử của ngành Thuế triển khai có hiệu quả trên địa bàn; thành lập trung tâm điều hành triển khai và công bố đường dây nóng tại Cục thuế và các chi cục thuế khu vực để tiếp nhận, hỗ trợ người nộp thuế triển khai hoá đơn điện tử; đồng thời tổ chức tập huấn cho cán bộ thuế và chuẩn bị cơ sở vật chất hạ tầng ứng dụng công nghệ thông tin để triển khai hóa đơn điện tử; tập huấn cho đội ngũ kế toán làm việc tại các doanh nghiệp về sử dụng hóa đơn điện tử; tiếp nhận đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử, dữ liệu hóa đơn điện tử và cấp mã cơ quan thuế đối với hóa đơn điện tử. Nhiều doanh nghiệp sau khi triển khai áp dụng hóa đơn điện tử đã thấy rõ được hiệu quả trong quá trình quản lý kinh doanh.

Ông Nguyễn Văn Mạnh, Giám đốc Công ty TNHH Đá xây dựng Transmeco, xã Thanh Thủy (Thanh Liêm) cho biết: Chỉ vài cú nhấp chuột, người mua hàng đã nhận được hóa đơn dù đang ở bất cứ nơi nào nếu có internet. Đó là lợi ích thấy rõ khi sử dụng hóa đơn điện tử. Ngay khi Cục Thuế tỉnh triển khai áp dụng hóa đơn điện tử đối với các doanh nghiệp, đơn vị đã phối hợp với cơ quan chuyên môn thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn những quy định cơ bản về hóa đơn điện tử và triển khai các văn bản liên quan đến công tác quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử đối với hoạt động kinh doanh bán lẻ, bán buôn đá các loại cho cán bộ, nhân viên. Thông qua đó, cán bộ, nhân viên, kế toán doanh nghiệp đã nắm rõ được lợi ích của việc lập hóa đơn điện tử sau mỗi lần bán hàng; khởi tạo hóa đơn có kết nối chuyển dữ liệu tới cơ quan thuế theo đúng quy định. Việc doanh nghiệp phát hành hóa đơn điện tử cho khách hàng mua đá các loại, kể cả bán buôn hoặc bán lẻ từng xe góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động  kinh doanh và giúp cho đơn vị dễ dàng quản lý doanh thu.

Theo ước tính đến thời điểm này, toàn tỉnh đã có gần 7.000 doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử. Việc sử dụng hóa đơn điện tử giúp doanh nghiệp giảm chi phí so với sử dụng hóa đơn giấy như: Chi phí giấy in, mực in, chi phí chuyển hóa đơn cho khách hàng và đặc biệt là giảm chi phí lưu trữ hóa đơn; giảm thời gian tìm kiếm hóa đơn; tăng cường khả năng bảo mật; giúp việc lưu trữ, quản lý hóa đơn vĩnh viễn; không có rủi ro mất, nhàu nát như khi lưu trữ hóa đơn giấy. Hơn nữa, khi sử dụng hóa đơn điện tử đã tạo lập được môi trường kinh doanh lành mạnh, bình đẳng giữa các tổ chức, cá nhân nộp thuế, từ đó giúp cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp thuận lợi hơn; tạo sự yên tâm cho người mua hàng hóa, dịch vụ; giảm thủ tục hành chính liên quan tới hóa đơn, góp phần đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số phù hợp với xu hướng phát triển chung của thế giới.

Hóa đơn điện tử của hộ kinh doanh có mã số của cơ quan thuế được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế hứa hẹn mang đến những chuyển biến tích cực cho ngành Thuế và nâng cao hiệu quả thu ngân sách. Sau hơn 3 tháng triển khai thực hiện Chi cục Thuế khu vực Phủ Lý – Kim Bảng đã tổ chức tập huấn, tuyên truyền và hỗ trợ các hộ kinh doanh phát hành hóa đơn điện tử khi bán hàng. Kết quả đến thời điểm này đã có 73 hộ sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế, đạt 100% kế hoạch. Thông qua việc các hộ sử dụng hóa đơn điện tử đã góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước đối với nguồn thu ngân sách từ các hộ kinh doanh.

