"Cùng hành động để kết thúc dịch AIDS" là chủ đề của Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2019 (từ ngày 10/11 đến 10/12). Đối với Hà Nam, theo bà Trần Thị Bích Hồng, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (TTKSBT) tỉnh, những năm qua, hoạt động phòng, chống HIV/AIDS được triển khai tích cực, hiệu quả, dịch ở mức thấp, số người nhiễm mới HIV ít dần.
Bác sỹ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tư vấn, cung cấp dịch vụ, hướng dẫn người dân cách phòng, chống lây nhiễm HIV.
Sống khỏe mạnh mười mấy năm, sinh con không bị HIV nhờ tích cực điều trị thuốc ARV
Một trong những ghi nhận lớn nhất trong công tác phòng, chống HIV/AIDS là triển khai hiệu quả việc điều trị thuốc ARV cho bệnh nhân bị nhiễm HIV/AIDS. ARV là một loại thuốc nhằm làm giảm sự sinh sôi nảy nở của HIV trong cơ thể. Nếu tích cực điều trị bệnh bằng thuốc ARV thì có thể làm chậm sự tiến triển hoàn toàn của AIDS trong nhiều năm, làm giảm nguy cơ lây truyền và làm tăng chất lượng sống của người nhiễm HIV/AIDS. Tùy vào thể trạng, sức khỏe của bệnh nhân, thời điểm bệnh nhân dùng thuốc tính từ khi mắc bệnh, nhưng nếu tuân thủ uống thuốc ARV sẽ giúp bệnh nhân sống khỏe mạnh, sống lâu hơn rất nhiều so với không dùng thuốc.
Ở Hà Nam đã có nhiều bệnh nhân HIV sống khỏe mạnh hàng chục năm nhờ dùng loại thuốc này. Một số người nhiễm HIV cũng nhờ điều trị thuốc này mà sinh con khỏe mạnh không bị HIV. Một nữ bệnh nhân nhiễm HIV (44 tuổi) đến lấy thuốc ARV theo lịch tại Khoa Phòng, chống HIV/AIDS (TTKSBT tỉnh) cho chúng tôi biết chị uống thuốc ARV từ năm 2006 và vẫn khỏe mạnh, làm việc bình thường. Đặc biệt, một gia đình cả hai vợ chồng đều nhiễm HIV nhưng vẫn thực hiện được ước mơ có con nhờ tuân thủ điều trị bệnh bằng thuốc ARV và các biện pháp chống lây nhiễm HIV từ mẹ sang con. Cháu bé sinh ra khỏe mạnh, không bị nhiễm HIV. Hiện toàn tỉnh có 591 bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS đang điều trị thuốc ARV.
Bà Trần Thị Bích Hồng, Phó Giám đốc TTKSBT tỉnh khuyến cáo, nếu ai nghi ngờ có thể bị nhiễm HIV nên đi làm xét nghiệm ngay nếu đúng bị bệnh thì dùng thuốc ARV càng sớm càng tốt. Những người nhiễm HIV/AIDS chưa điều trị thuốc ARV nên đến các trung tâm y tế, Khoa Phòng, chống HIV/AIDS (TTKSBT) được tư vấn dùng thuốc. Nếu tuân thủ điều trị thuốc sẽ có tác dụng rất tốt có thể làm chậm sự tiến triển hoàn toàn của HIV trong nhiều năm, làm giảm nguy cơ lây truyền và làm tăng chất lượng sống của người nhiễm HIV/AIDS.
Tạo mọi điều kiện hỗ trợ bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS
Trong 9 tháng đầu năm, toàn tỉnh có 33 người nhiễm HIV mới. Số bệnh nhân AIDS phát hiện trong kỳ báo cáo là 41 người. Số bệnh nhân tử vong do AIDS là 10 người. 1.065 người nhiễm HIV còn sống.
Hiện tại dù Dự án Quỹ toàn cầu đã kết thúc nhưng việc xét nghiệm phát hiện bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS, tư vấn cho họ điều trị thuốc ARV để thực hiện phòng, tránh lây nhiễm ra cộng đồng vẫn được triển khai thực hiện với kinh phí từ nhiều nguồn, người bệnh hầu như không phải chi trả. Thuốc ARV được BHYT thanh toán và tất cả bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS đang điều trị thuốc ARV đều được hỗ trợ 100% chi phí mua thẻ BHYT. Từ đầu năm đến nay, riêng kinh phí hỗ trợ mua BHYT cho bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS đang điều trị thuốc ARV là khoảng 70 triệu đồng. Số bệnh nhân nhiễm HIV mới ít. Sắp tới sẽ thực hiện việc xét nghiệm tải lượng vi-rút, là một xét nghiệm thường quy để theo dõi kết quả điều trị thuốc ARV, mỗi năm làm một lần với chi phí khoảng gần một triệu đồng, được BHYT thanh toán.
Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm nay đặt ra 4 mục tiêu. Đó là huy động sự tham gia của các nhà lãnh đạo, người cung cấp dịch vụ và toàn thể cộng đồng tham gia phòng, chống HIV/AIDS để đạt được các mục tiêu 90-90-90 (90% người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm HIV của mình, 90% người chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc kháng vi rút và 90% người nhiễm HIV đã được điều trị bằng thuốc kháng vi rút kiểm soát được số lượng vi rút ở mức thấp để sống khỏe mạnh và làm giảm nguy cơ lây truyền HIV cho người khác). Cùng với đó, tăng cường các hoạt động dự phòng lây nhiễm HIV, xét nghiệm phát hiện và điều trị sớm HIV/AIDS, BHYT cho người nhiễm HIV,…
Giảm kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV và ảnh hưởng bởi HIV/AIDS; tăng cường sự hỗ trợ của gia đình, xã hội, đặc biệt là trong dự phòng lây nhiễm HIV và tham gia các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS. Tiếp tục mở rộng độ bao phủ các dịch vụ và nâng cao chất lượng của các dịch vụ dự phòng, xét nghiệm HIV, BHYT và điều trị HIV/AIDS. Tiến tới kết thúc đại dịch AIDS tại Việt Nam vào năm 2030.
Yên Chính
Đỗ Hồng