Chủ trì hội nghị tại điểm cầu UBND tỉnh Hà Nam có các đồng chí: Lê Thị Thủy, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Đinh Thị Lụa, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; Trương Quốc Huy, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh; các ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Thường trực HĐND, lãnh đạo UBND tỉnh; lãnh đạo các sở, ngành của tỉnh; lãnh đạo các huyện, thị xã, thành phố...

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, việc sắp xếp ĐVHC là việc khó, nhạy cảm, phức tạp, liên quan đến nhiều người, nhiều ngành; tác động đến người dân, doanh nghiệp và các chủ thể khác. Tuy nhiên, trước yêu cầu phát triển của đất nước, việc sắp xếp các ĐVHC cấp huyện, cấp xã là yêu cầu cần thiết nhằm tinh gọn bộ máy hành chính, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Các cấp, ngành phải quyết liệt chỉ đạo, điều hành thực hiện sắp xếp ĐVHC sao cho linh hoạt, hợp lý; bảo đảm bộ máy hành chính vẫn hoạt động trơn tru. Đặc biệt, sau khi sắp xếp ĐVHC sẽ dôi dư nhân lực, cơ sở vật chất… do đó phải xử lý linh hoạt, phù hợp, tránh lãng phí nguồn lực của đất nước. Kinh nghiệm cho thấy nơi nào, chỗ nào thống nhất về mặt nhận thức, tư tưởng thì công việc suôn sẻ, nếu không thì sẽ gây ắch tắc, chậm trễ, gây lãng phí nguồn lực.

Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ: “Công việc thì nhiều, thời gian thì ít, yêu cầu thì cao, nguồn lực thì có hạn; do đó, cần sự vào cuộc quyết liệt, tích cực, tập trung và hiệu quả; các ngành, địa phương cần chia sẻ những kinh nghiệm quý, bài học hay, cũng như nêu các khó khăn có thể lường trước, đưa ra các giải pháp phù hợp để khắc phục trong quá trình thực hiện”.

Theo báo cáo của Bộ Nội vụ, trong giai đoạn 2019 - 2021, thực hiện các Nghị quyết của Đảng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan trung ương và địa phương đã triển khai quyết liệt việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Trong đó đã kịp thời ban hành các văn bản pháp luật, hướng dẫn thi hành để thể chế hóa chủ trương của Đảng, tạo cơ sở pháp lý cho việc sắp xếp ĐVHC. Cả nước thực hiện sắp xếp 21 ĐVHC cấp huyện và 1.056 ĐVHC cấp xã, qua đó giảm được 8 ĐVHC cấp huyện và 561 ĐVHC cấp xã; giảm được 429 cơ quan ở cấp huyện, 3.437 cơ quan ở cấp xã. Tinh giản biên chế 361 cán bộ, công chức cấp huyện, 6.657 cán bộ, công chức cấp xã; giảm chi Ngân sách Nhà nước khoảng 2.008 tỷ đồng; góp phần tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; cơ cấu lại và nâng cao chất lượng, trách nhiệm công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Việc sắp xếp ĐVHC góp phần mở rộng không gian phát triển, tập trung nguồn lực, phát huy tiềm năng, lợi thế của các địa phương. Không phát sinh khiếu nại, tố cáo từ việc thực hiện sắp xếp ĐVHC; trật tự xã hội được bảo đảm.

Tại Hội nghị, các đại biểu được nghe giới thiệu nội dung Nghị quyết số 37-NQ/TW, Kết luận số 48-KL/TW của Bộ Chính trị; Nghị quyết số 595/NQ-UBTVQH15 và Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Nghị quyết 117/NQ-CP về Kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025 do Chính phủ ban hành… về sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã. Từ đó xác định rõ các quan điểm chỉ đạo, mục tiêu, nguyên tắc, lộ trình, các nhiệm vụ và giải pháp để thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030.

Trong đó, theo Kết luận số 48-KL/TW: Đến năm 2025, hoàn thành sắp xếp đối với ĐVHC cấp huyện, cấp xã có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% quy định; ĐVHC cấp huyện đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 200% quy định; ĐVHC cấp xã đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300% quy định. Đến năm 2030, hoàn thành sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã còn lại có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 100% quy định; ĐVHC cấp huyện đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 200% quy định; ĐVHC cấp xã đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 300% quy định.

