Sản phẩm làm ra tiêu thụ chậm, trong khi đó giá nguyên vật liệu đầu vào tăng cao, đó là những khó khăn của các doanh nghiệp sản xuất gạch tuynel trên địa bàn tỉnh. Trước thực trạng này, nhiều doanh nghiệp sản xuất gạch tuynel đều phải dừng sản xuất từng phần, cắt giảm sản lượng, cho công nhân nghỉ việc và phải bù lỗ trong quá trình hoạt động.
Đầu năm 2024, Công ty TNHH Minh Hiếu, xã Nguyên Lý (Lý Nhân) vẫn duy trì sản xuất gạch tuynel, tuy nhiên đã giảm một dây chuyền sản xuất. Hiện tại, mỗi tháng doanh nghiệp duy trì sản xuất khoảng 1,5 – 2 triệu viên gạch các loại, giải quyết việc làm cho khoảng 60 lao động, với mức thu nhập từ 8- 10 triệu đồng/người/tháng. Trong thời gian này doanh nghiệp gặp không ít khó khăn khi nhu cầu xây dựng nhà ở của người dân hạn chế và sản phẩm gạch sản xuất ra tiêu thụ chậm, hàng tồn kho nhiều, trong khi đó lò vẫn phải hoạt động, tiêu tốn nhiên liệu.
Ông An Quốc Huy, Giám đốc Công ty TNHH Minh Hiếu cho biết: Sản phẩm gạch nung chủ yếu phục vụ cho các công trình xây dựng như nhà ở của dân và một phần công trình sử dụng vốn ngân sách. Trong thời điểm hiện nay, các ngành chức năng và ngân hàng thương mại cũng vào cuộc tích cực hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất gạch tuynel nhanh chóng phục hồi sản xuất nhằm tạo công ăn việc làm và góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển trở lại. Tuy nhiên, nếu so với cùng kỳ đầu năm trước, trong quý I năm nay sản phẩm sản xuất ra tiêu thụ chậm do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế, đời sống của nhân dân gặp nhiều khó khăn, số lượng hộ xây dựng nhà giảm mạnh. Giai đoạn này doanh nghiệp đã chủ động cơ cấu lại sản xuất, tiết giảm chi phí hoạt động, linh hoạt kế hoạch bán hàng; tăng cường khâu tiếp thị, giảm giá thành sản phẩm để tiêu thụ gạch, hạn chế thấp nhất hàng tồn tại bãi. Bởi khi gạch trong bãi nhiều, khi mùa mưa đến để lâu sẽ mọc rêu, rất khó khi tiêu thụ trên thị trường doanh nghiệp.
Sản xuất gạch tại Công ty TNHH Minh Hiếu ở xã Nguyên Lý (Lý Nhân). Ảnh: Trần Thoan
Cũng như Công ty TNHH Minh Hiếu, hơn 20 doanh nghiệp sản xuất gạch tuynel trên điạ bàn tỉnh cũng gặp không ít khó khăn. Theo nhận định của các chuyên gia trong ngành xây dựng thì hiện nay hầu hết nhà máy gạch tuynel gặp khó khăn khi nhiều công trình sử dụng vốn ngân sách xây dựng bằng gạch không nung, nhằm bảo vệ môi trường và tận dụng nguồn tài nguyên sẵn có.
Tại tỉnh Hà Nam, có lợi thế về vùng tài nguyên đất bãi ven sông Hồng, sông Đáy, đất đồi rất phù hợp với việc phát triển gạch nung nên những năm trước đây tỉnh đã cấp phép cho hàng chục dự án sản xuất xuất gạch tuynel đầu tư vào địa bàn, trong đó có những dự án lớn lên tới 50 – 60 triệu viên/năm. Khi suy thoái kinh tế, đời sống của các hộ dân gặp khó khăn, nhu cầu xây dựng nhà ở giảm mạnh dẫn tới sản phẩm gạch nung sản xuất ra không tiêu thụ được đã ảnh hưởng đến doanh thu của tất cả các doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp đã phải giảm công suất hoạt động, tạm cho một phần công nhân nghỉ việc, để tập trung tiêu thụ hàng tồn kho, bãi. Khi hàng tồn kho nhiều, các doanh nghiệp đã phải cạnh tranh bằng cách hạ giá thành sản phẩm, chuyển đổi công nghệ để duy trì sản xuất nhằm giữ chân người lao động và trả nợ ngân hàng.
Không chỉ gạch đất sét nung rơi vào tình trạng tiêu thụ chậm, mà một số nhà máy sản xuất gạch bê tông (gạch không nung) cũng rơi vào tình trạng ế ẩm, với tình trạng nhiều dự án không thể triển khai vì thiếu nguồn vốn, lượng mua của người dân cũng giảm mạnh, kéo theo đó là hàng tồn kho nhiều, các doanh nghiệp đang phải loay hoay tìm các giải pháp chống đỡ. Để khắc phục khó khăn các doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng gạch trên địa bàn tỉnh đang phải gồng mình, nhằm duy trì hoạt động sản xuất. Một số doanh nghiệp còn mạnh dạn đầu tư ứng dụng công nghệ vào hoạt động sản xuất kinh doanh, tăng cường công tác quản lý, cắt giảm chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất, mở rộng sản phẩm ra các thị trường ngoài.
Để tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất gạch trên địa bàn tỉnh, rất cần có sự vào cuộc của các ngành chức năng, đặc biệt là ngân hàng trong việc cơ cấu lại nợ, giảm lãi suất; các cơ quan chuyên môn tháo gỡ khó khăn trong giải quyết thủ tục hành chính, giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ đầu tư các dự án công, hỗ trợ các doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm. Về lâu dài việc đầu tư xây dựng các dự án sản xuất gạch cũng cần tính đến nhu cầu của thị trường, tránh tình trạng nhiều nhà máy cùng hoạt động, dư thừa sản lượng lớn, gây khó khăn cho doanh nghiệp và lãng phí tài nguyên.
Trần Hữu