Theo Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện Lý Nhân, thời điểm cuối năm 2016, đầu năm 2017, mặc dù Lý Nhân là huyện duy nhất trong tỉnh có 100% số  xã, thị trấn đạt tiêu chí quốc gia về y tế nhưng toàn huyện lại không có xã nào đạt chuẩn tiêu chí y tế do “vướng” ở chỉ tiêu về tỷ lệ người dân tham gia BHYT và tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị SDD thể thấp còi.Thậm chí có một số xã đã đạt chuẩn tiêu chí y tế và về đích NTM trong giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2015 nhưng đến năm 2017 cũng đều bị “trượt” tiêu chí này. Để đạt chuẩn huyện NTM vào năm 2019, thời gian qua huyện Lý Nhân đã tích cực triển khai thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm từng bước hoàn thiện tiêu chí này.

Trước tiên, để giảm tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị SDD thể thấp còi, huyện chỉ đạo ngành y tế và các xã, thị trấn tập trung củng cố, nâng cao chất lượng đội ngũ cộng tác viên dinh dưỡng tại các thôn, xóm. Từ đó, phát huy hiệu quả vai trò của đội ngũ này trong việc tuyên truyền, phổ biến kiến thức về phòng chống dịch bệnh, vệ sinh môi trường, chăm sóc sức khỏe tới các hộ gia đình. Đặc biệt, làm tốt công tác tư vấn cho các bậc phụ huynh có con nhỏ về chất lượng bữa ăn, phương pháp duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, cân đối cho trẻ. Cùng với đó, chỉ đạo Trung tâm Y tế huyện tích cực phối hợp với ngành giáo dục thực hiện hiệu quả chương trình sữa học đường tại cấp học mầm non và tiểu học. Riêng tại các trường mầm non, cán bộ y tế của huyện đã chủ động phối hợp với giáo viên trong nhà trường tổ chức các buổi tuyên truyền, hướng dẫn cho phụ huynh cách chăm sóc trẻ hằng ngày, nhất là thời điểm giao mùa trong năm... Nhờ đó, đã từng bước tạo chuyển biến về nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, nhân dân đối với công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe cho trẻ em. Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị SDD thể thấp còi trong huyện đã giảm nhanh từ trên 20% (năm 2016) xuống hiện còn 11,1%; trên 90% số xã đạt chuẩn về chỉ tiêu này trong tiêu chí y tế.

Đối với chỉ tiêu về tỷ lệ người dân tham gia BHYT tự nguyện, thời điểm cuối năm 2016, toàn huyện mới chỉ đạt dưới 80%. Đến nay, tỷ lệ này đã nâng lên xấp xỉ 86%. Hiện, 17/23 xã, thị trấn trong huyện đã đạt chuẩn chỉ tiêu này. Nhiều xã có tỷ lệ người dân mua thẻ BHYT đạt trên 90% như: Xuân Khê, Nhân Bình, Nhân Đạo… Để đạt kết quả này là do thời gian qua, các xã, thị trấn trong huyện đã vào cuộc quyết liệt, xây dựng kế hoạch thực hiện cụ thể theo từng giai đoạn, chỉ đạo các thôn, xóm, các tổ chức chính trị, hội, đoàn thể tích cực rà soát, vận động, hỗ trợ kinh phí giúp người dân tham gia mua thẻ BHYT. Điển hình trong thực hiện chỉ tiêu này phải kể đến xã: Nhân Thịnh, Nhân Mỹ, Nhân Đạo… Cụ thể, cuối năm 2018, xã Nhân Thịnh vẫn chưa đạt chuẩn tiêu chí số 15 về y tế do tỷ lệ người dân tham gia BHYT mới chỉ đạt khoảng 83%. Đầu năm 2019, xã đã tiến hành rà soát, lập danh sách các hộ chưa tham gia BHYT tại từng thôn, xóm. Từ đó, chỉ đạo các hội, đoàn thể làm tốt công tác xã hội hóa để có kinh phí ủng hộ, hỗ trợ người dân mua thẻ BHYT; kịp thời khen thưởng các cá nhân, tổ chức hội làm tốt công tác vận động nhân dân tự nguyện mua thẻ BHYT. Đồng chí Trần Thị Hân, Bí thư Đảng ủy xã Nhân Thịnh cho biết: Trong quý I năm 2019, toàn xã đã vận động người dân gia hạn và mua mới được gần 800 thẻ BHYT, nâng tỷ lệ người dân tham gia BHYT tự nguyện trên địa bàn lên gần 88%. Trong đó, riêng Đoàn xã vận động nguồn xã hội hóa được hơn 3 triệu đồng, hỗ trợ trên 60 người dân mua thẻ BHYT với số tiền 50.000 đồng/thẻ…

Trong quá trình thực hiện tiêu chí y tế, chất lượng khám, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân tại các xã, thị trấn trong huyện Lý Nhân được nâng cao; công tác vệ sinh an toàn thực phẩm được chú trọng hơn. Hiện nay, tất cả trạm y tế xã trên địa bàn huyện đã đạt chuẩn với đầy đủ trang thiết bị; chất lượng khám, chữa bệnh bằng y học dân tộc đã được nâng cao... Việc triển khai thực hiện chỉ tiêu về tỷ lệ người dân tham gia BHYT và tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị SDD thể thấp còi cũng đạt nhiều kết quả tích cực.

Đánh giá về kết quả thực hiện tiêu chí y tế trên địa bàn huyện, ông Trần Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Lý Nhân khẳng định: Việc hoàn thành tiêu chí y tế đã khó, duy trì, giữ vững và nâng cao chất lượng tiêu chí này còn khó hơn, nhất là đối với các xã còn nhiều khó khăn trong huyện. Vì vậy, ngoài trách nhiệm và sự vào cuộc của ngành y tế, các xã  cần tiếp tục làm tốt công tác phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tuyên truyền, thay đổi nhận thức, hành vi về chăm sóc sức khỏe cho người dân. Qua đó, từng bước nâng cao tỷ lệ người dân tham gia BHYT, giảm tỷ lệ SDD ở trẻ em, giảm tỷ lệ sinh con thứ ba, tăng tỷ lệ tiêm chủng cho bà mẹ và trẻ em…    

Nguyễn Oanh