Bên cạnh đó, hội nghị cũng được nghe các hướng dẫn các bước sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã; việc rà soát, thực hiện điều chỉnh, bổ sung các quy hoạch; việc điều chỉnh địa giới hành chính; việc quản lý tài chính, biên chế…

Theo Kế hoạch Thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025 của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp để giải quyết khó khăn, vướng mắc sau sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019-2021 và tiếp tục thực hiện nhiệm vụ giai đoạn 2023 - 2025, cụ thể: Tháo gỡ các vướng mắc, khắc phục các bất cập trong công tác sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019 - 2021. Hoàn thiện chính sách, pháp luật làm cơ sở cho việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025. Tổ chức triển khai và đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động. Xây dựng và trình Phương án tổng thể sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025. Xây dựng và trình hồ sơ, đề án sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025. Bảo đảm nguồn kinh phí thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã. Sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và giải quyết chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động dôi dư do sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã. Sơ kết việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, đồng chí Nguyễn Khắc Định, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: Việc triển khai sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn hiện nay còn nhiều khó khăn, là trách nhiệm chung của các cấp, ngành từ Trung ương tới địa phương. Việc sắp xếp phải đặt dưới sự lãnh đạo toàn diện, đồng bộ của cấp ủy, chính quyền địa phương và sự phối hợp rất chặt chẽ của các bộ, ngành, cơ quan liên quan. Đề nghị các địa phương nghiêm túc rút kinh nghiệm từ việc sắp xếp ĐVHC giai đoạn trước để triển khai có hiệu quả việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025. Cấp ủy, HĐND, UBND các cấp cần tổ chức nhiều phiên họp bất thường để kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo việc triển khai thực hiện sắp xếp ĐVHC tại các địa phương…

Phát biểu kết luận tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định: 

Kinh nghiệm triển khai việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã cho thấy đây là nhiệm vụ khó, nhạy cảm, phức tạp, liên quan và ảnh hưởng tới tâm tư, tình cảm, nguyện vọng, tâm lý của cán bộ, công chức, viên chức, người dân, doanh nghiệp nơi sắp xếp.

Do đó, Thủ tướng đề nghị việc thực hiện phải bảo đảm các yêu cầu: Tư tưởng phải thông. Quyết tâm phải cao. Nỗ lực rất lớn. Hành động phải quyết liệt, có trọng tâm trọng điểm, đúng quy định. Thực hiện không dàn trải, có tập trung. Bảo đảm sự ổn định của hệ thống chính trị, đời sống tinh thần, vật chất của người dân.

Theo đó, các nhiệm vụ trọng tâm được Thủ tướng Chính phủ đặt ra cho các đơn vị, địa phương thời gian tới: Tập trung làm tốt công tác tuyên truyền, tạo sự thống nhất cao về nhận thức, tạo sự đồng thuận trong các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là các chủ thể bị tác động trong quá trình sắp xếp. Phát huy tốt vai trò trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương, phải có quyết tâm chính trị cao, kiên định về mục tiêu, linh hoạt trong điều hành. Có sự phối hợp chặt chẽ, sát sao giữa các bộ, ngành, cơ quan Trung ương với cấp ủy, chính quyền các địa phương.

Việc sắp xếp ĐVHC phải chuẩn bị kỹ lưỡng, bảo đảm tính đồng bộ, cụ thể, bao trùm. Việc bố trí nguồn lực về con người, vật chất, thời gian phải có cách làm, phương pháp phù hợp. Nơi có điều kiện thuận lợi thì tiến hành trước, nơi còn khó khăn thì có lộ trình cụ thể, hiệu quả. Quá trình thực hiện sắp xếp ĐVHC phải bảo đảm phù hợp với các quy hoạch của quốc gia, vùng, tỉnh, huyện, xã.

Sắp xếp ĐVHC phải gắn với việc đổi mới, sắp xếp bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; hiện đại hóa nền hành chính, xây dựng chính quyền số, ứng dụng công nghệ thông tin… nhằm nâng cao hiệu lực quản lý điều hành, tạo được không gian phát triển mới, tư duy mới.

Sắp xếp ĐVHC vừa phải căn cứ theo tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, các điều kiện theo quy định pháp luật nhưng cũng phải căn cứ theo các điều kiện, yếu tố đặc thù như điều kiện tự nhiên, phong tục tập quán, văn hóa… bảo đảm hài hòa, hợp lý, có hiệu quả.

Việc sắp xếp ĐVHC đồng thời phải giải quyết dứt điểm các tồn tại hạn chế trong giai đoạn trước, bảo đảm giải quyết chế độ chính sách cho công chức, viên chức, người lao động, người dân. Đồng thời tạo thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp, người dân, bảo đảm mở rộng sản xuất kinh doanh, không gian phát triển… Bảo đảm quốc phòng an ninh, ổn định chính trị, trật tự xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.

Ngay sau hội nghị, Thủ tướng đề nghị các địa phương xây dựng kế hoạch có lộ trình cụ thể, phù hợp với tình hình địa phương, đơn vị; xác định rõ các nhiệm vụ trọng tâm, bố trí nguồn lực…