Anh V.H.C trú ở thành phố Phủ Lý (Hà Nam) nhận được tin nhắn messenger của một người bạn khoe việc cháu của người này tham gia một cuộc vẽ tranh và được vào vòng bình chọn trên Zalo; từ đó đề nghị anh C. vào Zalo quét mã QR người bạn gửi kèm để “like” và chia sẻ bình chọn cho cháu. Không chút nghi ngờ, anh C. làm theo rồi đi ngủ.

Nhưng ngày hôm sau, anh C. vô cùng bất ngờ khi thấy nhiều người quen gọi điện hỏi về việc anh vay tiền họ. Những người này nói rằng anh đã nhắn tin cho họ qua Zalo để hỏi vay tiền và họ đã chuyển tiền 05 triệu đồng vào số tài khoản anh gửi cho họ qua tin nhắn. Ngỡ ngàng kiểm tra Zalo của mình thì anh C. không đăng nhập Zalo của mình được nữa. Cùng lúc này, anh C. cũng nhận được điện thoại từ người bạn thông báo về việc người này đã bị “hack” Zalo và Facebook, đề nghị anh C. không dùng Zalo quét mã QR và click vào đường link bình chọn hoặc làm theo những tin nhắn khác từ messenger. Lúc này anh C. mới hiểu khi anh dùng Zalo quét mã QR để tham gia bình chọn cuộc thi vẽ tranh thì đã bị kẻ xấu chiếm đoạt quyền sử dụng Zalo. Từ đó, đối tượng đã mạo danh anh nhắn tin lừa vay tiền người thân, bạn bè.

Còn anh T.V.D trú ở thành phố Phủ Lý (Hà Nam) nhận cuộc gọi Video từ messenger của người bạn được khoảng 15 giây và tắt đi, sau đó lấy lý do lỗi mạng rồi nhắn tin hỏi vay mượn số tiền 05 triệu đồng. Tuy nhiên, qua nói chuyện, biết anh D. không còn đủ tiền nên đã vay 02 triệu đồng. Sau khi chuyển tiền xong, anh D. nhận được điện thoại của người bạn thông báo về việc bị “hack” Facebook. Lúc này anh D. mới biết Facebook của bạn anh đã bị các đối tượng “hack” để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Bằng phương thức: Tạo một Wedsite trên mạng rồi nhắn kèm đường link hoặc mã QR độc hại cho các tài khoản Zalo, Facebook (các đường link, mã QR độc hại này được ngụy trang bằng việc nhờ bình chọn cuộc thi ảnh/video/các món ăn ngon... trong các cuộc thi qua Zalo, Facebook) khi người dùng click vào các đường link hoặc sử dụng Zalo quét mã QR truy cập và điền đầy đủ thông tin cá nhân (số điện thoại, tên đăng nhập, mật khẩu…), các thông tin sẽ được chuyển vào các Wedsite do các đối tượng lập, từ đó chiếm đoạt tài khoản của các Zalo, Facebook này. Sau khi chiếm được quyền sử dụng, chúng thay đổi mật khẩu, xóa các thông tin xác thực của chủ tài khoản; nghiên cứu tin nhắn đến của bạn bè, người thân, từ đó gửi tin nhắn vay tiền, nhờ chuyển tiền tài khoản, mua thẻ điện thoại… nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản của người bị hại. Thủ đoạn này chính là một dạng tội phạm nắm bắt xu hướng tổ chức các cuộc thi bình chọn trực tuyến đang rất phổ biến hiện nay trên mạng xã hội.

Trao đổi với chúng tôi, Thượng tá Trương Đức Hưởng - Trưởng phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an Hà Nam cho biết: Các đối tượng lừa đảo qua mạng đều có trình độ, am hiểu về công nghệ thông tin. Chúng sử dụng phần mềm, thiết bị chuyên dụng để tấn công vào tài khoản mạng xã hội như Zalo, Facebook chiếm quyền sử dụng để tiếp cận danh sách bạn bè từ đó gửi tin nhắn qua mạng xã hội, đề nghị có việc gấp để vay tiền, nhờ chuyển tiền sau đó chiếm đoạt tài sản. Các tài khoản mà các đối tượng lựa chọn, đánh cắp, chiếm quyền quản trị thường là tài khoản có mật khẩu đơn giản, dễ nhớ.... Sau khi chiếm được quyền sử dụng tài Zalo, Facebook các đối tượng lừa đảo tập trung nghiên cứu thông tin cá nhân, sở thích, lịch sử trò chuyện, cách nói chuyện với bạn bè, người thân, sau đó mạo danh để nhờ sự giúp đỡ, với nội dung phổ biến như đang gặp khó khăn hoặc nói có việc gấp cần vay tiền, nhờ mua đồ, mua thẻ điện thoại rồi chiếm đoạt tài sản…

Trước thực trạng tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng xã hội diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn vô cùng tinh vi như hiện nay, Công an Hà Nam cảnh báo người dân nêu cao tinh thần cảnh giác khi tham gia hoạt động trên không gian mạng inernet, nhất là mạng xã hội Zalo, Facebook ... Chú ý không nhập thông tin cá nhân vào các địa chỉ website không tin cậy. Đồng thời cần tiến hành tăng cường độ bảo mật của mật khẩu tài khoản Zalo, Facebook, như: Xác thực mật khẩu 02 lớp qua số điện thoại, sử dụng các mật khẩu ít nhất có 8 ký tự có cả chữ, số, ký tự đặc biệt. Khi có người đề nghị vay tiền, chuyển tiền thì gọi điện thoại vào số của người đó để kiểm tra, xác minh xem có phải bạn bè mình cần vay hay không.

Bên cạnh đó, khi sử dụng mạng xã hội, người dân cần nâng cao cảnh giác, tuyệt đối không chia sẻ mật khẩu và  thông tin cá nhân như nghề nghiệp, ngày, tháng, năm sinh, các địa chỉ check in; không kết bạn trên mạng xã hội nên cảnh giác những tài khoản lạ, tài khoản là người nước ngoài, tài khoản chủ động mời kết bạn; không cung cấp thông tin cá nhân, chuyển tiền cho người khác khi chưa kiểm tra, xác thực thông tin chính xác của người được nhận, nhất là các trường hợp chuyển tiền, nạp thẻ điện thoại, mua bán hàng online trên mạng. Bên cạnh đó những người dân có nhu cầu tìm việc làm hoặc đi xuất khẩu lao động cần tìm hiểu rõ nhân thân, lai lịch, mối quan hệ của đối tượng; xác minh rõ thông tin mà đối tượng đưa ra…, để tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra. Khi phát hiện dấu hiệu bị lừa đảo cần nhanh chóng trình báo cơ quan Công an để tiến hành xác minh, kịp thời xử lý vụ việc, truy bắt đối tượng./.