Đến Nhà văn hóa thôn Nguyễn Phú (xã Thanh Hương, huyện Thanh Liêm) vào cuối chiều một ngày đầu hạ thấy các em thiếu nhi say sưa vui chơi trên những thiết bị được lắp đặt tại đây. Sân nhà văn hóa khá rộng, có khoảng gần 20 thiết bị phục vụ nhu cầu vui chơi, rèn luyện thể thao của thanh, thiếu nhi và người dân địa phương. Các thiết bị được lắp đặt xung quanh sân một cách hợp lý, đẹp mắt. Hai anh em Lại Đắc Hùng, Lại Đắc Hiếu đều trong độ tuổi thiếu nhi cho biết nhà các em gần đây, và gần như đi học về, hay vào những lúc rảnh là các em chạy ra đây vui chơi. Nhiều bạn và các anh chị trong thôn, học sinh trường tiểu học, trung học cơ sở gần đây giờ nghỉ cũng thường xuyên ra đây chơi, ai cũng rất thích vì được vui đùa thoải mái trong một không gian sạch sẽ, thoáng đãng, chơi hết trò nọ đến trò kia không biết chán.

Chị Nguyễn Thị Ánh, Bí thư Đoàn xã Thanh Hương cho biết, những năm qua, tổ chức Đoàn địa phương đã xây dựng được 3 điểm vui chơi miễn phí đặt tại nhà văn hóa các thôn: Lời, Nguyễn Phú, Lác Chiều. Để tạo được những điểm vui chơi này, trước hết Đoàn Thanh niên tham mưu với chính quyền địa phương tạo điều kiện về mặt bằng. Các điểm vui chơi miễn phí đều được đặt ở sân nhà văn hóa của các thôn.

Tiếp đó là huy động sự đóng góp, ủng hộ của đoàn viên thanh niên, bà con nhân dân địa phương, con em đang công tác, lập nghiệp xa quê hương. Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tích cực của tổ chức Đoàn, năm 2022 đã có 2 điểm vui chơi miễn phí cho trẻ được hoàn thành, năm 2023 khánh thành 1 điểm nữa và năm 2024 cũng đang trong quá trình xây dựng thêm 1 điểm. Đoàn xã phấn đấu đến hết nhiệm kỳ đại hội sẽ xây dựng được 9 điểm vui chơi miễn phí cho trẻ ở 9 thôn của xã.

Đặc biệt nhằm đa dạng hóa các sân chơi không mất phí cho trẻ, Đoàn thanh niên xã còn thành lập và duy trì Mô hình đọc sách ngày chủ nhật tại Nhà văn hóa thôn Nguyễn Phú. Từ nhiều nguồn ủng hộ, tại đây có khá nhiều sách, báo. Mỗi chủ nhật hoặc những khi rảnh rỗi, nhất là trong ngày hè thanh, thiếu nhi thường ra nhà văn hóa đọc sách, tạo nên một nét văn hóa đẹp, là sân chơi miễn phí bổ ích cho thanh, thiếu nhi. Tại điểm đọc sách, báo này các em còn được sinh hoạt văn nghệ, được dạy vẽ.

Chị Nguyễn Thị Ánh, Bí thư Đoàn xã Thanh Hương cho biết thêm, trong thời gian hè, tận dụng những đoàn viên thanh niên là học sinh trung học phổ thông, sinh viên đại học về quê nghỉ hè kết hợp với lực lượng đoàn viên tại lũy tre xanh, tổ chức Đoàn địa phương còn tổ chức nhiều hoạt động không thu phí rất thiết thực, ý nghĩa cho thiếu nhi, như dạy bơi, cứu đuối, phối hợp tổ chức giao lưu tiếng Anh với người nước ngoài,...

