Cũng như nhiều địa phương thuần nông khác, xã Ngọc Lũ trước đây vốn là vùng quê yên bình. Tuy nhiên, nhiều năm trở lại đây do có đông người dân Ngọc Lũ, nhất là thanh niên trẻ ly hương đi làm xa trở về, mang lại nguồn kinh tế cho gia đình, nhưng trong đó cũng không ít người bị cuốn vào nghiện ngập ma túy, khiến tình hình ANTT trên địa bàn xã diễn biến phức tạp. Từ năm 2010 đến nay, trên địa bàn xã có hàng trăm người sử dụng ma túy có hồ sơ quản lý. Lực lượng chức năng đã bắt hàng chục vụ với hàng chục đối tượng phạm tội mua bán, tàng trữ trái phép chất gây nghiện. Để bảo đảm ANTT, thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống ma túy, TNXH trên địa bàn, Công an xã Ngọc Lũ đã tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai xây dựng mô hình “Dòng họ không có tội phạm và tệ nạn ma túy”. Đây là mô hình có ý nghĩa thiết thực, phù hợp với tình hình ANTT của địa phương cũng như tâm tư, nguyện vọng của nhân dân toàn xã.

Để mô hình hoạt động hiệu quả, tạo hiệu ứng lan tỏa sâu rộng và huy động sự tham gia của đông đảo quần chúng nhân dân, Đảng ủy xã đã ban hành nghị quyết chuyên đề về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đối với việc xây dựng, triển khai thực hiện mô hình; UBND xã thành lập ban chỉ đạo, ban hành kế hoạch, quy chế hoạt động và tổ chức hội nghị triển khai ký cam kết tới từng dòng họ trên địa bàn xã. Cấp ủy, chính quyền xã tăng cường chỉ đạo các ngành, đoàn thể, các thôn tuyên truyền đến hội viên, đoàn viên và nhân dân về mục đích, ý nghĩa trong việc triển khai xây dựng mô hình cũng như tác hại của ma túy. Sau một thời gian thực hiện mô hình khẳng định vai trò tổ chức tập hợp các hộ dân có quan hệ dòng tộc, sống liền kề trong một địa bàn, khu dân cư để cùng nhau phòng chống TNXH nói chung, ma túy nói riêng. Ngay sau khi phát động triển khai mô hình, đại diện 68 dòng họ trên địa bàn xã Ngọc Lũ đã đồng loạt ký cam kết với chính quyền địa phương bảo đảm con cháu trong dòng họ không phạm tội hay vướng vào tệ nạn ma túy. Thông qua các cuộc họp họ, ngày giỗ tổ, lễ, Tết, lúc con cháu tập trung đông đủ, bên cạnh việc ôn lại truyền thống dòng họ, hội đồng gia tộc tổ chức cho tất cả các thành viên trong các gia đình, dòng họ ký cam kết không vi phạm pháp luật và vướng vào ma túy, TNXH. Đồng thời, động viên con cháu tích cực tham gia phát hiện, tố giác tội phạm, thực hiện tốt quy định của địa phương trong bảo đảm ANTT.

Ông Trần Anh Ty, Trưởng ban khánh thiết dòng họ Trần Văn cho biết: Dòng họ Trần Văn có 38 hộ, trên 140 nhân khẩu, sinh sống trên địa bàn các thôn 1, 3, 5. Thông lệ hằng năm vào dịp lễ, Tết, thanh minh hoặc ngày giỗ cụ tổ dòng họ (16/10 âm lịch), con cháu trong họ ở khắp mọi miền đều tìm về tề tựu họp mặt đông đủ. Bên cạnh việc ôn lại truyền thống dòng họ, hội đồng gia tộc tổ chức sơ kết, phát thưởng khuyến học, nêu gương người tốt, việc tốt, phê bình những cá nhân, gia đình chưa đoàn kết, nhắc nhở mọi người chấp hành nghiêm quy định của pháp luật và địa phương. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục các thành viên trong dòng họ về Luật Phòng, chống ma túy, từ đó giúp con cháu nâng cao cảnh giác, chủ động phòng tránh. Mặt khác, đề nghị ông bà, bố mẹ lưu tâm quản lý, giáo dục các thành viên trong gia đình, nhất là con cháu ở tuổi vị thành niên, những người đi học, làm xa không mắc vào tệ nạn ma túy. Hội đồng gia tộc cũng tích cực vận động các gia đình tích cực tham gia đấu tranh, tố giác tội phạm, góp phần cùng quần chúng nhân dân và lực lượng công an đẩy lùi tội phạm, làm trong sạch địa bàn, giữ thôn làng bình yên. Với quyết tâm của những người đứng đầu dòng họ và sự đồng thuận của các thành viên trong họ, từ chỗ có 3 người mắc phải tệ nạn ma túy, đến nay dòng họ Trần Văn đã không còn ai tham gia buôn bán, tàng trữ, vận chuyển chất gây nghiện; dòng họ không phát sinh người nghiện ma túy trong nhiều năm.

Sau gần 5 năm triển khai mô hình “Dòng họ không có tội phạm và tệ nạn ma túy”, tình hình ANTT, tệ nạn ma túy tại xã Ngọc Lũ đã có nhiều chuyển biến rõ rệt. Mỗi cá nhân, gia đình, dòng họ đều nhận thức được tác hại của hiểm họa ma túy, đồng thời tích cực tham gia phòng ngừa, ngăn chặn. Từ chỗ né tránh, sợ bị trả thù, nhiều người dân đã chủ động thông tin, tố giác đối tượng mua bán trái phép chất ma túy. Nhiều gia đình có người nghiện ma túy đã tích cực chủ động phối hợp cùng chính quyền, đoàn thể tìm biện pháp cai nghiện cho con em mình. Bản thân những người nghiện từ chỗ xa lánh, ngại tiếp xúc cộng đồng, sau khi được bố mẹ, anh em dòng họ cảm hóa giúp đỡ… đã tự giác trình báo và xin tự nguyện đi cai nghiện. Cùng với đó, người dân đã cung cấp hàng trăm thông tin tố giác về tội phạm, tệ nạn ma túy, giúp lực lượng chức năng điều tra, làm rõ, bắt giữ hàng chục vụ mua bán, tàng trừ, vận chuyển chất gây nghiện trên địa bàn.

Trung tá Trần Bá Đạt, Trưởng Công an xã Ngọc Lũ cho biết: Việc xây dựng, duy trì có hiệu quả mô hình “Dòng họ không có tội phạm và tệ nạn ma túy” đã góp phần giữ vững ANTT, chặn đứng, đẩy lùi tệ nạn ma túy trên địa bàn. Để tiếp tục củng cố, giữ vững mô hình này, thời gian tới Công an xã tiếp tục phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể, lực lượng phát huy tính hiệu quả từ mô hình, vận động mỗi gia đình, dòng họ đẩy mạnh tuyên truyền, nhắc nhở con em tránh xa tệ nạn ma túy, góp phần thực hiện tốt phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, dựa vào sức mạnh của quần chúng nhân dân, ổn định ANTT tại địa phương.Dòng họ Trần Văn, xã Ngọc Lũ (Bình Lục) họp bàn nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của “Dòng họ không có tội phạm và tệ nạn ma túy”.