Hiện trên địa bàn tỉnh có khoảng 80 nghìn lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp ở các KCN; trong số này người địa phương chiếm gần 50 nghìn người, còn lại là lao động ngoại tỉnh và nước ngoài. Để giải quyết nhu cầu về nhà ở cho công nhân, người lao động, Chương trình đầu tư xây dựng NƠXH tại các KCN được tỉnh ta thực hiện với nhiều chính sách ưu đãi; trong đó, dự án NƠXH tại Khu đô thị Đồng Văn Xanh (thị xã Duy Tiên) do Liên danh Công ty cổ phần doanh nghiệp Hà Nam và Công ty TNHH Thi Sơn làm chủ đầu tư đã cơ bản hoàn thành với tổng diện tích sàn xây dựng khoảng 12.271 m2, có 372 căn hộ; khu NƠXH tại phường Đồng Văn do Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) làm chủ đầu tư, đang triển khai xây dựng có tổng diện tích sàn khoảng 50.200 m2, với 564 căn hộ.

Đặc biệt, từ cuối năm 2021, Khu thiết chế Công đoàn Hà Nam được xây dựng tại KCN Đồng Văn II. Đây là dự án đầu tiên của cả nước hoàn thành theo Đề án “Đầu tư xây dựng các thiết chế của Công đoàn tại các KCN, khu chế xuất” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 655/QĐ-TTg, ngày 12/5/2017. Khu thiết chế Công đoàn gồm 5 tòa nhà với tổng số 244 căn hộ, các căn có diện tích: 32,5m2; 35m2 và 45m2 để đoàn viên, người lao động lựa chọn với giá thuê từ 1-2 triệu đồng/tháng/căn, tùy theo diện tích, theo tầng. Đến nay, hơn 50% số căn đã được cho thuê và hiện có nhiều hồ sơ đang chờ xét duyệt. Khu thiết chế Công đoàn đưa vào sử dụng đã mang lại niềm vui cho nhiều công nhân, từng bước hiện thực hóa giấc mơ “an cư” để “lạc nghiệp” tại Hà Nam.

Chị Nguyễn Thị Bích Phượng (quê Phú Thọ) đang làm việc tại Công ty Honda Việt Nam tâm sự: Cả hai vợ chồng tôi đều ở Phú Thọ về Hà Nam làm công nhân đến nay được 8 năm, trước kia thuê nhà trọ điều kiện sinh hoạt chật trội, ẩm thấp, tiền điện, nước ở mức cao, không ổn định. Vì thế, chúng tôi luôn mơ ước có một căn hộ kiên cố để ở và cuối năm 2021 gia đình được xét duyệt thuê căn hộ diện tích 32m2 với 2 phòng, công trình phụ khép kín, giá thuê 1 triệu 450 nghìn đồng/tháng. Tôi rất hài lòng với căn hộ được thuê bởi giá phù hợp và căn hộ bảo đảm cho từ 4 - 5 nhân khẩu. Sau gần 3 năm được thuê căn hộ, vợ chồng tôi yên tâm làm việc và xác định gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.

Tại KCN Đồng Văn IV đang triển khai dự án xây dựng NƠXH trên diện tích hơn 15,1 ha, trong đó bao gồm: khu NƠXH, trung tâm thương mại, đất ở liền kề xã hội, đất ở liền kề thương mại. Dự án thực hiện có 80% diện tích đất xây NƠXH để bán với diện tích mỗi căn hộ chung cư từ 28,54m2 - 67m2 và có giá từ 300 triệu đồng -  619 triệu đồng/căn. Đối tượng được mua là cán bộ, công nhân làm việc tại KCN Đồng Văn IV chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình; chưa được mua, thuê hoặc thuê mua NƠXH; chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở, đất ở dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, học tập hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người trong hộ gia đình thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và từng khu vực (trường hợp có nhà ở thuộc sở hữu của mình thì diện tích nhà ở bình quân dưới 10 m2/người). Công nhân phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có NƠXH; trường hợp không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố nơi có NƠXH, có tham gia BHXH tại tỉnh một năm trở lên; thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập thường xuyên theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân. Nói cách khác, phải là người có thu nhập hằng tháng từ 11 triệu đồng trở xuống (132 triệu đồng/năm) nếu không có người phụ thuộc. Trường hợp là hộ nghèo, cận nghèo thì phải thuộc diện nghèo, cận nghèo theo quy định của Thủ tướng Chính phủ. Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Hà Nam cam kết cung cấp nguồn vốn cho vay mua NƠXH với giá trị lên đến 80%, lãi suất ưu đãi 4,8%/năm, thời gian vay vốn kéo dài 15 – 20 năm.

