Cùng với sự phát triển của xã hội, công nghệ đã trở thành một phần tất yếu của cuộc sống. Nhất là với giới trẻ, việc tiếp cận sớm và thường xuyên với internet, mạng xã hội mang lại nhiều tích cực giúp việc học tập, trao đổi, chia sẻ thông tin, cập nhật xu hướng, giao lưu văn hóa… nhanh chóng và thuận lợi hơn, song ở đó cũng ẩn chứa nhiều nguy cơ, hệ lụy khi các bạn trẻ tiếp nhận những thông tin tiêu cực, độc hại do sự hạn chế về nhận thức, kỹ năng gây ảnh hưởng đến tâm lý, thái độ, hành vi, phong cách sống. Do vậy, các cấp bộ đoàn trong tỉnh đã, đang và sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, định hướng cho thanh thiếu nhi trên không gian mạng nhằm lan tỏa những thông tin, lối sống lành mạnh, tích cực theo phương châm “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”. Từ đó, nâng cao nhận thức cho thanh thiếu nhi về cách ứng xử có văn hóa trên không gian mạng, tránh được những ảnh hưởng tiêu cực từ internet và mạng xã hội.
Phát huy lợi thế của mạng xã hội
Để giáo dục, định hướng thế hệ trẻ, các cấp bộ đoàn trong tỉnh đã khai thác và phát huy tốt lợi thế của mạng xã hội, ứng dụng các nền tảng số để đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác truyền thông. Hiện nay, 100% cấp bộ đoàn từ tỉnh đến cơ sở đều thành lập trang fanpage, facebook thường xuyên đăng tải, chia sẻ các nội dung hoạt động của đơn vị; các thông tin thời sự chính thống về tình hình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, các vấn đề liên quan đến chủ quyền biên giới, hải đảo, vấn đề dư luận xã hội quan tâm, thanh niên quan tâm; những tấm gương thanh thiếu nhi tiêu biểu nhằm lan tỏa rộng rãi lối sống đẹp trong thế hệ trẻ. Duy trì hiệu quả chuyên mục “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp”, diễn đàn “Xây dựng tình bạn đẹp - Nói không với bạo lực học đường”.
Hằng tuần, Tỉnh đoàn thực hiện công tác báo cáo về tình tình tư tưởng thanh niên trong tỉnh và công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch về Trung ương Đoàn; thường xuyên cập nhật tình hình đoàn viên, thanh niên trên toàn tỉnh để kịp thời quan tâm và định hướng. Trong 3 tháng đầu năm 2024, Tỉnh đoàn đã chỉ đạo đăng tải 89 bài viết phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch trên không gian mạng, hệ thống trang thông tin của các cấp bộ đoàn...
Trong thời đại công nghệ số, tuyên truyền, giáo dục trên không gian mạng mang lại hiệu quả. Chỉ thực sự tập hợp, thu hút được đoàn viên, thanh thiếu nhi khi các cấp bộ đoàn bắt kịp với xu hướng của giới trẻ. Do đó, hằng năm, Tỉnh đoàn đều tổ chức hội nghị bồi dưỡng, tập huấn nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ công tác; kỹ năng truyền thông trong chuyển đổi số; hướng dẫn sử dụng các ứng dụng, công cụ phục vụ công tác tuyền thông hiện đại (ChatGPT, Capcut, Tiktok)… cho đội ngũ cán bộ đoàn chuyên trách, bí thư đoàn cấp cơ sở, giúp cán bộ đoàn nắm được kỹ năng biên tập, cung cấp thông tin, quản lý fanpage, nâng cao khả năng ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác truyền thông, đặc biệt là trên không gian mạng. Các nội dung về công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng; kỹ năng nhận diện các thông tin phản động; kỹ năng tổ chức sự kiện và vận động nguồn lực tổ chức các hoạt động của đoàn, đoàn kết tập hợp thanh niên cũng được tăng cường.
Bên cạnh đó, thường xuyên tuyên truyền, vân động đoàn viên, thanh thiếu nhi tham gia các cuộc thi trực tuyến do Trung ương Đoàn phát động, do các cấp, ngành, địa phương tổ chức. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền thực hiện Cuộc vận động “Ứng xử văn minh trên không gian mạng” với 4 quy tắc “Tuân thủ, lành mạnh, an toàn, trách nhiệm” nhằm xây dựng chuẩn mực đạo đức, giáo dục ý thức, tạo thói quen tích cực về các hành vi ứng xử trên không gian mạng cho đoàn viên, thanh thiếu nhi, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức, trách nhiệm trong việc sử dụng các thông tin trên mạng xã hội; giúp nhận diện âm mưu, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch; tạo môi trường cho đoàn viên, thanh thiếu nhi chủ động thay đổi, điều chỉnh hành vi để tham gia các hoạt động trên không gian mạng an toàn, lành mạnh.
Cán bộ đoàn cơ sở tham dự chương trình bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng, phương pháp đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng hiện nay.
Cần những giải pháp đồng bộ
Thực hiện Quyết định số 311/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình “Giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng trên không gian mạng giai đoạn 2022 – 2030”, Kế hoạch của UBND tỉnh về triển khai thực hiện Quyết định số 311/QĐ-TTg, mới đây, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn đã ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình “Giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi tỉnh Hà Nam trên không gian mạng giai đoạn 2024 – 2030”, xác định rõ các chỉ tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể.
