Năm 2019, Anne Lee Dozier ở Washington, Mỹ vui mừng khi mua được chiếc bình tại một cửa hàng đồ cũ ở địa phương với giá gần 4 USD.

"Chiếc bình trông cũ kỹ. Tôi nghĩ nó khoảng 20, 30 năm tuổi. Tôi nghĩ đây chỉ là món đồ nhỏ xinh mang về nhà, đặt trên kệ trang trí và để gợi nhớ về Mexico", cô cho biết.

Anne mang chiếc bình về nhà để trang trí. Cô đặt ở vị trí mà có thể rơi xuống đất bất cứ lúc nào nếu con mèo hoặc 1 trong 3 người con trai của cô va vào.

May mắn, suốt 5 năm qua chiếc bình vẫn nguyên vẹn. Vì nếu nó bị vỡ, hẳn cô sẽ hối hận vô cùng vì chiếc bình thực ra là một món đồ cổ có giá trị, tuổi đời từ 1.200 đến 1.800 năm.

Đầu năm 2024, cô đến thăm một bảo tàng quốc gia ở Mexicô thì phát hiện chiếc bình của cô rất giống chiếc bình đang trưng bày ở đó. Tò mò về chiếc bình của mình, cô quyết định nhờ một chuyên gia đánh giá.

Khi trở về Mỹ, cô lập tức viết thư và đính kèm ảnh chiếc bình của mình cho đại sứ quán Mexico tại Mỹ. Cô nhanh chóng nhận được phản hồi như sau: "Xin chúc mừng. Chiếc bình đó là một món đồ cổ. Chúng tôi rất muốn có được nó".

Chiếc bình là một phần lịch sử của người Maya. Nó được làm ra vào thời điểm nền văn minh Maya đang ở đỉnh cao.

Anne Lee Dozier đã quyết định trao tặng chiếc bình cho bảo tàng. Cô cho rằng cảm giác được đóng một vai trò trong hành trình tìm lại di sản văn hóa của một quốc gia có giá trị hơn rất nhiều so với một khoản tiền đến từ một cuộc đấu giá.

"Tôi rất vui mừng khi được góp một phần nhỏ trong câu chuyện hồi hương của chiếc bình này. Tôi hy vọng nó được quay trở lại đúng nơi mà nó thuộc về. Hơn nữa tôi cũng muốn đưa chiếc bình ra khỏi nhà mình. Nếu con trai tôi làm vỡ nó thì tôi sẽ hối tiếc mãi", cô nói.