Trước đó, Bộ trưởng Lloyd Austin, 70 tuổi, đã nhập viện hôm 1/1 vì biến chứng sau ca phẫu thuật ung thư tuyến tiền liệt. Tổng thống Joe Biden và Quốc hội Mỹ đã không được báo cáo về tình trạng sức khỏe của ông trong nhiều ngày.

Lầu Năm Góc lần đầu tiên thông báo về sự vắng mặt của vị quan chức này vào ngày 5/1, nói rằng ông đã quay trở lại làm việc. Tuy nhiên, cuối tuần qua, có thông tin tiết lộ rằng ông vẫn đang điều trị ở Trung tâm Quân y Quốc gia Walter Reed và phải làm việc từ xa.

Phía bệnh viện cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã được phẫu thuật xâm lấn vào ngày 22/12, nhưng phải tái nhập viện vào ngày 1/1 vì nhiễm trùng đường tiết niệu và cần chăm sóc đặc biệt. Các bác sĩ nói thêm rằng sức khỏe ông Austin đã tiến triển, nhưng việc hồi phục hoàn toàn có thể cần thêm thời gian. 

Khi được hỏi về thời điểm Tổng thống Biden được báo cáo về căn bệnh nan y của ông Austin, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby ngày 9/1 thừa nhận rằng Tổng thống Biden vừa biết sự việc vào trước đó cùng ngày. 

Trong báo cáo ngày 12/1, CNN dẫn lời một nhân viên quốc phòng giấu tên nói rằng Bộ trưởng Austin đã chỉ đạo Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ (CENTCOM) thực hiện các cuộc tấn công, cũng như theo dõi tình hình theo thời gian thực với đầy đủ khả năng liên lạc an toàn. Các nguồn tin nói thêm rằng sau khi tấn công vào các cơ sở quân sự của Houthi ở Yemen, người đứng đầu Lầu Năm Góc đã trao đổi với Hội đồng An ninh Quốc gia, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân và Tư lệnh CENTCOM.

Các quan chức trong chính phủ, kể cả ở Lầu Năm Góc, đã bối rối về diễn biến xảy ra vào thời điểm nhạy cảm hiện nay. Ông Austin đang phụ trách 1,4 triệu quân nhân của đất nước trong bối cảnh xung đột Israel-Hamas và Nga-Ukraine chi phối bối cảnh an ninh quốc gia của Mỹ. Bộ trưởng Austin chỉ đứng sau Tổng thống Mỹ Joe Biden trong chỉ huy quân đội và nhiệm vụ đòi hỏi ông phải có mặt ngay lập tức để ứng phó với bất kỳ hình thức khủng hoảng an ninh quốc gia nào.

Trong khi đó, hôm 11/1, Tổng thanh tra Lầu Năm Góc đã thông báo cho Bộ trưởng Quốc phòng và cấp phó của ông, Kathleen Hicks, rằng họ sẽ mở cuộc điều tra về lý do tại sao Tổng thống Mỹ và Quốc hội không được báo cáo kịp thời về bệnh tình của ông Lloyd Austin.

Nghị sĩ Đảng Cộng hòa Matt Rosendale tuyên bố ông sẽ tìm cách luận tội Bộ trưởng Austin với cáo buộc “vi phạm lời thề nhậm chức hết”. Bên cạnh việc Bộ trưởng không thông báo cho Tổng thống Mỹ và Quốc hội về bệnh tình của ông, nhà lập pháp này còn lên án việc quân đội Mỹ vội vàng rời khỏi Afghanistan vào tháng 8/2021.

Kể từ đó, một số chính trị gia Đảng Cộng hòa khác cũng đã kêu gọi luận tội ông Austin, trong đó có cả người đang dẫn đầu cuộc đua Tổng thống Mỹ năm 2024 Donald Trump.

Nhà Trắng ngày 8/1 cho biết Tổng thống Mỹ Joe Biden không xem xét sa thải Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin. Thư ký Báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre nói với các phóng viên ngày 8/1: “Tổng thống tiếp tục tin tưởng vào Bộ trưởng Austin. Điều quan trọng nhất là chúng tôi muốn thấy ông ấy hồi phục và trở lại Lầu Năm Góc.”

Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby cho biết: “Không có kế hoạch nào khác ngoài việc Bộ trưởng Austin tiếp tục giữ chức vụ”. Ông Kirby nói thêm rằng Tổng thống Biden tôn trọng việc Bộ trưởng Austin nhận trách nhiệm về sự thiếu minh bạch.