Mới ngay đầu hè nhưng trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 2 vụ đuối nước làm 4 người tử vong. Người không biết bơi dễ bị đuối nước, nhưng kể cả người đã biết bơi, bơi giỏi vẫn có thể bị đuối nước. Vì thế, việc đẩy mạnh phong trào học bơi, tập luyện môn bơi, trang bị những kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm cứu đuối cơ bản... là hết sức quan trọng và cần thiết.
Những trường hợp đuối nước thương tâm ngay đầu hè
Nhiều trẻ em vùng nông thôn vẫn tự xuống hồ, ao, đầm... để tắm, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Ảnh: Đan Vũ
Những ngày này, dù thời tiết nóng nực nhưng khu vực hồ Lam Hạ (phường Lam Hạ, thành phố Phủ Lý) không đông đúc như trước đó, tuyệt đối không có ai xuống hồ bơi. Mùi khói hương phảng phất, đoạn đường bờ hồ phía giáp đường Lê Công Thanh cách một đoạn ngắn lại có một biển cảnh báo “Nguy hiểm, cấm bơi”. Những người tập thể dục mọi khi rất thích đi qua đoạn đường này giờ cũng tránh, đi sang đường khác. Trước đó, vào ngày 28/4/2024, tại đây đã xảy ra vụ đuối nước khiến 2 thanh niên tử vong, một người tên V. (sinh năm 2001) và một người tên L.D.M (sinh năm 2007), đều trú ở xóm 7, xã Liêm Tuyền, thành phố Phủ Lý. Những năm trước, tại hồ Lam Hạ cũng từng xảy ra một số trường hợp đuối nước thương tâm, nhưng mỗi khi hè về vẫn khá đông người dân đến đây bơi lội, tắm mát.
Sự việc tại hồ Lam Hạ, người dân chưa hết bàng hoàng đau xót thì chỉ 2 ngày sau, ngày 1/5/2024 trên địa bàn tỉnh lại xảy ra vụ đuối nước thương tâm tại xã Thanh Sơn, huyện Kim Bảng khiến 2 nữ học sinh đang học lớp 10 tử vong. Chiều ngày 01/5/2024, 5 học sinh khối 10 Trường THPT Lý Thường Kiệt (huyện Kim Bảng) rủ nhau ra hồ nước gần núi thuộc địa bàn thôn Hồng Sơn, xã Thanh Sơn chơi. Trong quá trình chơi 2 em sa xuống hố nước sâu và tử vong. Trong những ngày này cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh trong trường vẫn chưa hết bàng hoàng, xót thương về sự ra đi bất ngờ của 2 học sinh đang ở độ tuổi đẹp nhất của đời người. Được biết trong nhóm 5 em hầu hết chưa biết bơi, 2 em tử vong cũng đều chưa biết bơi.
Là địa bàn đồng chiêm, Hà Nam có nhiều sông, ao, hồ, đầm và vùng nước sâu. Những năm trước, mỗi năm trên địa bàn tỉnh xảy ra hàng chục ca đuối nước, có cả người lớn và trẻ em. Phần lớn các vụ đuối nước xảy ra vào mùa hè, khi thời tiết nóng bức nên nhiều người dân có nhu cầu xuống tắm ở các ao, hồ, đầm, không may xảy ra tai nạn. Mùa hè học sinh cũng được nghỉ ở nhà, gia đình bố mẹ bận mải làm nhiều khi không thể sát sao trong quản lý con em nên dễ dẫn đến xảy ra tai nạn thương tích, trong đó có đuối nước.
Chủ động phòng, chống đuối nước
Đoàn Thanh niên phường Hoàng Đông (Duy Tiên) tổ chức đưa đón, quản lý, dạy bơi các cháu thiếu nhi trên địa bàn mùa hè năm 2023.
Một số năm gần đây, thông qua đẩy mạnh thông tin, cảnh báo về tai nạn đuối nước kết hợp cùng sự nỗ lực của cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể các cấp, phong trào học bơi, luyện tập môn bơi phát triển khá mạnh từ thành thị đến nông thôn. Nhờ thực hiện tốt xã hội hóa, các bể bơi được xây dựng khắp nơi, không chỉ ở đô thị mà còn có nhiều ở các vùng nông thôn. Hiện mỗi huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh đang duy trì khoảng 3-5 bể bơi trở lên, giúp cho người có nhu cầu học bơi, tập luyện môn bơi an toàn, thuận lợi hơn.