Ông Đinh Quốc Toàn, Phó Giám đốc Xí nghiệp quản lý vận hành KCN Đồng Văn IV cho biết: Tại đây đang hoàn thiện 4 toà Ký túc xá với tổng số 700 căn, hiện nay tòa Ký túc xá 4A với 186 căn đã cơ bản hoàn thiện. Theo kế hoạch năm 2024 ở KCN Đồng Văn IV tiếp tục khởi công 11 tòa với tổng số 2.021 căn. Bên cạnh đó, hoàn thiện các công trình: trường mầm non, trạm y tế, nhà văn hóa, công viên phục vụ nhu cầu sinh hoạt của con em và người lao động.

Thực hiện mục tiêu phát triển NƠXH bảo đảm công bằng và tăng khả năng tiếp cận hạ tầng đồng bộ với các dịch vụ xã hội thiết yếu; giải quyết nhu cầu về chỗ ở cho công nhân, gắn với khu vực sản xuất, tạo chỗ ở ổn định, nâng cao đời sống để công nhân an tâm lao động sản xuất, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.

Theo kế hoạch đến năm 2025, nhu cầu nhà ở cho người lao động đang làm việc trong và ngoài KCN trên địa bàn tỉnh cần trên 750.000m2 diện tích sàn. Ngày 10/8/2022, UBND tỉnh đã có Quyết định số 1526/QĐ-UBND về chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Khu NƠXH thuộc quy hoạch tổng mặt bằng Khu thiết chế Công đoàn và chấp thuận nhà đầu tư là Công ty cổ phần Arita thi công. Dự án xây dựng 910 căn tại KCN Đồng Văn II và triển khai xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật, xã hội như: nhà văn hóa, cây xanh, sân tập thể dục thể thao, bãi đỗ xe. Bên cạnh đó, một số dự án NƠXH đang trong quá trình chuẩn bị thủ tục đầu tư như: các dự án xây dựng khu nhà ở công nhân và NƠXH tại địa bàn các xã: Đồng Hóa, Nhật Tân, Đại Cương (Kim Bảng); Dự án đầu tư xây dựng khu NƠXH thuộc Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Khu thương mại và nhà ở đô thị tại các phường: Duy Minh, Duy Hải (thị xã Duy Tiên),...

Ngoài ra, một số dự án đã bố trí quỹ đất để xây dựng. Tại thời điểm này, tỉnh ta có 3 dự án NƠXH tại các KCN đang triển khai xây dựng với tổng diện tích sử dụng đất 66.026m2, tổng diện tích sàn xây dựng 219.043m2, tổng căn hộ khoảng 3.407 căn, cùng với đó có 2 dự án NƠXH đã và đang triển khai. Bên cạnh đó, tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng tập trung hoàn thiện Kế hoạch thực hiện Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân KCN giai đoạn 2021 – 2030”.

Có thể nói, việc xây dựng Khu thiết chế Công đoàn và các dự án NƠXH chính là thể hiện sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền các cấp, tổ chức Công đoàn với mong muốn giúp người lao động ổn định cuộc sống để yên tâm làm việc và gắn bó lâu dài với doanh nghiệp. Đây cũng là giải pháp quan trọng, cấp thiết để “giữ chân” người lao động ngoại tỉnh yên tâm làm việc và định cư tại Hà Nam; từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn.