Xác định: Vi phạm nồng độ cồn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tai nạn giao thông (TNGT), thời gian qua, lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT), Công an tỉnh đã chủ động xây dựng kế hoạch, làm tốt công tác tuyên truyền, tăng cường tuần tra, kiểm soát (TTKS), xử lý nghiêm trường hợp vi phạm theo tinh thần thượng tôn pháp luật “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”. Với sự quyết liệt, quyết tâm của lực lượng CSGT, việc xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm đã và đang đem lại hiệu quả rõ rệt, ý thức chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông (TTATGT) của người dân được nâng lên, góp phần hình thành thói quen, xây dựng văn hóa giao thông, kéo giảm tai nạn và những hệ lụy.

Nhằm nâng cao ý thức chấp hành quy định của pháp luật, từng bước hình thành thói quen “Đã uống rượu, bia thì không lái xe” đối với người điều khiển phương tiện giao thông, thời gian qua, lực lượng CSGT toàn tỉnh đã chủ động phối hợp với ngành chức năng đẩy mạnh công tác tuyên truyền nội dung quy định của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia; xử phạt hành chính đối với hành vi vi phạm nồng độ cồn. Góp phần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm, tạo sự lan tỏa tích cực trong cộng đồng xã hội, năm 2024, Phòng CSGT, Công an tỉnh phối hợp với Ban ATGT tỉnh, các huyện, thị xã, thành phố in trên 2 nghìn pano, áp phích với thông điệp “Đã uống rượu, bia thì không lái xe”, niêm yết ở những vị trí thích hợp, thuận tiện, nhiều người có thể quan sát, nhất là tại các cơ sở kinh doanh ăn uống để tuyên truyền, khuyến cáo người điều khiển phương tiện giao thông. Cùng với đó, vận động các chủ nhà hàng, quán ăn ký cam kết nhắc nhở khách hàng không điều khiển phương tiện tham gia giao thông sau khi đã uống rượu, bia. Lực lượng công an các đơn vị, địa phương cũng đã phối hợp tham mưu cấp ủy, chính quyền tổ chức 348 buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật về nội dung không điều khiển phương tiện tham gia giao thông khi đã uống rượu, bia tại cơ quan, đơn vị, khu dân cư. Đáng chú ý, lực lượng công an các đơn vị, địa phương đã chủ động phối hợp với các nhà trường, cơ sở giáo dục tổ chức 214 buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật về ATGT; phối hợp với viện kiểm sát nhân dân, tòa án nhân dân cùng cấp tổ chức 14 phiên tòa giả định tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về TTATGT cho học sinh. Mặt khác, yêu cầu trên 1.250 chủ bến, chủ phương tiện ký cam kết chấp hành nghiêm Luật Giao thông đường bộ (GTĐB), Luật Phòng, chống tác hại của của rượu, bia. Song song với công tác thông tin, tuyên truyền, lực lượng CSGT, Công an tỉnh đã huy động tối đa nhân lực, phương tiện kỹ thuật, bố trí nhiều tổ công tác, lập chốt kiểm tra nồng độ cồn vào các khung giờ cao điểm, các tuyến đường trọng điểm từ thành thị đến địa bàn nông thôn, nhất là nhưng nơi có lưu lượng người, phương tiện tham gia đông đúc. Tăng cường các hình thức tuần tra lưu động vào một số khung giờ cao điểm (buổi trưa, buổi tối) để xử lý nghiêm các trường hợp người điều khiển phương tiện giao thông vi phạm quy định về nồng độ cồn.

Theo báo cáo từ Ban ATGT tỉnh, năm 2024, lực lượng chức năng toàn tỉnh đã phát hiện, lập biên bản xử lý trên 36.036 trường hợp vi phạm TTATGT, phạt tiền 65,594 tỷ đồng (tăng 14,114 tỷ đồng so với năm 2023); tước 6.224 giấy phép lái xe (GPLX), tạm giữ 6.382 phương tiện các loại. Trong đó, riêng chuyên đề xử lý vi phạm nồng độ cồn khi tham gia giao thông, xử lý 3.529 trường hợp, phạt tiền 20,432 tỷ đồng, tước 1.929 GPLX. Thông qua TTKS, xử lý vi phạm hành chính về TTATGT cho thấy, người điều khiển phương tiện khi tham gia giao thông vi phạm nồng độ cồn vẫn còn khá phổ biến, chiếm 9,8% tổng số lỗi vi phạm, tổng số tiền phạt chiếm 31%.

Qua đánh giá của ngành chức năng, sau 2 năm thực hiện quy định về việc xử lý nghiêm người điều khiển phương tiện tham gia giao thông vi phạm nồng độ cồn theo phương châm “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” đã tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông, được nhân dân ghi nhận, đánh giá cao. Việc xử lý kiên quyết vi phạm nồng độ cồn lan tỏa đến từng gia đình, tổ chức, cá nhân. Nhờ đó, đến nay phần lớn người dân đã dần hình thành thói quen "Đ ã uống rượu, bia thì không lái xe". Mặc dù vậy, trên thực tế vẫn tình trạng người lái xe vi phạm nồng độ cồn còn diễn ra khá phổ biến. Cá biệt, quá trình kiểm tra nồng độ cồn, một số tài xế do có “hơi men” đã không làm chủ được hành vi, có thái độ, lời nói thậm chí là hành động không chuẩn mực đối với lực lượng chức năng; có tình trạng người vi phạm là cán bộ, công chức, viên chức (CB, CC, VC); cán bộ, chiến sỹ (CBCS) trong lực lượng vũ trang. Thống kê cho thấy, năm 2024, lực lượng CSGT toàn tỉnh đã kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính và xác minh gửi thông báo về cơ quan, đơn vị quản lý đối với 56 đảng viên, CB ,CC, VC vi phạm nồng độ cồn (tăng 13 trường hợp so với năm 2023). Nguyên nhân của tình trạng trên chủ yếu là do một bộ phận CB, CC, VC và CBCS trong lực lượng vũ trang nhận thức chưa đầy đủ nghĩa vụ, trách nhiệm trong công tác bảo đảm TTATGT. Chính vì vậy, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị tổ chức cấn tiếp tục quán triệt nghiêm túc Chỉ thị số 23 – CT/TW của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm TTATGT trong tình hình mới; Chỉ thị số 10/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác bảo đảm TTATGT đường bộ trong tình hình mới. Đặc biệt là Chỉ thị số 35/CT-TTg, ngày 17/9/2024 của Thủ tướng Chính phủ về xử lý CB, CC, VC và CBCS trong lực lượng vũ trang vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn; không hợp tác với lực lượng chức năng trong xử lý vi phạm.

Nhằm xử lý triệt để các hành vi vi phạm về TTATGT, đặc biệt là vi phạm về nồng độ cồn, thời gian qua, thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Công an, Cục Cảnh sát giao thông, Giám đốc Công an tỉnh, lực lượng CSGT toàn tỉnh đã, đang triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, huy động tối đa nhân lực, phương tiện kỹ thuật, bố trí nhiều chốt kiểm tra nồng độ cồn, triển khai lực lượng khép kín các khung giờ, địa bàn với tiêu chí không bỏ sót vi phạm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ để xử lý nghiêm các trường hợp người điều khiển phương tiện giao thông vi phạm quy định về nồng độ cồn. 

Những ngày đầu năm 2025, dù nhiệt độ ngoài trời rất rét, nhưng tổ công tác của Đội CSGT – TT, Công an thành phố Phủ Lý vẫn cắm chốt, tiến hành kiểm tra, đo nồng độ cồn đối với người điều khiển phương tiện xe ô tô, xe gắn máy lưu thông qua ngã tư chân cầu Châu Sơn (thành phố Phủ Lý). Quan sát thực tế có thể thấy, hầu như tất cả các phương tiện ô tô, xe máy di chuyển qua cầu đều được yêu cầu dừng lại để kiểm tra nồng độ cồn. Hàng trăm lượt phương tiện đã được kiểm tra. Đa số người điều khiển phương tiện chấp hành đúng quy định, chỉ có ít trường hợp vi phạm. Cụ thể, tổ công tác yêu cầu dừng mô tô mang biển kiểm soát (BKS) 18A – 256XX do tài xế N.V.T. (sinh năm 1990, trú tại phường Trần Đăng Ninh, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định) điều khiển. Qua máy đo, tổ công tác xác định tài xế N.V. T. vi phạm nồng độ cồn ở mức 0,089mg/lít khí thở. Tại chốt kiểm soát, tài xế cho biết mình đã uống 2 cốc bia rồi điều khiển phương tiện. Tài xế N.V.T bị lập biên bản xử phạt hành chính với lỗi “Điều khiển phương tiện mà trong hơi thở có nồng độ cồn chưa vượt quá 0,25mg/lít khí thở”. Với lỗi này, tài xế  N.V. T bị phạt 8 triệu đồng, trừ 4 điểm trong GPLX thay vì tước bằng lái xe tại thời điểm vi phạm (xử phạt theo Nghị định 168/2024/NĐ – CP có hiệu lực từ ngày 1/1/2025). Tương tự, tài xế T.V.H. (sinh năm 1992, trú tại xã Phú Phúc, huyện Lý Nhân) điều khiển xe mô tô BKS 90AC- 207XX có nồng độ cồn 0,386 mlg/lít khí thở. Với mức vi phạm này, anh T.V.H. bị phạt 7 triệu đồng và bị trừ 10 điểm trong GPLX.

Trung tá Lưu Anh Tuấn, Đội trưởng Đội trưởng Đội CSGT – TT, Công an thành phố Phủ Lý cho biết: Xác định vi phạm nồng độ cồn là một trong những nguyên nhân chính gây TNGT, do đó, thời gian qua Đội CSGT- trật tự, Công an thành phố đã tăng cường TTKS trên các tuyến, địa bàn nơi có nhiều phương tiện tham gia giao thông nhằm hạn chế tình trạng lái xe trốn tránh việc kiểm tra nồng độ cồn; huy động tối đa lực lượng, phương tiện, bố trí nhiều tổ lập chốt kiểm tra nồng độ cồn vào các khung giờ cao điểm, nhất là buổi trưa và tối. Theo đó, năm 2024, Đội CSGT – TT, Công an thành phố Phủ Lý đã tiến hành kiểm tra nồng độ cồn đối với hàng nghìn trường hợp. Qua kiểm tra, phát hiện, xử lý 528 trường hợp người điều khiển phương tiện giao thông vi phạm nồng độ cồn, phạt tiền trên 3 tỷ đồng, tước 496 GPLX, tạm giữ 216 phương tiện. Qua đó, ý thức chấp hành pháp luật của người dân trong việc chấp hành quy định về nồng độ cồn được nâng lên, tình hình TTATGT, trật tự công cộng có chuyển biến tích cực.

Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an, Giám đốc Công an tỉnh về mở đợt cao điểm bảo đảm TTATGT Tết Nguyên đán Ất Tỵ và các lễ hội đầu xuân 2025, Phòng CSGT Công an tỉnh đã tăng cường quân số TTKS, lập chốt tại các tuyến giao thông trọng điểm; tăng cường kiểm tra đêm khuya (giai đoạn từ 0 giờ – 5 giờ sáng), đây là thời gian mà lực lượng có thể bố trí mỏng nhất nên nhiều lái xe chủ quan; tăng cường kiểm tra chéo địa bàn khi phát hiện vi phạm, kiên quyết xử lý nghiêm vi phạm. Việc kiểm tra chéo địa bàn nói chung và tập trung kiểm tra vi phạm nồng độ cồn vào khung giờ đêm muộn đến rạng sáng sẽ giúp xử lý triệt để vi phạm. Nếu như trước kia, một tổ, đội địa bàn chỉ có thể kiểm tra ở 1 địa điểm thì nay tổ kiểm tra chéo có thể di chuyển các địa điểm khác nhau dẫn tới người vi phạm không thể né tránh.

