Với mục tiêu xây dựng tỉnh trở thành một trong các trung tâm của vùng đồng bằng sông Hồng và cả nước về công nghiệp công nghệ cao thân thiện với môi trường, là một trong những tỉnh nằm trong nhóm dẫn đầu vùng đồng bằng Bắc Bộ về phát triển công nghiệp, rất nhiều giải pháp đã được Hà Nam triển khai thực hiện hiệu quả trong những năm qua. Quán triệt sâu sắc tinh thần Nghị quyết 11-NQ/TU, ngày 15/9/2021 của Tỉnh ủy Hà Nam khóa XX về đẩy mạnh phát triển công nghiệp, trọng tâm là công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ, chế biến, chế tạo và dịch vụ phục vụ phát triển công nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, từ năm 2021 đến nay, cùng với các giải pháp về đầu tư phát triển hạ tầng giao thông, hạ tầng khu công nghiệp (KCN), Hà Nam đã đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; tập trung tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho doanh nghiệp (DN); thực hiện hiệu quả 10 cam kết của tỉnh đối với nhà đầu tư. Từ đó, tạo bước chuyển mạnh về chất trong lĩnh vực thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp. Hiện, Hà Nam có 8/16 KCN đã đi vào hoạt động với tổng diện tích trên 2.500ha. Đến nay, tỷ lệ lấp đầy đạt trên 80%; 4 KCN đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư (gồm các KCN:  Đồng Văn V;  Đồng Văn VI; Kim Bảng I; Thanh Bình II) đang trong giai đoạn đầu tư hạ tầng. Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư, từ ngày 1/1/2024 - 30/11/2024, toàn tỉnh đã thu hút được 89 dự án, tăng 67,9% so cùng kỳ năm 2023; thực hiện điều chỉnh tăng giảm vốn cho 65 dự án, với tổng vốn điều chỉnh tăng 370,9 triệu USD (tăng 139%) và 2.091,5 tỷ đồng (giảm 7,5%). Lũy kế đến nay, Hà Nam có 1.259 dự án còn hiệu lực; trong đó, có 413 dự án FDI với số vốn đăng ký 6.667,3 triệu USD và 846 dự án trong nước với vốn đăng ký 182.581,7 tỷ đồng. Bà Vũ Thị Minh Phượng, Phó Trưởng Ban quản lý các KCN tỉnh, cho biết: Để công nghiệp tiếp tục phát huy vai trò trụ đỡ quan trọng của nền kinh tế, thời gian tới, ban tiếp tục tham mưu cải thiện hơn nữa môi trường thu hút đầu tư, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính; đồng thời, cung cấp đầy đủ dịch vụ chất lượng cao cho nhà đầu tư tại các KCN. Không chỉ quan tâm tới những nhà đầu tư đã và đang thực hiện các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh, Hà Nam sẽ đẩy nhanh công tác quy hoạch các KCN giai đoạn mới để thu hút đầu tư...

Với quan điểm ưu tiên phát triển công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ, chế biến, chế tạo và dịch vụ phục vụ phát triển công nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, tại buổi làm việc với các nhà đầu tư đến từ tỉnh Gunma (Nhật Bản), đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Trương Quốc Huy đã nhấn mạnh: Hà Nam sẽ chú trọng thu hút nhà đầu tư vào các ngành công nghiệp ô tô, công nghiệp điện tử, công nghệ thông tin, công nghiệp chế biến sâu các sản phẩm nông nghiệp, công nghiệp hỗ trợ phục vụ các ngành công nghiệp, nông nghiệp. Đây là các ngành tận dụng được nền tảng, trình độ phát triển công nghiệp hiện có cũng như tiềm năng của Hà Nam. Đối với các ngành công nghiệp công nghệ cao đòi hỏi hàm lượng kỹ thuật cao hơn như các sản phẩm công nghiệp công nghệ cao, công nghệ sinh học và dược phẩm, Hà Nam sẽ chủ động, tích cực chuẩn bị hạ tầng các KCN, khu công nghệ cao hiện đại, đồng bộ, đẩy mạnh đào tạo nhân lực chất lượng cao và quảng bá tới các nhà đầu tư lớn về cơ hội và các ưu đãi của tỉnh... Theo đó, trọng tâm năm 2025, Hà Nam sẽ tiếp tục huy động các nguồn lực, ưu tiên đầu tư xây dựng, hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại; đẩy nhanh tiến độ đầu tư phát triển hạ tầng logistics, các công trình, dự án giao thông kết nối các KCN, hạ tầng cảng thủy nội địa,... tạo điều kiện thuận lợi cho DN trong việc tiếp cận các dịch vụ, cắt giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Cùng với đó, hoàn thành, đưa vào hoạt động Dự án Cụm cảng Yên Lệnh Hà Nam.

