Do cuộc sống bận rộn nên để tiết kiệm thời gian, nhiều người có xu hướng chọn thực phẩm được sơ chế sẵn tại các chợ, siêu thị. Tiện lợi, nhanh chóng song chất lượng những thực phẩm này rất đáng lo ngại, nhất là khi sức khỏe người tiêu dùng không được nhiều người bán đặt lên hàng đầu.
Thực phẩm tươi sống sơ chế sẵn được nhiều người tiêu dùng lựa chọn. Ảnh: Thế Trang
Nắm bắt được nhu cầu mua thực phẩm sơ chế sẵn của người dân ngày một tăng, những người bán cũng nhanh chóng sắm sửa những thiết bị chuyên dụng để đáp ứng. Thịt xay sẵn, cua xay sẵn, cá làm sẵn hay thịt thái lát… các mặt hàng này lúc nào cũng sẵn có với đủ mọi loại giá. Đánh vào tâm lý thích tiện lợi và không phải ai cũng có máy xay thực phẩm trong nhà, nên thực phẩm sơ chế sẵn luôn hút khách.
Giữa tiết trời oi bức mùa hè, canh cua là món ăn được ưa chuộng hơn cả. Bởi thế, tất cả các cửa hàng bán cua đều trang bị thêm chiếc máy xay cua hoặc cối giã để phục vụ miễn phí các thực khách khi có nhu cầu. Song điều đáng nói là khâu sơ chế cua trước khi cho vào giã/xay được người bán làm rất qua loa. Trong khi đó, môi trường sống của cua đồng có thể chứa các chất độc hại hay chất bẩn, vì vậy khi chế biến cần ngâm nước muối, rửa sạch nhiều lần để có thể loại bỏ tối đa lượng chất bẩn, kí sinh trùng… Tận mắt chứng kiến cảnh rửa cua của người bán hàng, một người tiêu dùng thắc mắc "Như thế sao mà sạch" thì nhận được câu trả lời "Sạch rồi em ạ, bao nhiêu người ăn có làm sao đâu?". Cua do khách hàng chọn còn làm như thế nói gì đến thịt cua xay sẵn để bán. Ai dám bảo đảm là không có thịt cua chết ở trong đó. Và như thế, những con cua còn chưa sạch sẽ được đưa vào bữa ăn hàng ngày của nhiều gia đình một cách thật nhẹ nhàng.
Còn tại các cửa hàng bán thịt lợn, thịt bò, việc sơ chế thịt như băm, xay cũng được nhiều khách hàng yêu cầu. Khâu rửa thịt cũng nhanh trong "một nốt nhạc" rồi băm băm, chặt chặt trên chiếc thớt đã bị bào mòn, bong tróc. Thịt trước khi băm, xay cũng chẳng được rửa kỹ với lí do ở quầy bán hàng không có nhiều nước. Còn có cả thịt băm sẵn, xay sẵn để người mua không phải chờ đợi lâu. Chiếc máy xay được dùng nhiều lần mà không được lau rửa hay che đậy dễ trở thành nơi trú ngụ của vi khuẩn gây hại cho sức khỏe. Thế nhưng nhiều bà nội trợ vẫn cứ hồn nhiên mua về dùng trước, còn chất lượng… để nói sau. Tại các cửa hàng bán gia cầm, một thùng nước có thể dùng để thịt cả chục con gia cầm là chuyện bình thường. Không chỉ vậy, các thực phẩm trên được bày bán trong điều kiện nhếch nhác, bẩn thỉu khi chỗ giết mổ và chỗ bán hàng không có sự phân cách. Chủ một cửa hàng bán gia cầm tại chợ phường Lê Hồng Phong (TP. Phủ Lý) cho biết: Giết mổ gia cầm tại chợ thì tất nhiên không thể sạch bằng ở nhà, song nếu không làm thì gà, vịt không ai mua vì khách hàng rất ngại làm việc đó. Vậy là, chính tâm lý "ngại" của người tiêu dùng khi mua thực phẩm tươi sống đã vô tình nhiễm bẩn cho thực phẩm của mình cũng như ô nhiễm môi trường trong khu vực chợ, tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh ra cộng đồng. Khi nguồn gốc thực phẩm không có sự kiểm tra, giám định về chất lượng, độ an toàn, cách chế biến lại mất vệ sinh, vậy thì an toàn thực phẩm đúng là chuyện không tưởng.
Lựa chọn thực phẩm chế biến sẵn đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Ảnh: Thế Trang
Là người rất bận rộn với công việc kinh doanh, bà Lê Thị Thanh, phường Lê Hồng Phong là một "tín đồ" của thực phẩm sơ chế sẵn. Khái niệm về an toàn thực phẩm với bà đơn giản là người thân không bị ngộ độc. Sản phẩm chỉ cần nói là lợn sạch, mới giết mổ, "chỗ quen"… ngần ấy thông tin của người bán hàng là đã khiến bà phần nào yên tâm sử dụng.
Không chỉ ở chợ, thực phẩm sơ chế sẵn còn được bày bán ở rất nhiều các cửa hàng tạp hóa, siêu thị, trong đó chiếm vị trí khá lớn là các loại cá, tôm, mực. Từ các loại cá basa phi lê, cá thu, cá hồi cắt khúc đến các loại tôm, mực đã được làm sạch, lột vỏ hoặc thái nhỏ rồi cả chả giò, chả cá, lẩu các loại… để người mua về chỉ việc rã đông là có thể chế biến được ngay. Giá của các loại cá đông lạnh, sơ chế này không rẻ, có thể cao gấp 3-4 lần cá tươi nhưng đổi lại là bán quanh năm và đã được làm sạch, tiện dụng nên được nhiều khách hàng ưa chuộng.
Trước tình trạng mất an toàn vệ sinh thực phẩm đáng báo động như hiện nay, người tiêu dùng nên cân nhắc lựa chọn các loại thực phẩm tươi sống được sơ chế sẵn, góp phần bảo đảm sức khỏe gia đình.
Hoàng Hải