Triển khai áp dụng hóa đơn điện tử được khởi tạo từ máy tính tiền, Công ty Xăng dầu Hà Nam đã chỉ đạo các cửa hàng trực thuộc phát hành hóa đơn điện tử bán lẻ xăng dầu cho khách hàng. Khi khách hàng đến mua xăng dầu, chỉ trong vài cú nhấp chuột, người mua hàng sẽ nhận được hóa đơn dù đang ở bất cứ nơi nào nếu có internet. Nếu khách hàng không lấy hóa đơn, mỗi lần bơm xăng dầu, hóa đơn bán lẻ sẽ khởi tạo từ máy tính tiền và tích hợp lại sản lượng cuối ngày để các cửa hàng và doanh nghiệp theo dõi. Cách làm này giúp cho cơ quan thuế theo dõi được sản lượng bán lẻ xăng dầu của các cửa hàng, làm căn cứ tính thuế theo đúng quy định. Đồng thời, các cửa hàng bán lẻ xăng dầu cũng đã nâng cao được hiệu quả quản lý. Cuối ngày chỉ cần vào máy tính tổng hợp lại sẽ biết được sản lượng hàng hóa bán ra và doanh số thu về.

Ông Trương Văn Chiêu, Giám đốc Công ty Xăng dầu Hà Nam cho biết: Ngay khi Cục Thuế tỉnh triển khai áp dụng hóa đơn điện tử đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là việc xuất hóa đơn bán lẻ đến người tiêu dùng, đơn vị đã phối hợp với các cơ quan chuyên môn thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn những quy định cơ bản về hóa đơn điện tử và triển khai các văn bản liên quan đến công tác quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử đối với hoạt động kinh doanh bán lẻ xăng dầu trên địa bàn tỉnh cho cán bộ, nhân viên các cửa hàng kinh doanh bán lẻ xăng dầu  trực thuộc. Thông qua đó, cán bộ, nhân viên các cửa hàng xăng dầu đã nắm rõ được trách nhiệm của việc lập hóa đơn điện tử sau mỗi lần bán hàng; khởi tạo hóa đơn từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế theo đúng quy định, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của các cửa hàng và giúp công ty quản lý kinh doanh tốt hơn.

Qua thực tế cho thấy, đối với hộ kinh doanh và các cửa hàng bán lẻ hàng hóa, việc khởi tạo hóa đơn điện tử từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế sẽ minh bạch hơn trong quá trình kinh doanh, bảo đảm công khai giá cả hàng hóa phục vụ khách hàng và góp một phần trong việc nộp ngân sách cho nhà nước. Theo ngành thuế, hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền là: hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai có hoạt động cung cấp hàng hóa, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng theo mô hình kinh doanh (trung tâm thương mại; siêu thị; bán lẻ hàng tiêu dùng; ăn uống; nhà hàng; khách sạn; bán lẻ thuốc tân dược; dịch vụ vui chơi, giải trí và các dịch vụ khác) được lựa chọn sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế. Đối với hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền thì không bắt buộc sử dụng chữ ký số trên hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch nhưng vẫn phải sử dụng chữ ký số khi thực hiện đăng ký/thay đổi thông tin đăng ký và gửi dữ liệu hóa đơn điện tử đến cơ quan thuế; khoản chi mua hàng hóa, dịch vụ sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền được xác định là khoản chi có đủ hóa đơn chứng từ hợp pháp khi xác định nghĩa vụ thuế.