Với nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt, Hà Nam  đã và đang tạo được những bứt phá trong phát triển công nghiệp, với giá trị sản xuất công nghiệp tăng cao qua các năm. Riêng năm 2024, giá trị sản xuất công nghiệp (giá so sánh 2010) của tỉnh tăng 17,54% so với năm 2023; đạt 109,6% kế hoạch năm. Tỷ trọng công nghiệp - xây dựng chiếm gần 70% trong cơ cấu kinh tế của tỉnh. Tốc độ tăng trưởng các sản phẩm công nghiệp chủ yếu cũng tăng cao so với năm 2023; trong đó, thiết bị điện tử tăng 56,9%; dây điện các loại tăng 33,5%; sữa tăng 14,1%...

Những con số trên đã góp phần tạo nên những gam màu sáng cho bức tranh kinh tế của tỉnh năm 2024 và đưa ngành công nghiệp thực sự trở thành điểm tựa vững chắc, tạo đà thúc đẩy các ngành kinh tế phát triển.

Mặc dù, chỉ chiếm 6,5% trong cơ cấu kinh tế của tỉnh, nhưng nông nghiệp vẫn được xác định là một trong những trụ đỡ an sinh quan trọng của nền kinh tế trong giai đoạn phát triển mới. Vì vậy, ngay sau khi Nghị quyết 15-NQ/TU, ngày 15/9/2021 của Tỉnh ủy khóa XX về đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới (NTM) bền vững, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu tỉnh Hà Nam giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 được ban hành, ngành nông nghiệp đã chủ động xây dựng, triển khai hiệu quả các chương trình, đề án trọng tâm, trọng điểm; thúc đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu mùa vụ, cơ cấu cây trồng, vật nuôi; từng bước thực hiện cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp; liên kết sản xuất nông sản sạch hàng hóa; thu hút doanh nghiệp đầu tư sản xuất cây trồng hàng hóa chất lượng cao; ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ cao vào sản xuất; hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung; tạo chuỗi giá trị trong sản xuất nông nghiệp. Cùng với chương trình xây dựng NTM, chương trình OCOP năm 2024 cũng được triển khai hiệu quả. Hiện toàn tỉnh có 130 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên (trong đó 17 sản phẩm đạt hạng 4 sao).

 Theo nhận định của ông Ngô Mạnh Ngọc, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), năm 2024 được đánh giá là một năm bất thuận đối với sản xuất nông nghiệp của tỉnh. Mưa lũ sau cơn bão số 3 vượt mức lũ lịch sử đã gây ngập úng tại nhiều khu vực trên địa bàn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất, đời sống người dân (ước thiệt hại gần 800 tỷ đồng). Tuy nhiên, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự quyết liệt chỉ đạo, điều hành của tỉnh, của ngành nên sản xuất nông nghiệp năm 2024 vẫn đạt kết quả khả quan. Tổng giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản ước đạt 8.596 tỷ đồng (giá so sánh 2010), bằng 98,3% kế hoạch và tăng 0,63% so với năm 2023. Toàn tỉnh hiện có 4 khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với tổng diện tích 482,5 ha, đã thu hút 5 doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao gồm: Công ty WinEco, Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển nông nghiệp CNC Hà Nam, Công ty TNHH Bejo Việt Nam, Công ty Cổ phần nông nghiệp công nghệ cao Phù Vân, HTX sản xuất, dịch vụ Thanh Hà. Hơn 70 mô hình cánh đồng mẫu đã phát huy hiệu quả sản xuất; 70,8% lượng sản phẩm được tiêu thụ thông qua việc ký kết hợp đồng với các công ty, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh...

Sau 4 năm thực hiện Đề án Xây dựng mô hình sản xuất cây ăn quả an toàn vùng chuyển đổi đất lúa tỉnh Hà Nam giai đoạn 2021-2025, Hà Nam đã xây dựng được 4 vùng sản xuất cây ăn quả với tổng diện tích 48,95/50,2 ha (đạt 97,51% kế hoạch); trong đó: cây bưởi 20,3 ha (Châu Giang, Duy Tiên 13,01 ha; An Ninh, Bình Lục 7,29 ha); cây vải lai U trứng 23.92ha (tại Nguyễn Úy, Kim Bảng); cây ổi Đài Loan 4,73ha (tại Thanh Hương, Thanh Liêm). Đến thời điểm này, cả 4 vùng sản xuất đã được cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP; hiệu quả kinh tế cao hơn 2 - 4 lần so với trước chuyển đổi.

Với những bước đi đúng, trúng, phù hợp, quá trình tái cơ cấu ngành Nông nghiệp đã đem lại những hiệu ứng tích cực. Sản xuất nông nghiệp đã và đang hướng tới chuỗi giá trị xanh, bền vững.

