Quan tâm bồi dưỡng học sinh giỏi trong các trường THPT không chuyên

Ghi nhận thực tế cho thấy, với những kết quả đạt được trong công tác bồi dưỡng HSG thời gian qua, các trường THPT không chuyên đã có những đóng góp tích cực cho sự nghiệp giáo dục tỉnh nhà nói chung, với công tác bồi dưỡng HSG nói riêng.

Đã nhiều năm học qua, Trường THPT B Phủ Lý luôn xác định rõ tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng HSG là một trong những hoạt động góp phần tích cực để nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Bởi, thông qua việc tham gia các lớp bồi dưỡng HSG, học sinh sẽ được lĩnh hội hệ thống kiến thức chuyên sâu, phát huy tối đa khả năng và tư duy của bản thân trong những môn học có ưu thế. Đồng thời, giúp giáo viên có điều kiện nâng cao trình độ chuyên môn, rèn luyện kỹ năng sư phạm. Chính vì vậy, công tác bồi dưỡng HSG thực sự trở thành một nhiệm vụ giáo dục hàng đầu của nhà trường. 

Thực hiện công tác này, trong từng năm học, Trường THPT B Phủ Lý đã quán triệt đầy đủ hệ thống văn bản, chính sách liên quan tới bồi dưỡng HSG cho giáo viên, đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cả giáo viên, học sinh và các bậc phụ huynh trong việc tham gia công tác bồi dưỡng HSG. Trong điều kiện cơ sở vật chất phục vụ cho công tác bồi dưỡng HSG còn hạn chế, chất lượng và số lượng học sinh thuộc top đầu mạnh để bồi dưỡng thi HSG khá khiêm tốn… nhà trường đã chủ động xây dựng kế hoạch bồi dưỡng HSG phù hợp với điều kiện thực tế và yêu cầu, nhiệm vụ giáo dục.

Quan điểm của nhà trường trong công tác bồi dưỡng HSG là: muốn có trò giỏi trước hết phải có thầy giỏi. Theo đó, trước khi thành lập các đội tuyển, nhà trường đã chỉ đạo các tổ nhóm chuyên môn lựa chọn, đề xuất nhân sự phụ trách các đội tuyển. Trong đó, có tính đến việc bồi dưỡng, giúp đỡ giáo viên kế cận, bảo đảm mọi giáo viên ở các tổ chuyên môn đều có thể đảm trách công tác lãnh đội HSG. Thông qua quá trình giảng dạy trên lớp, các giáo viên phải làm tốt việc phát hiện học sinh có năng khiếu, có thế mạnh các môn văn hóa ngay từ năm lớp 10 để lựa chọn thành lập đội tuyển. 

Việc bồi dưỡng HSG được trường thực hiện liên tục và kế thừa trong 3 năm liên tục. Trong thời gian này, ngoài việc tập trung hướng các em học tập chuyên sâu, các giáo viên lãnh đội còn chủ động tổ chức hàng loạt các đợt kiểm tra sàng lọc để bổ sung học sinh mới thay thế cho các học sinh không đạt yêu cầu bồi dưỡng HSG… Với cách làm bài bản, nhân tố chủ đạo là giáo viên lãnh đội đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, đóng góp không nhỏ vào thành tích bồi dưỡng HSG chung. 

Ở các trường THPT không chuyên khác, công tác bồi dưỡng HSG cũng được nhìn nhận một cách đúng đắn về giá trị thực tế. Tại đây, đội ngũ giáo viên dạy giỏi được phân công nhiệm vụ lãnh đội, phụ trách các đội tuyển đã xác định tốt các mục tiêu, tự xây dựng kế hoạch bồi dưỡng phù hợp với điều kiện nhà trường, năng lực học sinh. Trong thời gian đầu mới thành lập đội tuyển, nhiều giáo viên chia sẻ không nên ép học sinh “vào guồng” quá sớm dễ gây áp lực mà chỉ cần giúp học sinh nắm thật chắc kiến thức cơ bản, hình thành được kỹ năng, phương pháp học tập đúng đắn, từng bước làm quen và bắt nhịp với yêu cầu nâng cao dần của chương trình bồi dưỡng. 

Với những yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay, công tác bồi dưỡng HSG cũng có thêm nhiều nhiệm vụ nặng nề hơn về chất lượng. Trên cơ sở tự đổi mới, các nhà trường đã chủ động thay đổi phương thức và nội dung đào tạo HSG từ học cái gì sang học như thế nào và học để làm gì; đồng thời, triển khai các hoạt động dạy học tích cực, rèn luyện cho học sinh tính năng động, sáng tạo, thay đổi hình thức bồi dưỡng từ truyền đạt sang tổ chức cho học sinh làm chuyên đề, luyện đề. Theo định hướng đó, đội ngũ giáo viên làm nhiệm vụ bồi dưỡng HSG đã chủ động điều chỉnh cách dạy và hướng dẫn cho học sinh cách tự học, tự bồi dưỡng, phổ biến cho học sinh những chuyên đề, tài liệu nghiên cứu cần thiết.

Đặc biệt, giáo viên phải thực hiện tốt được việc dạy học theo hướng phân hóa học sinh, từ đó cung cấp hệ thống bài tập và những yêu cầu kiến thức theo đúng năng lực, khả năng tư duy, sự sáng tạo và phát huy sự chủ động trong học tập của từng học sinh. Nhiều năm học trở lại đây, các đội tuyển HSG của các trường THPT không chuyên đã gặt hái được nhiều kết quả đáng khích lệ với số lượng giải nhất, nhì, ba, khuyến khích ở Kỳ thi chọn HSG các môn văn hóa cấp tỉnh năm sau luôn cao hơn năm trước.

Công tác bồi dưỡng HSG trong các trường THPT không chuyên đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, từng bước đáp ứng được yêu cầu dạy và học hiện nay. Để nâng cao hơn nữa chất lượng công tác bồi dưỡng HSG, ngoài việc tiếp tục phát hiện, bồi dưỡng HSG ngay từ đầu cấp, các nhà trường và ngành giáo dục xác định thực hiện tốt công tác động viên, khuyến khích giáo viên tham gia phát hiện nguồn HSG, có chương trình bồi dưỡng dài hạn để học sinh có khả năng đạt thành tích cao khi tham gia các kỳ thi chọn HSG. Đồng thời, tích cực đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục cho đầu tư cơ sở hạ tầng và kinh phí dành cho đội ngũ làm công tác bồi dưỡng HSG trong các trường THPT không chuyên.

Thanh Hà