Theo ông Đỗ Ánh Dương, Chi cục phó Chi cục Thuế khu vực Phủ Lý – Kim Bảng, qua khảo sát của cơ quan thuế, toàn địa bàn thành phố Phủ Lý có 73 hộ kinh doanh đủ điều kiện sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế. Chi cục Thuế khu vực Phủ Lý – Kim Bảng hướng dẫn các hộ kinh doanh các nội dung trên hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền; những lưu ý quan trọng về hóa đơn điện tử có mã khởi tạo từ máy tính tiền; hiệu quả của việc khởi tạo hóa đơn điện tử từ máy tính tiền. Thực hiện triển khai hỗ trợ các hộ sử dụng hóa đơn điện tử, ngành thuế đã tổ chức tuyên truyền, tập huấn và triển khai lộ trình thực hiện. Sau khi được tuyên truyền, tập huấn nhiều hộ gia đình kinh doanh trên địa bàn thành phố Phủ Lý từng bước thấy rõ hiệu quả của việc sử dụng hóa đơn điện tử khi kinh doanh và đã đăng ký thực hiện. Trong thời gian tới, chi cục tiếp tục tuyên truyền hỗ trợ các hộ kinh doanh đủ điều kiện sử dụng hóa đơn điện tử được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu về cơ quan thuế.

Việc sử dụng hóa đơn điện tử đã góp phần hỗ trợ cơ quan thuế trong quản lý rủi ro, quản lý thuế; hỗ trợ cơ quan thuế thực hiện kết nối, chia sẻ và cung cấp dữ liệu hóa đơn điện tử cho các cơ quan khác của Nhà nước. Dữ liệu về hóa đơn điện tử là nền tảng quan trọng để quản lý thuế hiệu quả, động lực cho công cuộc chuyển đổi số của ngành thuế nói riêng; góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong doanh nghiệp, hộ kinh doanh và toàn xã hội nói chung. Người mua hàng lấy hóa đơn điện tử còn có cơ hội trúng thưởng “Hóa đơn may mắn’’ do Cục Thuế tỉnh tổ chức mỗi quý một lần. 

Đối với cơ quan thuế và các cơ quan nhà nước có liên quan, việc sử dụng hóa đơn điện tử giúp cơ quan thuế xây dựng cơ sở dữ liệu về hóa đơn và kết hợp với các thông tin quản lý thuế khác để xây dựng cơ sở dữ liệu đầy đủ về người nộp thuế, đáp ứng yêu cầu phân tích thông tin phục vụ điều hành, dự báo, hỗ trợ người nộp thuế tuân thủ luật về thuế và góp phần ngăn chặn tình trạng gian lận thuế, trốn thuế. Việc sử dụng hóa đơn điện tử đã góp phần hỗ trợ cơ quan thuế trong việc quản lý rủi ro, quản lý thuế, hỗ trợ kết nối, chia sẻ và cung cấp dữ liệu hóa đơn điện tử cho các cơ quan khác của Nhà nước. Để khuyến khích người dân sử dụng hóa đơn điện tử, ngành thuế còn triển khai Chương trình  “Hóa đơn may mắn’’ áp dụng trên địa bàn tỉnh đối với toàn bộ hóa đơn của người bán là tổ chức, cá nhân thuộc Cục Thuế tỉnh Hà Nam và Chi cục Thuế khu vực trực thuộc. Sau khi thực hiện từ quý II/2022, đến nay Chương trình “Hóa đơn may mắn’’ đã thực sự lan tỏa tới nhiều người tiêu dùng trong tỉnh, góp phần thúc đẩy việc sử dụng hóa đơn điện tử và nâng cao nguồn thu NSNN.

Theo các chuyên gia tài chính, Chương trình "Hóa đơn may mắn" được tổ chức sẽ đem lại lợi ích trên nhiều khía cạnh. Đối với người mua hàng, việc lấy và lưu giữ hóa đơn điện tử, yêu cầu người bán hàng ghi đầy đủ thông tin định danh của người mua trên hóa đơn, người mua hàng sẽ có cơ hội trúng những giải thưởng giá trị. Quyền lợi của người mua hàng được pháp luật bảo vệ trong giao dịch thương mại như bảo hành sản phẩm, dịch vụ hậu mãi, tranh chấp, khiếu kiện về chất lượng hàng hóa. Đối với người bán hàng, khi người mua hàng may mắn nhận được giải thưởng của chương trình thì doanh nghiệp, tổ chức, hộ kinh doanh lập hóa đơn đó cũng có cơ hội được giới thiệu, quảng bá hình ảnh, từ đó sẽ thu hút được nhiều khách hàng hơn, góp phần làm tăng doanh thu bán hàng.