Trong định hướng phát triển tổng thể của tỉnh, cùng với công nghiệp, nông nghiệp, thương mại, dịch vụ (TM-DV) được xác định là một trong những trụ cột quan trọng của nền kinh tế. Nghị quyết 12-NQ/TU ngày 15/9/2021 của Tỉnh ủy khóa XX về đẩy mạnh phát triển TM-DV, trọng tâm là du lịch và logistics tỉnh Hà Nam giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, cũng đã nêu rõ: Mục tiêu đến năm 2025, cơ cấu TM-DV chiếm tỷ trọng 28,5%, đến năm 2030 chiếm tỷ trọng 30% GRDP của tỉnh; tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng giai đoạn 2021-2025 đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 15%/năm; giá trị xuất khẩu giai đoạn 2021-2025 tăng 15%/năm; phấn đấu thu hút từ 1-2 trung tâm thương mại, siêu thị quy mô lớn cấp vùng...

Theo đó, những năm qua, Hà Nam đã tập trung huy động mọi nguồn lực đầu tư cho các lĩnh vực kết cấu hạ tầng; đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực cho ngành TM-DV. Cùng với đó, tích cực cải thiện môi trường đầu tư, đẩy mạnh thu hút các DN đầu tư vào lĩnh vực TM-DV; tập trung phát triển thương mại điện tử và các loại hình thương mại dựa trên nền tảng số hóa; triển khai phương án chuyển đổi số toàn ngành; hỗ trợ DN, cơ sở sản xuất, kinh doanh tiếp cận kỹ năng phát triển thương mại điện tử, kết nối xúc tiến thương mại điện tử và ứng dụng các phần mềm quản lý thông tin khách hàng, quản lý bán hàng thông minh, đẩy mạnh hình thức mua sắm trực tuyến, thanh toán trực tuyến, từng bước thay đổi thói quen mua sắm, hành vi tiêu dùng của người dân theo hướng văn minh, hiện đại... Năm 2024 được đánh giá là năm ngành TM-DV của tỉnh có bước tăng trưởng mạnh mẽ và khá toàn diện. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng 15,7% so năm 2023. Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước tăng 27,1%; tổng kim ngạch nhập khẩu cũng tăng 29,8% so với năm 2023.

Theo Quy hoạch tỉnh Hà Nam thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050, trên địa bàn tỉnh sẽ hình thành một khu trung tâm thương mại đầu mối nông sản với diện tích khoảng 150 ha nằm tại các vị trí thuận tiện giao thông, gần ga đường sắt kết hợp với cảng nội địa để phân phối hàng hóa trong khu vực. Mỗi huyện, thị xã được quy hoạch một trung tâm thương mại quy mô vừa và nhỏ, cửa hàng tiện ích phù hợp với hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông ở mỗi địa phương. Riêng thành phố Phủ Lý, đến năm 2030, sẽ thực hiện nâng cấp, cải tạo 6 chợ, xây mới  chợ đầu mối Liêm Tiết; 1 trung tâm hội chợ triển lãm quy mô khoảng 1,5 ha; 1 trung tâm thương mại và 2 siêu thị loại III. Với sự góp mặt của Trung tâm thương mại GO! Hà Nam thuộc tập đoàn bán lẻ hàng đầu Thái Lan - Central Retail được coi là điểm nhấn tạo đà tăng trưởng mạnh trong lĩnh vực TM-DV của thành phố Phủ Lý và tỉnh Hà Nam trong những năm tiếp theo.

Hiện nay, trên địa bàn thành phố Phủ Lý cũng đang triển khai một đại dự án quy mô lớn - Sun Urban City, quy mô lên đến 420ha, tổng mức đầu tư 35.000 tỷ đồng. Dự án hứa hẹn đem tới diện mạo mới cho thành phố Phủ Lý với đa mục tiêu: xây dựng khu đô thị văn minh, hiện đại, đem lại cuộc sống đa tiện ích cho người dân; thay đổi cơ cấu kinh tế tỉnh Hà Nam, chuyển từ nông nghiệp sang công nghiệp và kinh tế dịch vụ. Với chiến lược đầu tư bài bản, có tâm, có tầm và có tiềm lực kinh tế, kỳ vọng Sun Urban City Hà Nam không chỉ tạo diện mạo mới mà còn nâng cao chất lượng sống cho người dân, thu hút nhiều nhà đầu tư, chuyên gia quốc tế, du khách; thậm chí thu hút giới nhà giàu, người nước ngoài và nguồn nhân lực chất lượng cao tới đây sinh sống, làm việc và tận hưởng cuộc sống.

Như vậy, cùng với công nghiệp xanh, nông nghiệp bền vững, TM-DV với những điểm nhấn quan trọng sẽ là động lực để Hà Nam từng bước vươn tầm, trở thành vùng đất đáng đến, đáng sống của cả nước.

Thực hiện: Thu Minh Thiết kế: Đức Huy