Chương trình xây dựng các điểm vui chơi miễn phí cho trẻ được tổ chức Đoàn các cấp triển khai từ nhiều năm nay. Theo số liệu từ Tỉnh đoàn Hà Nam, giai đoạn 2018-2022 các cấp bộ đoàn trong tỉnh đã xây dựng được tổng số 133 điểm vui chơi miễn phí cho trẻ. Năm 2023 xây mới và tu sửa được 40 điểm. 6 tháng đầu năm 2024, toàn tỉnh xây mới được 13 điểm. Tại các khu vực trung tâm cũng được đặt một số điểm vui chơi miễn phí, như ở Phủ Lý có điểm vui chơi tại Công viên Nguyễn Khuyến, Trung tâm hoạt động Thanh thiếu nhi,...

Để có được các điểm vui chơi miễn phí tổ chức Đoàn các cấp đã có nhiều cách làm sáng tạo, đẩy mạnh xã hội hóa kêu gọi sự quan tâm ủng hộ của các tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp, người dân, con em xa quê hương,… Cấp ủy, chính quyền địa phương thống nhất cao trong lãnh đạo, chỉ đạo đối với vấn đề này, tạo điều kiện về địa điểm đặt các điểm vui chơi. Các đoàn viên thanh niên một mặt vừa ủng hộ kinh phí, vừa tự lắp đặt, hoặc có nơi tự làm một số thiết bị để giảm chi phí, có thêm nhiều điểm vui chơi miễn phí hơn cho các em thiếu nhi.   

Ngoài ra, thực hiện các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, các địa phương đều xây dựng, nâng cấp hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao khá đồng bộ, là nơi vui chơi, luyện tập thể thao cho người dân nói chung trong đó có thanh, thiếu nhi. Ví dụ như hệ thống sân bóng ở các địa phương là địa điểm thường xuyên thu hút thanh, thiếu nhi đến đá bóng, vui chơi ngoài giờ học, nhất là trong thời gian nghỉ hè. Các nhà văn hóa là địa điểm sinh hoạt của thanh, thiếu nhi địa phương, nơi diễn ra các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao,…

Cùng với việc tạo các điểm vui chơi miễn phí, tổ chức Đoàn, ngành văn hóa, thể thao, ngành Giáo dục cũng tổ chức, phối hợp tổ chức nhiều sân chơi không mất phí cho trẻ em, nhất là trong dịp hè. Ví dụ tổ chức sinh hoạt hè cho các em ở khu dân cư, dạy các em múa, hát, dạy bơi, cứu đuối miễn phí, dạy kỹ năng sống,… Hoặc thi giới thiệu sách, tổ chức hội thi Tiếng hát hoa phượng đỏ, thi đấu bóng đá, giải bơi lội,… Các thư viện từ tỉnh đến huyện, thành phố, thị xã, các tủ sách ở địa phương cũng luôn mở cửa đón chào các em đến đọc miễn phí.

Trẻ em có quyền vui chơi, giải trí; được bình đẳng về cơ hội tham gia các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao phù hợp với độ tuổi. Nhờ đẩy mạnh xã hội hóa, những năm qua, sân chơi cho trẻ ngày càng đa dạng hóa, nâng cao chất lượng, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của trẻ trong đời sống hiện đại. Tuy nhiên, đa phần trong số này là các sân chơi mất phí, không phải gia đình nào cũng có điều kiện kinh tế thường xuyên cho con em tham gia các sân chơi đó được. Nhiều trẻ em thi thoảng, hoặc rất hiếm khi, thậm chí là chưa bao giờ được đến các sân chơi mất phí đó.

Và các sân chơi miễn phí sẽ là cơ hội để các em thỏa niềm khao khát vui chơi của con trẻ, tạo điều kiện cho mọi trẻ em đều được hưởng quyền vui chơi, giải trí, để các em có cơ hội phát triển toàn diện sau này trở thành những công dân tốt của xã hội. Vì thế mong rằng việc tạo những sân chơi miễn phí cho trẻ ngày càng được quan tâm để bảo đảm số lượng nhiều hơn, chất lượng tốt hơn, đa dạng hơn.