Thượng tá Nguyễn Khánh Trường, Trưởng phòng CSGT Công an tỉnh cho biết: Thực hiện nghiêm đợt cao điểm bảo đảm TTATGT, trật tự xã hội trên các tuyến giao thông trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ và các lễ hội đầu năm 2025, phòng CSGT Công an tỉnh chỉ đạo 100% CBCS nêu cao tinh thần trách nhiệm, ý thức kỷ luật, quy trình công tác, điều lệnh công an nhân dân, văn hóa tiếp xúc với người dân và người vi phạm, kiên quyết xử lý các vi phạm, đặc biệt là vi phạm về nồng độ cồn trên các tuyến giao thông trọng điểm như: QL1A, 21A, 21, 38B, tuyến đường nối hai cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình với tuyến Hà Nội – Hải Phòng, tuyến đường tránh Phủ Lý…. Mặt khác, phối hợp với đội CSGT – TT, công an các huyện, thị xã, thành phố tăng cường TTKS, xử lý tại các tuyến đường trung tâm thành phố, thị trấn, khu đông dân cư, nhiều nhà hàng với phương châm “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”. Đối với CB, CC, VC và CBCS lực lượng vũ trang nếu phát hiện vi phạm ngoài việc xử lý nghiêm sẽ gửi thông báo đến nơi làm việc để có hình thức xử lý kỷ luật theo quy định.

Với sự vào cuộc quyết liệt, hiệu quả từ lực lượng chức năng trong việc xử lý hành vi vi phạm liên quan đến nồng độ cồn đã và đang góp phần kiềm chế, kéo giảm TNGT trên địa bàn. Theo đó, chỉ tính riêng sau 1 tháng thực hiện đợt cao điểm (từ 14/12/2024 đến hết ngày 13//1/2025), lực lượng CSGT toàn tỉnh đã xử lý trên 3.816 nghìn trường hợp vi phạm, lập biên bản xử phạt hành chính trên 3,2 tỷ đồng; tước 187 GPLX, tạm giữ 104 phương tiện các loại. Riêng vi phạm nồng độ cồn, đã phát hiện, xử lý 156 trường hợp, phạt tiền 1,6 tỷ đồng, tước 86 GPLX, tạm giữ 68 phương tiện. Đặc biệt, sau khi triển khai, thực hiện Nghị định số 168/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về TTATGT trong lĩnh vực giao thông đường bộ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, trong đó có nhiều hành vi vi phạm sẽ bị xử phạt với mức rất cao như vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, vi phạm nồng độ cồn khi tham gia giao thông đã và đang tạo sức răn đe, nâng cao ý thức trong việc chấp hành pháp luật về TTATGT của người tham gia giao thông.

Theo ghi nhận, những ngày đầu thực hiện cao điểm bảo đảm TTATGT, trật tự xã hội trên các tuyến giao thông dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ và các lễ hội đầu xuân 2025, lực lượng CSGT toàn tỉnh đã tăng cường lập chốt để xử lý nghiêm các trường hợp người điều khiển phương tiện giao thông vi phạm quy định về nồng độ cồn. Cũng chính việc “mạnh tay” trong xử lý các trường hợp vi phạm đã dần thay đổi nhận thức, ý thức của người tham gia giao thông. Đa phần người dân đồng tình với việc lực lượng chức năng xử lý nghiêm những vi phạm và mong rằng qua đó sẽ từng bước hình thành văn hóa giao thông "Đã uống rượu bia thì không lái xe".

