Sưng tấy bề mặt lưỡi, mất vị giác, khô miệng có thể xảy ra trong khoang miệng của người bệnh khi mắc Covid-19, thậm chí kéo dài sau khi âm tính.
Trong các triệu chứng thường gặp khi mắc Covid-19, hầu hết bệnh nhân đều gặp phải ở khoang miệng như giảm cảm nhận vị giác; sai lệch về vị giác, theo đó, cảm nhận mọi thứ đều có vị ngọt, chua, đắng hoặc tanh; hoặc mất toàn bộ vị giác. Ngoài ra, một số bệnh nhân COVID-19 bị các tổn thương trên hoặc dưới lưỡi hoặc dọc theo lợi và hai bên miệng. Dưới đây là 3 triệu chứng phổ biến nhất:
Mất vị giác
Mất vị giác là một trong những triệu chứng thường gặp khi mắc Covid-19. Các nghiên cứu chỉ ra 60% - 80% F0 bị thay đổi mùi vị và có khoảng 10% mất mùi trong nhiều tuần. ThS.BS Nguyễn Diệu Hồng, Nguyên bác sĩ Trung tâm Hô hấp Bệnh viện Bạch Mai, cho biết, tình trạng mất vị giác làm giảm khả năng ăn uống khiến cơ thể thiếu hụt dinh dưỡng. Đặc biệt, khi F0 có dấu hiệu sốt, mệt mỏi, bị mất năng lượng, nhu cầu chuyển hóa cao hơn bình thường. Nếu người bệnh suy dinh dưỡng, sẽ làm tăng nguy cơ bội nhiễm, bệnh trở nặng, kéo dài thời gian thở máy, tăng chi phí điều trị.
Với kinh nghiệm 27 năm là bác sĩ nội hô hấp, bác sĩ Diệu Hồng đưa ra một số lời khuyên cải thiện chứng mất vị giác để kịp thời cung cấp dinh dưỡng, giúp nâng cao thể trạng, tăng cường miễn dịch và hạn chế biến chứng. Theo đó, một trong những điều quan trọng là bổ sung nước cho cơ thể. Cụ thể, người bệnh cần uống khoảng 3 lít nước mỗi ngày, tốt nhất là nước ấm, có thể pha với lát gừng mỏng.
Người bệnh có thể ăn các bữa ăn nhẹ, thêm chút gia vị bột quế hay bột nghệ giúp hấp thụ nhanh chóng; duy trì ăn các món ăn ấm nóng (điều chỉnh theo cảm nhận của người bệnh), tránh thức ăn lạnh, quá ngọt, cay, chua và mặn. Bác sĩ khuyến cáo người bệnh tăng lượng protein bằng các thực phẩm cá, thịt nạc, chuối, các loại hạt và hạt, các loại đậu và đậu giúp xây dựng cơ bắp, sửa chữa tổn thương tế bào, tăng khả năng miễn dịch. Bên cạnh đó, để rút ngắn thời gian lấy lại vị giác, người bệnh có thể tăng cường các ăn các món quen thuộc, yêu thích.
Theo thống kê, khoảng 90% F0 bị mất vị giác, khứu giác sẽ hồi phục trong vòng 2 đến 4 tuần. Tuy nhiên, một số trường hợp bị mất vị giác trong thời gian dài dẫn đến tình trạng chán ăn, gây thiếu hụt dinh dưỡng, kéo dài thời gian hồi phục của người bệnh.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra một số người bị viêm răng, miệng khi mắc Covid-19. Ảnh: Dentistes REMA
Sưng tấy ở lưỡi
Trong số nhiều triệu chứng nhiễm Covid-19 đặc biệt, một triệu chứng diễn tiến ở lưỡi được gọi là "lưỡi Covid-19". Các vết sưng tấy, loang lổ màu trắng xuất hiện trên bề mặt lưỡi; một số người có thể bị loét trên lưỡi khiến người bệnh rất đau đớn khi ăn uống.
Một nghiên cứu năm 2021 phát hiện ra rằng, Covid-19 cũng biểu hiện trong khoang miệng và các biểu hiện phổ biến nhất là viêm u nhú lưỡi hình chữ U, viêm lưỡi với sự lắng đọng loang lổ và hội chứng miệng bỏng rát.
Theo các chuyên gia, nấm miệng có thể là một trong những nguyên nhân gây ra "lưỡi Covid". Đây là một loại nấm có thể do coronavirus hoặc một số loại thuốc dùng để điều trị Covid-19 gây ra. Ngoài ra, sưng ở lưỡi có thể là do các thụ thể Angiotensin-Converter 2 (ACE2) trên lưỡi. Đây là thụ thể protein cho phép virus xâm nhập vào tế bào. Ở những người có sức khỏe răng miệng kém, sự hiện diện của các thụ thể ACE2 dường như cao hơn.
Do đó, người bệnh cần chăm sóc, vệ sinh khoang miệng sạch sẽ, uống đủ nước, súc miệng bằng nước muối sinh lý 0,9%. Với những người bị nặng, cần tới bác sĩ chuyên khoa thăm khám để có hướng xử lý, điều trị kịp thời, tránh ảnh hưởng tới việc ăn uống, dẫn đến thiếu dinh dưỡng, gia tăng sự viêm nhiễm, mệt mỏi hơn trong quá trình điều trị Covid-19.
Khô miệng
Trong quá trình mắc Covid-19, các tuyến nước bọt của miệng tiết ra ít nước bọt hơn dẫn đến khô miệng khiến sinh sôi ra một số bệnh răng miệng. Tiến sĩ Edmond Hewlett, phát ngôn viên của Hiệp hội Nha khoa Mỹ, chia sẻ: "Khô miệng làm tăng đáng kể nguy cơ sâu răng. Do đó, bệnh nhân Covid-19 cần duy trì thói quen đảm bảo sức khỏe răng miệng lành mạnh trong thời gian điều trị. Đánh răng hai lần một ngày, dùng chỉ nha khoa mỗi ngày một lần, hạn chế ăn vặt, tránh thực phẩm có đường là những cách tốt nhất để duy trì sức khỏe răng miệng".
Ông nhấn mạnh những biến chứng trên không xảy ra với tất cả bệnh nhân nhưng các triệu chứng răng miệng của người mắc Covid-19 có thể kéo dài sau khi họ đã khỏi bệnh. Tiến sĩ Hewlett khuyến cáo ngay cả những người không mắc Covid-19 cũng nên duy trì sức khỏe răng miệng tốt, góp phần đảm bảo cho sức khỏe tổng thể.
Bác sĩ nha khoa Shervin Molayem, Giám đốc Viện Nghiên cứu Miệng - Cơ thể ở Los Angeles (Mỹ) đồng tình với quan điểm trên. "Mọi người vẫn chưa đến phòng khám nha khoa dù đã qua một năm. Họ đã bỏ thói quen chăm sóc răng miệng. Kết quả là sự gia tăng chảy máu nướu răng, bệnh nha chu và các tác hại của tật nghiến răng. Điều gây ra chứng nghiến răng vào ban đêm của nhiều người có thể do căng thẳng vì đại dịch, đồng nghĩa 'stress' liên quan đến Covid-19 có khả năng gây đau hàm, răng bị nứt và sứt mẻ", ông cho biết.
VNE