Trong thời điểm sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn, anh Trần Văn Bầu, Phó Giám đốc Công ty sản xuất vật liệu xây dựng Lý Nhân luôn hy vọng lãi suất vay vốn của các ngân hàng sẽ giảm để doanh nghiệp có cơ hội tiết giảm chi phí. Bởi từ giữa năm 2023, dù lãi suất đã giảm nhưng mức giảm lãi suất cho vay chưa thực sự đáng kể. Doanh nghiệp đang phải "gồng gánh" giá nhiên liệu đầu vào tăng cao, lương công nhân tăng, lãi suất ngân hàng cao, trong khi đó sản phẩm làm ra tiêu thụ chậm doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn.

Nói về việc các ngân hàng buộc phải niêm yết công khai lãi suất cho vay, anh Trần Văn Bầu cho rằng,  đây là cơ hội giúp cho doanh nghiệp và người dân có cơ sở để so sánh lãi suất giải ngân vốn vay giữa các ngân hàng, buộc các tổ chức tín dụng phải cạnh tranh để có khách hàng. Đối với các NHTM không điều chỉnh lãi suất phù hợp, khách hàng có thể chuyển đổi sang vay vốn của ngân hàng khác.

Cùng quan điểm với anh Trần Văn Bầu, nhiều khách hàng đã bày tỏ sự đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao sau khi NHNN ban hành công văn yêu cầu NHTM thực hiện việc công bố lãi suất cho vay bình quân, hạn cuối là ngày 1/4/2024. Theo đó, Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) công bố thông tin trên trang web về lãi suất cho vay bình quân từ tháng 3 là 6,49%/năm; chênh lệch giữa lãi suất cho vay bình quân với lãi suất huy động vốn bình quân là 3,12%/năm. Agribank công bố cho vay ngắn hạn đối với một số ngành, lĩnh vực ưu tiên theo chỉ đạo của Chính phủ, NHNN có mức lãi 4%/năm; lãi suất cho vay thông thường kỳ hạn ngắn là 5%/năm, trung dài hạn 6%/năm; cho vay thẻ tín dụng 13%/năm. Lãi suất cho vay bình quân ở mức 7,47%/năm, chi phí vốn vay bình quân 6%/năm (lãi suất huy động 4,2%/năm, các chi phí khác như dự trữ bắt buộc, dự trữ thanh toán, bảo hiểm tiền gửi và chi phí hoạt động 1,8%/năm); mức chênh lệch là 1,47%/năm. Ngân hàng TMCP Công thương (Vietinbank) công bố lãi suất cho vay bình quân là 6,3%/năm, chênh lệch lãi suất cho vay và huy động bình quân 2,45%/năm…

Theo lý giải của nhiều NHTM trên địa bàn, việc công bố mức lãi suất cho vay không có gì khó, bởi lãi suất cho cá nhân vay mua nhà, tiêu dùng… lâu nay đều được công khai. Tuy nhiên, đối với khách hàng doanh nghiệp có đặc thù riêng, lãi suất phụ thuộc khách hàng nên mức lãi suất cũng sẽ không giống nhau, dẫn tới rất khó có mức bình quân.

Ông Hoàng Xuân Hội, Phó Giám đốc Chi nhánh Agribank Hà Nam cho biết: Chi nhánh thường xuyên công khai mức lãi suất cho vay và huy động vốn tới khách hàng. Tuy nhiên, tùy vào từng nhóm khách hàng, thời gian vay theo các chương trình dự án, thời điểm huy động vốn và giải ngân với nhiều mức lãi suất khác nhau. Nếu công khai chi tiết sẽ gặp khó khăn. Trong 5 tháng đầu năm, chi nhánh huy động vốn giảm sâu đã tập trung giảm mạnh lãi suất cho vay, thậm chí có nhiều món chênh lệch giữa huy động và cho vay không nhiều chỉ khoảng 1,5 – 2%.

Theo tổng hợp của Chi nhánh NHNN tỉnh Hà Nam tính đến đầu quý II/2024, lãi suất huy động tiền gửi kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng phổ biến ở mức 4 – 4,5%/năm; kỳ hạn từ 6 tháng đến 12 tháng phổ biến từ 5– 6%/năm; kỳ hạn trên 12 tháng phổ biến từ 6 – 7%/năm. Lãi suất cho vay ngắn hạn phổ biến trong khoảng 7 – 9%/năm; lãi suất cho vay trung, dài hạn phổ biến trong khoảng 8 – 10%/năm.

Đối với USD, lãi suất huy động là 0%/năm đối với tiền gửi của tổ chức và cá nhân. Lãi suất cho vay phổ biến ở mức 4 – 5%/năm đối với ngắn hạn; từ 5 - 6%/năm đối với trung và dài hạn. Ước đến đầu tháng 4 dư nợ tín dụng trên địa bàn toàn tỉnh đạt khoảng hơn 72.500 tỷ đồng, trong đó dư nợ phân theo các mức lãi suất: Từ 7% trở xuống có 24.330 tỷ đồng (chiếm 33,84% tổng dư nợ); từ trên 7%/năm - 10%/năm có 31.950 tỷ đồng (chiếm 44,37%); từ trên 10%/năm - 11%/năm có 11.190 tỷ đồng (chiếm 15,56%); từ trên 11%/năm - 13%/năm có 2.684 tỷ đồng (chiếm 3,73%); trên 13%/năm là 1.793 tỷ đồng (chiếm 2,49% tổng dư nợ).

Trong thời gian tới, Chi nhánh NHNN tỉnh Hà Nam sẽ chỉ đạo các tổ chức tín dụng tích cực triển khai một số giải pháp tăng trưởng tín dụng, hướng tín dụng vào sản xuất, kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, bảo đảm an toàn, hiệu quả và kiểm soát rủi ro thanh khoản; tiếp tục tiết giảm chi phí, phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay ở mức hợp lý; triển khai chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ bảo đảm kịp thời hỗ trợ doanh nghiệp, người vay vốn gặp khó khăn, đồng thời không để trục lợi, làm sai quy định và sai lệch bản chất, nợ xấu.

Thực hiện nghiêm túc việc công bố công khai, minh bạch lãi suất cho vay bình quân để doanh nghiệp, người dân thuận lợi trong việc lựa chọn ngân hàng cho vay có lãi suất thấp, phù hợp yêu cầu sử dụng vốn tín dụng. Tập trung cho vay phục vụ đời sống, tiêu dùng, đẩy mạnh triển khai cho vay qua các hình thức điện tử, trực tuyến. Đẩy mạnh triển khai các chương trình, đề án, chính sách tín dụng như: Chương trình tín dụng 30.000 tỷ đồng đối với lĩnh vực lâm sản, thủy sản; Chương trình 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo lại chung cư cũ…