Anh Nguyễn Thanh Hưng (phường Lê Hồng Phong, thành phố Phủ Lý) cho biết: Khi tham gia gia các cuộc liên hoan, tổng kết cuối năm, nếu xác định sử dụng rượu, bia, tôi sẽ đi taxi hoặc nhờ người thân đưa đón chứ tuyệt đối không tự lái xe. Tôi ủng hộ việc lực lượng CSGT cắm chốt kiểm tra nồng độ cồn cũng như tăng cường TTKS, xử lý nghiêm vi phạm về nồng độ cồn, đặc biệt là vào dịp cuối năm để bảo đảm an toàn cho người tham gia giao thông và cộng đồng. Cùng chung quan điểm, bác Trần Xuân Huy (ở thị trấn Vĩnh Trụ, huyện Lý Nhân) cho rằng:Vi phạm nồng độ sẽ bị giữ xe, tước GPLX, phạt tiền rất nặng, không thể tránh né, xin xỏ, nên tôi không điều khiển phương tiện khi đã uống rượu bia. Mong rằng, việc xử lý vi phạm nồng độ cồn được duy trì nghiêm túc, minh bạch. Qua đó, người dân tham gia giao thông cũng được yên tâm, an toàn hơn. Cùng như bác Huy, anh Hưng, đa phần người dân, nhất là đội ngũ cán bộ, đảng viên đều đồng tình, nhất trí cao với việc xử lý nghiêm hành vi vi phạm liên quan đến nồng độ cồn nhằm kiềm chế, kéo giảm TNGT.

Bên cạnh những ý kiến đồng tình, nhiều người còn kiến nghị ngành chức năng cần triển khai kiểm tra, xử lý vi phạm về nồng độ cồn quyết liệt hơn nữa, duy trì lâu dài để tạo thói quen tích cực. Đa số ý kiến người dân cho rằng, để giải quyết vấn đề này một cách căn cơ, triệt để, ngoài xử phạt lực lượng chức năng cần tăng cường thông tin, tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân nâng cao ý thức pháp luật về ATGT, nhất là quy định liên quan đến vi phạm nồng độ cồn.

Nghị định số 168/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về TTATGT trong lĩnh vực đường bộ, trừ điểm, phục hồi điểm GPLX chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 (Nghị định 168). Nghị định này thay thế cho Nghị định 100/2029/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 123/NĐ-CP). Trong đó, quy định  biện pháp, chế tài, mức xử phạt tăng nặng đối với một số hành vi thuộc về lỗi cố ý là nguyên nhân chính gây ra TNGT, như: không chấp hành tín hiệu đèn giao thông, không chấp hành hiệu lệnh của biển báo hiệu….Riêng về vi phạm nồng độ cồn, quy định tại Nghị định 168 cũng có sự thay đổi về mức xử phạt so với Nghị định 100 trước đây.

