Sau 8 năm xây dựng nông thôn mới (NTM), các địa phương trong tỉnh đã đạt nhiều kết quả quan trọng. Toàn tỉnh có 80/98 xã, 2/6 huyện được công nhận đạt chuẩn NTM. Số tiêu chí đạt chuẩn bình quân 17,5 tiêu chí/xã. Đây là cơ sở quan trọng để xây dựng xã NTM kiểu mẫu.

Theo dự thảo đề án, quan điểm xây dựng xã NTM kiểu mẫu là nhằm nâng cao chất lượng toàn diện các tiêu chí NTM đã đạt chuẩn theo hướng đồng bộ, bền vững và được người dân hài lòng. Xã NTM kiểu mẫu phải đạt chuẩn các tiêu chí xã NTM kiểu mẫu theo Quyết định số 691/QĐ-TTg, ngày 5/6/2018 về Ban hành tiêu chí xã nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2018 – 2020.

Mục tiêu cụ thể, năm 2019, toàn tỉnh phấn đấu có ít nhất 2 xã đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu; năm 2020, mỗi huyện, thành phố có 1 xã đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu. Các xã còn lại lựa chọn các tiêu chí xã NTM kiểu mẫu phù hợp với địa phương mình để triển khai thực hiện.

Theo đề xuất của Sở NN&PTNT, ngân sách nhà nước hỗ trợ một phần cho các xã làm điểm xây dựng xã NTM kiểu mẫu, với mức 2 tỷ đồng/xã: hỗ trợ phát triển vùng sản xuất hàng hóa sản phẩm chủ lực đảm bảo chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm có liên kết chuỗi giá trị; làm rãnh thoát nước, xây dựng hàng rào, hàng rào xanh, trồng hoa, cây bóng mát; hỗ trợ thực hiện vệ sinh môi trường; hoàn thiện, nâng cấp, sửa chữa trang thiết bị cơ sở vật chất đường giao thông…

Căn cứ vào tiêu chí chuẩn xã NTM kiểu mẫu theo quy định của Chính phủ và kết quả xây dựng NTM của tỉnh, đại diện các ngành, địa phương cho rằng, một số chỉ tiêu về y tế, giáo dục có thể đạt cao hơn chuẩn. Tuy nhiên, cũng có nhiều chỉ tiêu khó, nhất là về chỉ tiêu thu nhập, cải tạo cảnh quan môi trường, an ninh trật tư. Xây dựng xã NTM kiểu mẫu không nên đặt vấn đề làm thí điểm, bởi các xã đạt chuẩn NTM đều phải phấn đấu trở thành xã NTM kiểu mẫu. Về cơ chế, cần xác định rõ những nguồn vốn nào có thể huy động để hỗ trợ các địa phương, mục tiêu tạo sức lan tỏa, tập trung vào phát triển sản xuất, cải tạo cảnh quan môi trường, tính toán khả năng có thể huy động được đến đâu để hỗ trợ đầu tư cho phù hợp, thành cơ chế chung cho xây dựng NTM kiểu mẫu…

Kết luận hội nghị, đồng chí Trương Minh Hiến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh thống nhất: Đề án xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2018-2020 không đặt vấn đề làm thí điểm. Các huyện, thành phố cần quan tâm chỉ đạo các địa phương xây dựng xã NTM kiểu mẫu với những nhóm tiêu chí cụ thể. Mục tiêu đến năm 2020, mỗi huyện thành phố có ít nhất 1 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Quá trình thực hiện, cần bám sát quy định của Chính phủ về xã NTM kiểu mẫu. Những xã đăng ký trở thành xã NTM kiểu mẫu phải hoàn thành đủ 4 nhóm tiêu chí. Những xã còn lại cần tính toán, lựa chọn những tiêu chí nổi trội để từng bước nâng cao chất lượng, phấn đấu đạt chuẩn. Về cơ chế chính sách, giao cho Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng cụ thể…

Bích Huệ