Trên cánh đồng của thôn Quang Thừa, xã Tượng Lĩnh (Kim Bảng) ngay những ngày đầu tháng 9 không khí sản xuất vụ đông đã khá nhộn nhịp. Với diện tích sản xuất hơn 10 ha, cùng lúc có 3 máy cày làm đất, lên luống, máy gặt đập liên hợp đang thu hoạch nốt diện tích lúa mùa còn lại. Người dân đã xuống đồng gieo trồng cây vụ đông sớm, gồm: ngô nếp, khoai lang, lạc.

Được biết, trên cánh đồng này vụ xuân người dân chuyển đổi trồng cây màu để giải phóng đất sớm cấy lúa mùa. Do vậy, từ sau ngày 2/9 lúa đã bắt đầu cho thu hoạch để làm vụ đông. Lúa mùa thu hoạch đến đâu máy cày xuống làm đất, lên luống ngay đến đấy. Bác Phạm Thị Tám, có diện tích 2,5 sào trên cánh đồng đã tra hạt ngô nếp trên luống (diện tích 1 sào), phần còn lại đang tiếp tục trồng lạc. Bác Tám chia sẻ: Năm nay lúa mùa được cấy và thu hoạch sớm hơn gần 10 ngày so với những vụ trước. Đất được giải phóng sớm, người dân chúng tôi tranh thủ gieo trồng cây vụ đông ưa ấm. Hi vọng sản phẩm cây vụ đông sẽ đón giá cao khi thị trường đang khan hiếm.

Vụ đông năm nay, xã Tượng Lĩnh có kế hoạch gieo trồng hơn 180 ha cây màu các loại. Trong đó, khoảng 90% là các loại cây vụ đông sớm ưa ấm, như: Ngô (phần lớn là ngô nếp HN88), dưa chuột, khoai lang, lạc... Cây vụ đông được người dân gieo trồng từ đầu tháng 9, tập trung chính từ 12 – 20/9. Để thuận lợi cho sản xuất vụ đông, HTXDVNN Tượng Lĩnh đã điều hành dịch vụ thu hoạch lúa và làm đất lên luống kịp tiến độ gieo trồng của người dân. Toàn xã hiện có 5 máy cày làm đất, lên luống, do vậy, sau khi lúa thu hoạch khoảng 1 – 2 ngày người dân có thể đưa giống cây vụ đông ra gieo trồng. Ông Trần Thế Hùng, Phó Giám đốc HTXDVNN Tượng Lĩnh cho biết: Vụ đông năm nay được xã triển khai sớm do thu hoạch lúa mùa giải phóng đất nhanh. Việc sản xuất vụ mới đang được thực hiện đúng phương châm “sáng thu hoạch lúa, chiều làm đất gieo trồng vụ đông”. Dự kiến, toàn bộ diện tích sẽ được cơ bản gieo trồng bảo đảm đúng yêu cầu thời vụ.

Với những địa phương khác trong tỉnh, việc gieo trồng vụ đông cũng đang được triển khai tích cực. Cây trồng trên đất chuyên màu đã được xuống giống, chủ yếu là rau thực phẩm, ngô… Những diện tích trồng trên đất 2 lúa, khi lúa mùa thu hoạch xong đều tổ chức trồng ngay vụ đông, giai đoạn đầu vụ tập trung chính tại huyện Kim Bảng. Những nơi khác, sản xuất vụ đông đang trong giai đoạn chuẩn bị, làm cây giống... Cụ thể, tại huyện Lý Nhân lúa mùa tập trung thu hoạch sau 20/9, do vậy người dân đang thực hiện làm đất và tra hạt làm bầu cây giống trên bờ ruộng. Đợi khi thu hoạch lúa mùa sẽ đưa ngay ra ruộng trồng. Tại xã Nhân Nghĩa người dân trồng trên 200 ha cây vụ đông sớm, gồm: bí xanh, bí đỏ, dưa chuột, ngô nếp, ngô ngọt… Cùng với làm bầu cây giống, nhiều hộ đã triển khai trồng ở những diện tích đất 2 lúa cốt cao chuyển đổi trồng cây màu, chủ yếu là bí và ngô...

Theo ông Đinh Viết Cương, Giám đốc HTX Nông nghiệp Nhân Nghĩa, người dân địa phương tính toán thời vụ và áp dụng đa dạng các hình thức gieo trồng. Khi lúa mùa được thu hoạch, có đất các hộ tập trung nhân lực đẩy nhanh tiến độ sản xuất. Với điều kiện thời vụ của năm nay, phần lớn diện tích sẽ được gieo trồng trong tháng 9, một số diện tích sang đầu tháng 10…

Để đẩy mạnh sản xuất vụ đông, ngành Nông nghiệp đã đề ra những giải pháp. Cụ thể, ngành yêu cầu các địa phương chỉ đạo thu hoạch gọn, nhanh diện tích lúa mùa đã chín tại những vùng quy hoạch để bảo đảm diện tích trồng vụ đông. Thời gian gối vụ giữa vụ mùa và vụ đông rất ngắn, do vậy phải thực hiện tốt việc thu hoạch lúa đến đâu trồng cây màu ngay đến đấy. Những diện tích giải phóng đất muộn cây giống được vào bầu để chăm sóc, rút ngắn thời gian sinh trưởng khi đưa ra ruộng. Theo khuyến cáo: cây đậu tương gieo trồng chậm nhất đến ngày 5/10, cây lạc thu đông xong trước ngày 20/9, bí xanh và bí đỏ vào bầu trước ngày 25/9, dưa chuột trồng khoảng đầu tháng 10…

Ông Nguyễn Hải Nam, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và Kiểm lâm (Sở NN & PTNT) cho biết: Tranh thủ thời tiết thuận lợi, người dân trong tỉnh đang tập trung sản xuất vụ mới, gieo trồng các loại cây sớm ưa ấm. Khả quan, vụ đông năm 2023 sẽ bảo đảm cả về thời vụ và diện tích theo kế hoạch.

Sản xuất vụ đông năm nay đang được triển khai thuận lợi, tiến độ gieo trồng được bảo đảm. Tuy nhiên, thời tiết được dự báo có diễn biến phức tạp, khả năng có mưa ảnh hưởng đến cây vụ đông mới trồng. Vì vậy, các HTXDVNN, người dân cần quan tâm và có biện pháp tiêu nước trên mặt ruộng, không để ảnh hưởng đến diện tích đã gieo trồng.