Theo đó, người điều khiển xe ôtô vi phạm chưa vượt quá 0,25 miligam/1 lít khí thở sẽ bị phạt từ 6 - 8 triệu đồng, bị trừ 4 điểm trong GPLX thay vì tước bằng ngay tại thời điểm vi phạm; vi phạm quá 0,25 miligam đến 0,4 miligam/1 lít khí thở mức phạt là 18 - 20 triệu đồng và bị trừ 10 điểm trong GPLX; vi phạm vượt quá 0,4 miligam/1 lít khí thở thì người vi phạm sẽ bị phạt từ 30 - 40 triệu đồng và tước GPLX từ 22 - 24 tháng. Đối với người điều khiển môtô, xe gắn máy vi phạm chưa vượt quá 0,25 miligam/1 lít khí thở sẽ bị phạt từ 2 - 3 triệu đồng và sẽ bị trừ 4 điểm trong GPLX thay vì tước bằng ngay tại thời điểm vi phạm; vi phạm vượt quá 0,25 miligam đến 0,4 miligam/1 lít khí thở, mức phạt là 6 - 8 triệu đồng và bị trừ 10 điểm trong GPLX; vi phạm vượt quá 0,4 miligam/1 lít khí thở thì người vi phạm sẽ bị phạt từ 8 - 10 triệu đồng và tước GPLX từ 22 - 24 tháng. Đối với người đi xe đạp, xe đạp máy vi phạm, chưa vượt quá 0,25 miligam/1 lít khí thở sẽ bị phạt từ 100 - 200 nghìn đồng; vi phạm vượt quá 0,25 miligam đến 0,4 miligam/1 lít khí thở bị phạt 300 - 400 nghìn đồng; vi phạm vượt quá 0,4 miligam/1 lít khí thở sẽ bị phạt 400 - 600 nghìn đồng…

Theo ghi nhận, sau những ngày đầu triển khai Nghị định 168, tình hình TTATGT trên địa bàn tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực, người dân tự giác chấp hành nghiêm quy định khi tham gia giao thông, trong đó có lỗi vi phạm liên quan đến nồng độ cồn. Điều đó cho thấy, người dân rất quan tâm và chấp hành tốt các quy định pháp luật khi "Đã uống rượu, bia thì không lái xe". Ông Nguyễn Quang Tuyển, Chánh Văn phòng Ban ATGT tỉnh đánh giá: Qua theo dõi xử lý vi phạm, số lượng người điều khiển phương tiện tham gia giao thông vi phạm nồng độ cồn, đặc biệt là người điều khiển ô tô đã giảm rất nhiều so với những năm trước. Đây cũng là một trong những kết quả nổi bật trong công tác bảo đảm TATGT trong 2 nămqua, góp phần kiềm chế, kéo giảm TNGT trên địa bàn. 

Thời gian tới, để giảm thiểu những thiệt hại đáng tiếc do TNGT gây ra, lực lượng CSGT toàn tỉnh sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp với lực lượng chức năng, đặc biệt là công an xã, phường, thị trấn đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền, vận động, hướng dẫn gắn với duy trì thực hiện quyết liệt chuyên đề xử lý vi phạm nồng độ cồn. Đồng thời, bố trí, phân công lực lượng lập chốt kiểm soát nồng độ cồn gắn với duy trì TTKS lưu động, kiên quyết xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm. Cùng với đó, để nâng cao hơn nữa hiệu quả của chuyên đề này, cùng với duy trì những giải pháp đã triển khai, ngành chức năng cần đẩy mạnh hơn nữa công tác thông tin, tuyên truyền việc bán, sử dụng rượu, bia tại các nhà hàng, khách sạn, quán ăn… Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, vận động, yêu cầu CB, CC, VC, người lao động chấp hành nghiêm quy định của Luật TTATGT. Các tổ chức chính trị - xã hội tăng cường phối hợp đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn đoàn viên, hội viên thay đổi nhận thức khi sử dụng rượu, bia. Đặc biệt, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể ở từng địa phương tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong sử dụng rượu, bia, nhất là sử dụng rượu, bia trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Cùng với sự nỗ lực của lực lượng chức năng thì việc chủ động, tự giác chấp hành pháp luật của mỗi người dân khi tham gia giao thông là yếu tố đóng vai trò quan trọng. Không lái xe sau khi uống rượu, bia chính là một trong những hành động thể hiện tinh thần “Thượng tôn pháp luật”, qua đó thiết thực góp phần kiềm chế, kéo giảm TNGT, bảo đảm an ninh trật tự, hình thành thói quen tích cực, bền vững trong xây dựng văn hóa giao thông, vì hạnh phúc của mọi người, mọi nhà.

Thực hiện: Trần Ích Thiết kế: Đức Huy