Mở cửa ô tô thiếu quan sát là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tai nạn cho người đi xe máy, xe đạp, đặc biệt ở khu vực đô thị với mật độ phương tiện cao. Trong thời gian gần đây, đã có nhiều vụ tai nạn xảy ra khi người trên ô tô vô ý mở cửa đột ngột, khiến các phương tiện bên cạnh không kịp phản ứng.

Trong một số trường hợp, nạn nhân có thể ngã xuống đường và bị phương tiện khác va chạm, gây hậu quả nghiêm trọng. Do đó, việc mở cửa xe không chỉ đơn giản mà cần có kỹ năng cơ bản để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh.

Trao đổi với VietNamNet, anh Hoàng Văn Tân – Giảng viên đào tạo lái xe tại Hà Nội – cho biết, về mặt kỹ năng, "quan sát trước khi mở cửa xe" là nội dung bắt buộc trong chương trình đào tạo lái xe của mọi trung tâm. Tuy nhiên, dù đơn giản, thao tác này vẫn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm nếu không thực hiện đúng cách.

“Nhiều trường hợp, người mở cửa bất cẩn không phải tài xế mà là hành khách, thậm chí trẻ em ngồi ghế sau vô tư mở cửa cũng rất nguy hiểm. Dù vậy, nếu ai đó trên xe mở cửa thiếu quan sát gây tai nạn, trách nhiệm lớn nhất vẫn thuộc về người cầm lái,” anh Tân nhận định.

Để tránh những rủi ro không đáng có, vị chuyên gia về lái xe an toàn này đưa ra 3 lưu ý quan trọng khi mở cửa ô tô như sau:

Quan sát kỹ trước khi mở cửa

Ngay từ khi chọn vị trí dừng đỗ, tài xế cần đảm bảo xe được đặt gọn gàng và tuân thủ Luật Giao thông đường bộ. Không dừng đỗ tại những khu vực cấm như nơi có biển báo cấm, ngã tư, cầu, hầm đường bộ hoặc các vị trí không được phép dừng đỗ. Đồng thời, cần bật xi-nhan để cảnh báo cho các phương tiện phía sau.

Trước khi mở cửa, người ngồi trong xe phải quan sát kỹ phía trước và phía sau bằng mắt thường và gương chiếu hậu, đặc biệt là phía bên lái. Chỉ khi đảm bảo an toàn và không có phương tiện nào đang tới, mới tiến hành mở cửa xe.

Sử dụng tay nghịch

Một cách hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mất an toàn khi mở cửa ô tô là áp dụng phương pháp “Dutch Reach” – kỹ thuật mở cửa bằng tay xa cửa hơn. Cách làm này buộc người trong xe phải xoay người lại, qua đó giúp quan sát phía sau dễ dàng hơn trước khi mở cửa.

Mở cửa chậm rãi, không "bung" hết tầm

Việc sử dụng tay nghịch còn giúp hạn chế mở cửa quá rộng như khi dùng tay gần cửa, giảm nguy cơ gây va chạm. Người trong xe cần mở cửa chậm rãi, quan sát liên tục và chỉ mở hoàn toàn khi đã bước ra ngoài an toàn.

Ngoài ra, anh Tân cũng khuyến nghị tài xế nên kích hoạt khóa trẻ em để ngăn trẻ nhỏ hiếu động tự ý mở cửa sau, đặc biệt là phía bên lái, tránh nguy hiểm khi có phương tiện đi tới từ phía sau. 

Việc mở cửa ô tô đã được quy định rõ trong Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ.

Cụ thể, Điều 19 của luật này nêu rõ: "Chỉ được mở cửa xe khi xe đã dừng, đỗ. Trước khi mở cửa, người mở cửa phải quan sát phía trước, phía sau và bên phía mở cửa xe; chỉ khi thấy an toàn mới được mở cửa và ra khỏi xe. Không để cửa xe mở nếu không bảo đảm an toàn."

Không chỉ gây nguy hiểm, từ ngày 1/1/2025, hành vi mở cửa ô tô thiếu quan sát còn bị xử phạt nghiêm khắc theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP.

Theo khoản 5, Điều 6 của nghị định này, người mở cửa hoặc để cửa xe mở không đảm bảo an toàn sẽ bị phạt từ 4 - 6 triệu đồng. Nếu hành vi này dẫn đến tai nạn giao thông, mức phạt sẽ tăng lên 20 - 22 triệu đồng, đồng thời người vi phạm có thể bị trừ tới 10 điểm GPLX.

Thậm chí, nếu gây hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe, tính mạng hoặc tài sản, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).