Trước thềm Đại hội Liên minh HTX tỉnh khóa V, nhiệm kỳ 2020-2025, phóng viên (P.V) Báo Hà Nam đã có cuộc phỏng vấn ông Đỗ Xuân Trường, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh về thực trạng, phương hướng và giải pháp phát triển kinh tế tập thể của tỉnh trong thời gian tới.

P.V: Xin ông cho biết những kết quả nổi bật của kinh tế tập thể ở Hà Nam trong nhiệm kỳ 2014-2020?

Ông Đỗ Xuân Trường: Nhiệm kỳ 2014-2020, được sự quan tâm, định hướng của Thường trực Liên minh HTX Việt Nam, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, trực tiếp, sâu sát của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, ngay sau Đại hội lần thứ IV, Liên minh HTX tỉnh đã củng cố, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động và thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu đặt ra. Trong nhiệm kỳ, toàn tỉnh đã thành lập mới được 22 tổ hợp tác (THT), chuyển đổi 18 THT thành HTX, toàn tỉnh hiện có 1.233 THT với khoảng 6.272 thành viên. Về HTX, toàn tỉnh thành lập mới 80 đơn vị, trong đó 61 HTX thuộc lĩnh vực nông nghiệp, 16 HTX thuộc lĩnh vực phi nông nghiệp và 03 quỹ tín dụng nhân dân (QTDND). Các HTX thành lập mới tạo việc làm cho hơn 500 thành viên, thu hút tổng vốn góp trên 400 tỷ đồng cho phát triển sản xuất, kinh doanh. Trong tổng số 332 HTX của toàn tỉnh, hiện có khoảng 56% số HTX hoạt động khá trở lên, 36,6% đạt mức trung bình. Nhìn chung, kinh tế tập thể của tỉnh những năm qua đã từng bước được củng cố, hoạt động của các HTX dần ổn định so với những năm đầu chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012, trên địa bàn đã xuất hiện nhiều mô hình HTX liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị. Ước tính doanh thu và nộp ngân sách Nhà nước của các HTX đạt xấp xỉ 6% so với tổng thu ngân sách, năm sau cao hơn năm trước. Sự phát triển của các THT, HTX đóng góp hiệu quả vào việc thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động trong nông nghiệp, nông thôn, ổn định tình hình chính trị, an ninh - quốc phòng, giúp nhau xóa đói, giảm nghèo góp phần thực hiện thắng lợi Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, tạo đà thúc đẩy nền kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội.

P.V: Trong những thành công chung đó, xin ông cho biết vai trò của Liên minh HTX tỉnh đối với sự phát triển của kinh tế tập thể ở Hà Nam?

Ông Đỗ Xuân Trường: Trong nhiệm kỳ qua, Liên minh HTX tỉnh đã thực hiện tốt công tác tham mưu với Tỉnh ủy, UBND tỉnh về triển khai Nghị quyết Trung ương 5, khóa IX về “Tiếp tục đổi mới, phát triển nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể”. Chủ động triển khai các chủ trương của trung ương và của tỉnh về kinh tế tập thể, HTX; tiếp tục thực hiện có hiệu quả việc hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, HTX. Tham mưu với UBND tỉnh ban hành và sơ kết Kế hoạch số 1136/KH-UBND ngày 9/5/2017 của UBND tỉnh về sản xuất nông nghiệp làm vệ tinh, liên kết với doanh nghiệp công nghệ cao giai đoạn 2017-2018. Tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh thành lập Ban chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể; thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh Hà Nam...

Thực hiện chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các HTX, đơn vị thành viên, Liên minh HTX tỉnh đã cử cán bộ tham gia các khóa bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ do Liên minh HTX Việt Nam tổ chức; tổ chức học tập kinh nghiệm tại Liên minh HTX các tỉnh bạn, từ đó nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tạo điều kiện hỗ trợ, tư vấn nhiều hơn, hiệu quả hơn cho các thành viên. Nhiệm kỳ qua, Liên minh HTX tỉnh còn phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan, như: Sở NN&PTNT, Sở Công thương, Sở LĐ,TB&XH, Sở KH&ĐT, Sở TN&MT, Cục Thuế tỉnh... giải quyết những vướng mắc về quyền lợi cho nhiều thành viên, như: Hướng dẫn, cung cấp các văn bản cần thiết về chế độ của Nhà nước đối với các chủ nhiệm HTX theo Quyết định 250/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, chính sách miễn thủy lợi phí, chuyển đổi giống cây, con, mùa vụ cho các HTX nông nghiệp... phối hợp với các sở, ngành và cấp có thẩm quyền tháo gỡ được những vướng mắc trong việc cấp đất, thuê đất cho 02 HTX thành viên, tạo niềm tin, sự yên tâm cho các thành viên trong sản xuất, kinh doanh.