Chủ trương đẩy mạnh phong trào học bơi, luyện tập môn bơi được triển khai đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở. Từ năm 2019, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức Lễ phát động toàn dân tập luyện môn bơi phòng, chống đuối nước và đã mang lại những hiệu ứng tích cực. Ông Trần Văn Cẩn, Phó Giám đốc Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể thao tỉnh cho biết: từ năm 2018 Hà Nam đã tổ chức, phối hợp tổ chức các lớp tập huấn dạy bơi, trang bị kỹ năng cứu đuối cho đội ngũ cán bộ văn hóa xã, bí thư đoàn thanh niên, giáo viên thể dục các trường học... Đội ngũ cốt cán này đã phát huy rất tốt vai trò ở cơ sở, thường xuyên trao đổi với giảng viên (là cán bộ có chuyên môn về bơi lội ở Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể thao tỉnh) trong quá trình tổ chức, trực tiếp dạy bơi, cứu đuối, qua đó ngày càng nâng cao về trình độ, đồng thời rất tích cực hướng dẫn cho những anh em hạt nhân phong trào khác ở địa bàn dân cư.
Các ban, ngành, đoàn thể, địa phương cũng đã vào cuộc khá tích cực trong hoạt động dạy bơi, cứu đuối. Ví dụ ở một số địa phương như thị xã Duy Tiên, tổ chức Đoàn Thanh niên đã đứng ra đưa đón miễn phí, quản lý thanh, thiếu nhi trong quá trình tham gia học bơi. Hầu hết các gia đình không phải là không có kinh phí cho con đi học bơi, tập luyện môn bơi, nhưng cái khó là không có thời gian cho con em đi và đứng trông chừng các cháu. Vì thế sáng kiến này của tổ chức Đoàn Thanh niên đã giúp thanh, thiếu nhi trên địa bàn rất nhiều trong hoạt động học bơi, luyện tập môn bơi. Một số đơn vị còn hỗ trợ kinh phí để tổ chức các lớp dạy bơi miễn phí cho những thiếu nhi hoàn cảnh khó khăn. Đây không chỉ là một việc làm mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc mà còn góp phần quan trọng, trực tiếp vào việc đẩy mạnh phong trào học bơi ở mọi đối tượng.
Bên cạnh những tín hiệu tích cực trên đây, việc đẩy mạnh phong trào học bơi, luyện tập môn bơi, cứu đuối cũng còn đó không ít những khó khăn. Trước hết, hệ thống cơ sở vật chất phục vụ việc học bơi, tập luyện môn bơi bảo đảm an toàn đã có nhiều hơn trước nhưng ở nhiều vùng nông thôn hầu hết vẫn phải di chuyển tới 3-5 km mới có thể đến được bể. Với nhiều gia đình không chỉ khó khăn về thời gian đưa đón, trông chừng con em khi đi học bơi, luyện tập môn bơi mà còn eo hẹp cả về kinh phí khi cho con em đến bể bơi. Không ít gia đình do bận mải làm chưa quan tâm đến việc cho con em học bơi, luyện tập môn bơi, các kỹ năng cứu đuối... Nhiều người, trong đó có cả trẻ em, người lớn dù đã biết bơi, thậm chí là bơi tốt nhưng lại khá chủ quan, thiếu các kỹ năng, kinh nghiệm cứu đuối cơ bản, dẫn đến dễ bị đuối nước trong khi bơi hoặc tham gia cứu người khác đuối nước.
Liên quan đến vấn đề này, cũng theo ông Trần Văn Cẩn, Phó Giám đốc Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể thao tỉnh, cần phải tích cực, chủ động đẩy mạnh hơn nữa phong trào học bơi, luyện tập môn bơi, trang bị kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm cứu đuối cơ bản cho đông đảo người dân. Hiện tại Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xây dựng kế hoạch, chuẩn bị các điều kiện để tổ chức Lễ phát động toàn dân tập luyện môn bơi phòng, chống đuối nước tỉnh Hà Nam năm 2024. Qua đó, nhằm tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền về lợi ích, tác dụng của việc tập luyện môn bơi, những kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm cơ bản về an toàn trong môi trường nước, đồng thời vận động, hướng dẫn, cổ vũ toàn dân tích cực tập luyện môn bơi nhằm nâng cao sức khỏe, tầm vóc, thể lực, phòng, chống đuối nước cho trẻ em và cộng đồng. Phát huy vai trò, trách nhiệm của các cấp, ngành, đoàn thể, gia đình, nhà trường và toàn thể xã hội trong việc phát triển phong trào dạy bơi, học bơi gắn với tích cực, chủ động phòng, chống đuối nước, góp phần từng bước giảm thiểu tai nạn đuối nước.
Đỗ Hồng