Đợt mưa úng tháng 7/2018, hơn 300 ha lúa mùa của HTX Quế Sơn, xã An Lão (Bình Lục) vẫn được bảo đảm, dù lượng mưa lên đến hơn 300mm. Ông Chu Hữu Việt, Giám đốc HTXDVNN Quế Sơn cho biết: Từ khi đầu tư loại máy bơm công nghệ mới, việc tưới, tiêu của HTX luôn được bảo đảm.
Máy bơm trục đứng 2 chiều lắp đặt ngay tại cửa cống ở HTX Quế Sơn, xã An Lão (Bình Lục).
Qua tìm hiểu được biết, 2 máy bơm trục đứng vận hành cả 2 chiều tưới, tiêu được HTX Quế Sơn đầu tư từ vụ mùa năm 2016 và đầu vụ xuân 2017.
Các máy bơm đều được lắp đặt theo hình thức treo ngay tại cửa cống trên tuyến sông Sắt qua địa bàn, không cần nhà trạm, bể hút, bể xả như các trạm bơm điện thông thường.
Chi phí mua loại máy bơm này khá hợp lý, dưới 200 triệu đồng/máy, bằng hơn 20% chi phí để xây dựng trạm bơm điện nội đồng có công suất 1.000 m3/giờ. Trong khi đó, công suất của máy bơm trục đứng 2 chiều tại Quế Sơn lên đến 3.500 m3/giờ. Vận hành trạm bơm rất đơn giản, chỉ cần điều khiển tủ điện được đặt bên cạnh cống có máy bơm theo chiều tưới và tiêu.
Diện tích sản xuất của HTX Quế Sơn đều nằm cuối nguồn tưới, tiêu của hệ thống thủy lợi của Nhà nước. Chính vì thế, hàng vụ, nhiệm vụ tưới và tiêu cho sản xuất luôn gặp khó khăn, nhất là tiêu úng.
Trước đây, khi có mưa lớn, lượng mưa lên đến hơn 200 mm có đến 60% diện tích lúa của HTX bị ngập úng. Từ khi đầu tư 2 máy bơm trục đứng 2 chiều công nghệ mới việc tưới, tiêu cho mùa vụ luôn được bảo đảm. Chi phí tiền điện cho hoạt động của máy bơm cũng tiết kiệm rất nhiều so với trước.
Vụ mùa vừa qua, thôn An Lão của HTX có tổng diện tích gieo cấy 142 ha, trong đó, máy bơm trục đứng 2 chiều đảm nhận tưới 126 ha, còn lại là trạm bơm điện cũ của xã có công suất 1.000 m3/giờ tưới 16 ha. Sau đợt tưới đổ ải đầu vụ, theo tính toán của HTX, máy bơm mới đảm nhận tưới diện tích nhiều gấp 7 lần, nhưng tiền điện chỉ hết hơn 6 triệu đồng, trong khi trạm bơm điện chi phí tiền điện hết hơn 14 triệu đồng.
Được biết, cùng với HTX Quế Sơn, HTX Hòa Bình (An Lão) và HTX An Nội (Bình Lục) mỗi HTX đầu tư 1 máy bơm trục đứng 2 chiều. Tại các xã này, việc tưới, tiêu đang phát huy hiệu quả. Tại HTX An Nội, mặc dù máy bơm được lắp đầu cống kênh nội đồng nhưng việc tưới tiêu cho mùa vụ tốt hơn rất nhiều so với trước đây.
Đối với sản xuất nông nghiệp, nhất là các huyện phía Nam nằm trong vùng đồng chiêm trũng việc tưới, tiêu, nhất là tiêu úng cho mùa vụ luôn gặp khó khăn bởi phần lớn các trạm bơm điện được xây dựng từ lâu, công suất nhỏ (chủ yếu là các máy bơm có công suất 1.000 m3/giờ). Tại những nơi này, lúa mới cấy chỉ cần mưa trong thời gian ngắn, lượng mưa khoảng 100 mm là có diện tích bị ngập, úng do năng lực máy bơm tiêu thoát chậm. Do vậy, máy bơm trục đứng 2 chiều công nghệ mới tại HTX Quế Sơn giúp có thêm giải pháp lựa chọn thay thế máy bơm cũ.
Tuy nhiên, theo ông Chu Hữu Việt, Giám đốc HTXDVNN Quế Sơn, để máy bơm trục đứng 2 chiều phát huy hiệu quả thì hệ thống kênh mương chính phải bảo đảm mặt cắt, dòng chảy thông thoáng… Với công suất lên đến 3.500m3/giờ nếu kênh nhỏ, bờ yếu khi bơm tưới rất dễ bị vỡ. Đây là vấn đề các HTX cần quan tâm khi đầu tư loại máy bơm công nghệ mới này.
Mạnh Hùng
Mạnh Hùng