Đặc biệt, Liên minh HTX tỉnh đã làm tốt công tác hỗ trợ vay vốn và tín dụng tạo điều kiện cho kinh tế tập thể phát triển. Năm 2017, với trách nhiệm của mình, Liên minh HTX tỉnh đã tham mưu với UBND tỉnh thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển HTX với số vốn điều lệ ngân sách cấp 8 tỷ đồng. Từ khi được thành lập đến nay, Liên minh HTX tỉnh với vai trò là đơn vị quản lý quỹ đã tư vấn, thẩm định và giải ngân cho 32 lượt dự án vay vốn với tổng số vốn đã giải ngân quay vòng là trên 10 tỷ đồng. Quỹ hỗ trợ phát triển HTX đi vào hoạt động đã giúp các HTX có điều kiện được tiếp cận vốn vay với lãi suất ưu đãi để đầu tư trang thiết bị, chuyển giao khoa học kỹ thuật... góp phần tăng thu nhập cho các thành viên...

P.V: Tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong phát triển kinh tế tập thể, theo ông, trong thời gian tới Liên minh HTX tỉnh cần quan tâm đến những vấn đề gì?

Ông Đỗ XuânTrường: Trong những năm tới, nền kinh tế của đất nước ta tiếp tục phát triển, xu thế hội nhập và toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 sẽ phát triển mạnh mẽ, tạo bước đột phá trên nhiều lĩnh vực, tạo cơ hội thuận lợi và cũng đặt ra nhiều thách thức. Trên cơ sở những kết quả đã đạt được, khắc phục những tồn tại, hạn chế đã được chỉ ra, nhiệm kỳ 2020 -2025 Liên minh HTX tỉnh xác định phương hướng chung, đó là: Phát triển kinh tế tập thể, nòng cốt là kinh tế hợp tác, HTX phải gắn liền với chương trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, bảo đảm hài hòa về lợi ích của các chủ thể tham gia (bao gồm lợi ích kinh tế, an sinh xã hội, lợi ích tập thể và lợi ích cá nhân), trong đó coi trọng lợi ích của thành viên và phát triển kinh tế hộ. Đa dạng hóa các hình thức phát triển kinh tế tập thể, không giới hạn về quy mô, lĩnh vực, ngành nghề, địa bàn. Đẩy mạnh quá trình liên kết giữa các HTX, giữa HTX với doanh nghiệp theo chuỗi giá trị, bao gồm liên kết hợp tác về vốn, tổ chức sản xuất và kinh doanh. Nâng cao vị trí, vai trò, hiệu quả hoạt động của các HTX, THT; phát triển mạnh kinh tế hợp tác, nòng cốt là HTX với nhiều hình thức liên kết, hợp tác đa dạng...

Để làm được điều đó, Liên minh HTX tỉnh tiếp tục bám sát các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, của Liên minh HTX Việt Nam, của các cấp, ngành, tổ chức chính trị, xã hội, đoàn thể để triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ đề ra. Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của tỉnh; giới thiệu các HTX, THT điển hình tiên tiến, giới thiệu và thông tin về những kinh nghiệm, cách làm hay, kỹ thuật mới trong tổ chức hoạt động của các HTX, THT, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh để học tập và nhân rộng. Coi trọng công tác tư vấn, hỗ trợ các HTX, làm tốt một số dịch vụ công cho HTX, như xúc tiến thương mại, hỗ trợ các HTX xây dựng thương hiệu sản phẩm, truy xuất nguồn gốc; kết nối cung cầu, tham gia đầy đủ các hội chợ quảng bá giới thiệu sản phẩm cho các HTX do Liên minh HTX Việt Nam tổ chức. Xây dựng kế hoạch, chương trình phát triển nguồn nhân lực phù hợp yêu cầu mới. Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị, kỹ năng làm việc và phẩm chất đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ cán bộ, viên chức cơ quan Liên minh HTX tỉnh. Tăng cường các hoạt động đối ngoại, chủ trì, tham gia các chương trình, dự án, đề án, chương trình hỗ trợ phát triển HTX, THT bảo đảm điều kiện tốt nhất hỗ trợ các HTX, THT, doanh nghiệp thành viên phát triển...

P.V: Xin cảm ơn ông!