Về phía cơ quan quản lý nhà nước, khuyến khích được người bán hàng hóa, dịch vụ sử dụng hóa đơn điện tử, tránh thất thu NSNN và góp phần hiện đại hóa, số hóa quản lý thuế của ngành thuế. Chương trình “Hóa đơn may mắn’’ đã khuyến khích người tiêu dùng lấy hóa đơn khi mua hàng hóa, dịch vụ, tạo lập thói quen tiêu dùng văn minh, đồng thời người mua hàng sẽ chính là người giám sát việc thực hiện nghĩa vụ thuế của người bán hàng. Mỗi quý, trên cơ sở dữ liệu hàng trăm nghìn hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế, phần mềm hóa đơn may mắn đã lựa chọn ngẫu nhiên 19 giải, gồm: 1 giải Nhất trị giá 20 triệu đồng; 3 giải Nhì mỗi giải trị giá 10 triệu đồng; 5 giải Ba, mỗi giải trị giá 5 triệu đồng và 10 giải Khuyến khích mỗi giải trị giá 500 nghìn đồng để trao cho người dân.

Ông Nguyễn Quang Hệ, Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh cho biết: Thực hiện Đề án “Hóa đơn may mắn” trên địa bàn tỉnh năm 2022 và các năm tiếp theo với mục tiêu để chương trình lan tỏa rộng rãi đến người dân, Cục Thuế tỉnh đã phối hợp với cơ quan truyền thông và các cơ quan quản lý nhà nước trên địa bàn tỉnh tổ chức tuyên truyền tới người dân trong tỉnh. Đồng thời, Chương trình “Hóa đơn may mắn’’ được tổ chức định kỳ hằng quý. Đề án được triển khai từ quý II năm 2022 đến hết năm 2025. Sau khi kết thúc năm 2025, Cục Thuế tỉnh sẽ chủ trì thực hiện đánh giá hiệu quả và đề xuất triển khai giai đoạn tiếp theo. Thông qua chương trình sẽ khuyến khích và tạo thói quen cho người dân khi mua hàng sẽ lấy hóa đơn.

Ngoài việc khuyến khích người dân sử dụng hóa đơn điện tử, ngành thuế cũng tăng cường công tác kiểm tra giám sát việc sử dụng hóa đơn của các doanh nghiệp, hộ kinh doanh; tuyên truyền, lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện việc sử dụng hóa đơn điện tử, giúp người dân, doanh nghiệp hiểu rõ về lợi ích và trách nhiệm, hiệu quả của việc sử dụng hóa đơn điện tử. Để tạo thuận lợi cho người nộp thuế, ngành thuế tăng cường phối hợp với các ngành chức năng nâng cấp hệ thống hạ tầng kỹ thuật, công nghệ thông tin đối với hóa đơn điện tử, bảo đảm đáp ứng yêu cầu tiếp nhận dữ liệu hóa đơn điện tử trên cả nước thông suốt, thuận lợi. Đặc biệt, ngành thuế cũng tăng cường quản lý rủi ro, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm hành vi giả mạo, gian lận về hóa đơn điện tử, góp phần nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác quản lý thuế; kịp thời thanh tra, kiểm tra việc phát hành và sử dụng hóa đơn điện tử, nhất là trong việc lập hóa đơn điện tử tại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu cho khách hàng theo từng lần bán hàng, bảo đảm đúng quy định pháp luật. Ngành thuế cũng tăng cường kết nối, trao đổi thông tin, dữ liệu với các cơ quan liên quan, nhất là với ngành công an để quản lý thuế hiệu quả, đặc biệt là đối với các hoạt động thương mại điện tử và kinh doanh trên nền tảng số, bảo đảm thu đúng, thu đủ và xử lý kịp thời những sai phạm theo quy định.

Thực hiện: Trần Thoan Thiết kế: Đức Huy