Truyền thông nhà nước Trung Quốc dẫn thông cáo của Bộ Thương mại nước này cho biết Trung Quốc đã đệ đơn xin gia nhập Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới CPTPP.

Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Wang Wentao đã gửi đơn xin gia nhập tới Bộ trưởng Thương mại New Zealand Damien O'Connor.

Cuối năm 2020, phát biểu tại Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) trực tuyến ngày 20/11/2020, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho biết "chắc chắn sẽ cân nhắc" ý tưởng tham gia CPTPP. Giới chức ngoại giao Trung Quốc cho rằng khả năng mở rộng thành viên "có thể nằm trong chương trình thảo luận" giữa các quốc gia thành viên của hiệp định, đồng thời hy vọng việc Trung Quốc tham gia CPTPP sẽ sớm được thông qua.

Theo báo Nikkei, hai bộ trưởng cũng đã có cuộc điện đàm và thảo luận về các bước thủ tục tiếp theo. New Zealand là quốc gia đang giữ vai trò như là thư ký và lưu trữ của Hiệp định CPTPP.

CPTPP tiền thân là Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Ban đầu, các cuộc đàm phán TPP có 12 thành viên, song Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rút Mỹ ra khỏi TPP vào năm 2017.  

Hiệp định TPP sau đó đổi tên thành CPTPP và có hiệu lực từ năm 2018, gồm 11 nước thành viên là Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore và Việt Nam. Ước tính khu vực thương mại tự do này chiếm 13% GDP toàn cầu.

Quốc gia gần đây nhất đệ đơn xin tham gia Hiệp định CPTPP là Anh. Theo đó, London ngày 1/2/2021 đã chính thức đưa ra đề nghị gia nhập hiệp định, qua đó trở thành nước đầu tiên ngoài các nước thành viên sáng lập nộp đơn tham gia thỏa thuận này.

Lời đề nghị được Bộ trưởng Thương mại Quốc tế Anh Liz Truss đưa ra trong cuộc họp trực tuyến với Bộ trưởng phụ trách đàm phán TPP của Nhật Bản Yasutoshi Nishimura và Bộ trưởng Thương mại New Zealand Damien O'Connor.

Nhật Bản, nước Chủ tịch Hội đồng CPTPP năm 2021, và các nước thành viên hoan nghênh động thái này của London, coi đây là động lực mở rộng thương mại tự do dựa trên các quy định thương mại và đầu tư tiêu chuẩn cao. Dự kiến, Anh sẽ bắt đầu đàm phán với các nước thành viên vào mùa Xuân này.

Ngoài Anh và Trung Quốc đã chính thức đệ đơn, hiện nay còn một số quốc gia khác cũng đang ngỏ ý sẵn sàng tham gia hiệp định thương mại tự do thế hệ mới này, trong đó có Hàn Quốc và Philippines.

Tháng 12/2020, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cho biết Hàn Quốc đang cân nhắc trở thành một thành viên của Hiệp định CPTPP nhằm đa dạng hóa thị trường xuất khẩu của nước này. Tổng thống Moon Jae-in nhấn mạnh sự cần thiết của việc tăng cường thương mại để chuẩn bị cho giai đoạn hậu đại dịch COVID-19, theo đó, ông nêu rõ "đa dạng hóa thị trường là nhiệm vụ cần thiết và chính phủ sẽ tiếp tục xem xét gia nhập CPTPP".

Tháng 4 vừa qua, Phillipines cũng chính thức bày tỏ quan tâm tới việc gia nhập Hiệp định CPTPP nhằm thiết lập các quan hệ mới với các nước mà Manila chưa có các thỏa thuận thương mại tự do (FTA) song phương. Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Phillipines Ramon Lopez đã gửi thư bày tỏ ý định tới New Zealand.

Sau khi Hội đồng CPTPP đồng ý bắt đầu quá trình đàm phán xin gia nhập của một nước, một nhóm công tác cấp chuyên viên sẽ được thành lập để tiến hành tiến trình thương lượng. Trong quá trình đàm phán, các nước xin tham gia cần chứng minh rằng họ có thể tuân thủ các quy định của CPTPP, đồng thời phải đàm phán về thuế quan với các từng nước trong số 11 thành viên.