Giải thưởng Văn học Hội Nhà văn Việt Nam trao tặng những tác phẩm xuất sắc trong năm 2021 thuộc các thể loại: thơ, văn xuôi, lý luận-phê bình, văn học dịch và văn học thiếu nhi.

Trước khi diễn ra Lễ trao giải thưởng Văn học năm 2021 và kết nạp hội viên mới, Ban Tổ chức và các đại biểu dành giây phút trang nghiêm, xúc động để tưởng niệm những nhà văn Việt Nam đã qua đời trong năm 2021 và giai đoạn diễn ra đại dịch Covid-19.

Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa đánh giá, trong năm qua, lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã có sự quan tâm và dành tình cảm đặc biệt tới đội ngũ văn nghệ sĩ nước nhà. Ban Tuyên giáo Trung ương đánh giá cao, ghi nhận nỗ lực tổ chức, hoạt động của Hội Nhà văn Việt Nam ở nhiều góc độ. Những đổi mới, sáng tạo trong năm qua đã gửi thông điệp tích cực tới bạn đọc và xã hội.

Điểm nhấn về văn học thiếu nhi, văn học trẻ tạo nên nét mới mẻ, nhân văn, thể hiện sự quan tâm của Hội tới thế hệ chủ nhân tương lai. Hội cũng đã từng bước nâng cao chất lượng các giải thưởng văn học, hướng tới quá trình hội nhập quốc tế; có sự đổi mới, tạo không khí phấn khởi, khích lệ văn nghệ sĩ nâng cao trách nhiệm hội viên, trách nhiệm công dân được thể hiện bằng chính tài năng văn chương, ý thức nghề nghiệp.

Trong năm 2022, Hội Nhà văn Việt Nam cần tiếp tục nâng cao trách nhiệm, khắc phục mọi khó khăn để đạt được nhiều thành công mới, tạo được niềm tin đối với hội viên và bạn đọc; đổi mới phương thức hoạt động nhằm phát hiện, bồi dưỡng tài năng trẻ.

Đội ngũ văn nghệ sĩ cần nhận thức sâu sắc hơn nữa về văn hóa, khát vọng phát triển; giữ gìn phát huy truyền thống yêu nước, nhân văn, gắn bó sâu sắc với nhân dân; thẳng thắn, quyết liệt phê phán cái xấu, cái ác. Bên cạnh đó, văn học nghệ thuật cần tập trung bồi dưỡng giá trị tâm hồn, tình cảm, lối sống của con người Việt Nam; phát huy nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam khẳng định, trong năm 2021, đội ngũ văn nghệ sĩ trong nước đã tập trung cống hiến, sáng tạo nên nhiều tác phẩm văn học nhân văn, mới mẻ, thấm đẫm tinh thần dân tộc. Đó là sự ủng hộ rõ ràng nhất đối với Hội Nhà văn Việt Nam nói riêng và với xã hội nói chung.

Điều đáng quý nhất là sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước tới các hoạt động của Hội và sự ủng hộ của hội viên, người viết trên toàn quốc. Đây là động lực để Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam tiếp tục nỗ lực, hoàn thiện hơn trong hoạt động Hội. Bên cạnh lời chúc mừng gửi tới các tác giả đã đoạt giải, Hội Nhà văn Việt Nam hy vọng những tác phẩm đoạt giải năm nay không chỉ nhận được sự đồng cảm, đánh giá cao của các Hội đồng chuyên môn, Hội đồng Chung khảo mà còn tiếp tục đến với bạn đọc cả nước và có sức sống lâu dài.

Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 2021 có tổng số 216 tác phẩm tham dự xét giải (văn xuôi: 70 tác phẩm; thơ: 91 tác phẩm; lý luận-phê bình: 16 tác phẩm; văn học dịch: 20 tác phẩm; văn học thiếu nhi: 19 tác phẩm).

Từ 15 tác phẩm lọt vào chung khảo, giải thưởng được trao cho 4 tác phẩm của 4 tác giả, gồm: tiểu thuyết “Một ví dụ xoàng” của Nguyễn Bình Phương (văn xuôi); tập lý luận phê bình “Văn bản văn học và sự bất ổn của nghĩa” của Trương Đăng Dung (lý luận-phê bình); tiểu thuyết “Châu Phi nghìn trùng” của Isak Dinesen, bản dịch của Hà Thế Giang (văn học dịch); tác phẩm “Mùa tiểu học cuối cùng” của cố nhà văn Lê Văn Nghĩa (văn học thiếu nhi).

Mỗi tác phẩm đoạt giải kèm theo bằng chứng nhận và số tiền thưởng 20 triệu đồng. Theo đánh giá từ các Hội đồng chuyên môn, giải thưởng năm nay đã lựa chọn một cách khá chính xác những tác phẩm tiêu biểu và những tác phẩm này phần nào phản ánh thực trạng, thực lực của các thể loại văn học trong năm. Tất cả các tác phẩm đoạt giải đều truyền tải cái đẹp của nghệ thuật, thông điệp nhân văn của con người.

Tại buổi lễ, Hội Nhà văn Việt Nam cũng công bố quyết định kết nạp 34 hội viên mới, thuộc các chuyên ngành: thơ (15 hội viên), văn xuôi (10 hội viên), lý luận-phê bình (3 hội viên), văn học dịch (3 hội viên), văn học thiếu nhi (3 hội viên)...

Bên cạnh đó, Hội cũng công bố kết quả Giải thưởng Nhà văn nữ ấn tượng năm 2021 do Ban Nhà văn nữ của Hội bình chọn. Hai nữ nhà thơ Trần Mai Hường và Huệ Triệu đoạt giải. Đây là những gương mặt nhà văn có hoạt động xã hội tích cực trong giai đoạn toàn xã hội gồng mình chống chọi với dịch bệnh Covid-19.