Chương trình phấn đấu đến năm 2025, có 95% cán bộ đoàn, hội, đội và trên 90% đoàn viên, hội viên, trên 80% thanh thiếu niên được tuyên truyền và tích cực thực hiện Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội; đến năm 2030, đạt 100% và 95% các chỉ tiêu tương ứng. Đến năm 2025, đạt trên 70% và phấn đấu đạt trên 90% thanh niên sử dụng và tương tác thường xuyên với ứng dụng di động “Thanh niên Việt Nam”, fanpage Sức trẻ Hà Nam vào năm 2030. Phấn đấu đến năm 2025, đạt trên 80% và đến năm 2030 đạt 100% cán bộ làm công tác thanh niên, thiếu niên và nhi đồng được bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới, nâng cao trình độ, kỹ năng, nghiệp vụ, phương pháp tuyên truyền, giáo dục, đấu tranh trên không gian mạng.
Năm 2025 đặt mục tiêu đạt trên 75% và đến năm 2030 đạt 100% cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh thực hiện triển khai tài liệu và tổ chức giảng dạy tích hợp kỹ năng thích ứng, sử dụng không gian mạng an toàn, tích cực, hiệu quả cho học sinh, sinh viên. Bên cạnh đó, từ năm 2025 đến năm 2030, chương trình phấn đấu 100% trang mạng xã hội của đoàn các cấp từ tỉnh đến cơ sở đăng tải từ 3 - 5 bài viết/tuần tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng. 100% xã, phường, thị trấn mỗi ngày xây dựng hoặc đăng tải, chia sẻ ít nhất 1 - 2 tin tốt, mỗi tuần chia sẻ từ 1 - 2 câu chuyện đẹp. Đoàn cấp tỉnh sẽ tổ chức mỗi năm ít nhất 2 - 5 trào lưu trên không gian mạng nhằm thu hút thanh, thiếu nhi hưởng ứng, làm theo. 100% đoàn cấp huyện và ít nhất 70% đoàn cấp cơ sở (đến năm 2030 đạt 100%) có đội hình thanh niên tình nguyện tuyên truyền, lan tỏa tin tốt và đấu tranh phản bác thông tin xấu độc.
Đoàn cấp tỉnh và 100% đoàn cấp huyện xây dựng bộ tư liệu trực quan ứng dụng chuyển đổi số về các địa danh, di tích lịch sử, văn hóa truyền thống của địa phương phục vụ công tác tuyên truyền và nhu cầu tìm hiểu của thanh thiếu nhi. Đạt 70% vào năm 2025 và 90% vào năm 2030 hộ gia đình đồng hành, hỗ trợ thanh niên, thiếu niên, nhi đồng trong việc tham gia các hoạt động giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa trên không gian mạng do các cấp, ngành, cơ quan, đơn vị tổ chức.
Để đạt được các chỉ tiêu đề ra, Tỉnh đoàn chỉ đạo các cấp bộ đoàn tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, kỹ năng cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên, thiếu niên, nhi đồng khi tham gia các hoạt động trên không gian mạng an toàn, hiệu quả; phát động và triển khai Cuộc vận động “Thanh niên ứng xử văn minh trên mạng xã hội” giai đoạn 2024 – 2030; tuyên truyền, vận động thanh niên, thiếu niên, nhi đồng thực hiện tốt Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội. Giám sát, bảo vệ, ngăn chặn, xử lý thông tin vi phạm pháp luật trên không gian mạng ảnh hưởng tiêu cực đến thanh niên, thiếu niên, nhi đồng. Tổ chức các hoạt động trải nghiệm và sinh hoạt tập thể trong giáo dục kỹ năng sống, văn hóa ứng xử cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng.
Triển khai hiệu quả Cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp” trên không gian mạng. Xây dựng, nâng cấp, vận hành, quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả các kênh thông tin trên không gian mạng; xây dựng các sản phẩm truyền thông hiện đại phục vụ công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng trên không gian mạng như: Infographic, video clip, thực hiện các chiến dịch truyền thông.
Cùng với đó, là tổ chức hiệu quả các hoạt động sử dụng không gian mạng để thu hút, tập hợp thanh niên, thiếu niên, nhi đồng; đào tạo, bồi dưỡng, kết nối đội ngũ cán bộ, chuyên gia, trí thức trẻ thực hiện công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng trên không gian mạng.
Bí thư Tỉnh đoàn Trần Ngọc Nam nhấn mạnh, việc thực hiện tốt Chương trình “Giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi tỉnh Hà Nam trên không gian mạng giai đoạn 2024 – 2030” sẽ góp phần xây dựng thế hệ trẻ có bản lĩnh vững vàng, giàu lòng yêu nước, có tri thức, văn hóa, có ý thức tuân thủ pháp luật; có trách nhiệm với cộng đồng, xã hội; có ước mơ, hoài bão, khát vọng và kỹ năng hội nhập quốc tế. Hình thành và phát triển trong thanh niên, thiếu niên và nhi đồng các kỹ năng nhận diện, xử lý, làm chủ thông tin và các công cụ, phương tiện kỹ thuật trong hoạt động giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa trên không gian mạng; chủ động sàng lọc, nhận diện được các thông tin “xấu”, “độc”, tiếp nhận thông tin tích cực trên không gian mạng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, góp phần tích cực thực hiện hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2020 – 2025. Thúc đẩy thanh thiếu nhi thi đua học tập, rèn luyện lập thân, lập nghiệp; nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão, khát vọng đưa đất nước vươn lên, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới.
Hoàng Hải